122954

Wybuch wulkanu:

fotografie satelitarne, po prawej zdjęcie wykonane w podczerwieni

Miejsce ich wydobywania się, czyli erupcji, nazywamy wulkanem. Erupcja dokonuje się bądź poprzez komin i krater wulkanu - tworzą się wówczas stożki wulkaniczne, bądź. poprzez szczeliny, wtedy powstają rozległe pokrywy wulkaniczne. Erupcje wulkaniczne dokonują się pod wpływem ciśnienia gazów lub wskutek przemieszczeń materiału w skorupie ziemskiej wyciskających płynną magmę ku powierzchni Ziemi.

•'    . komora

wulkaniczna

Przekrój przez wulkan

Zależnie od rodzaju wyrzucanego materiału i przebiegu wybuchów wyróżnia się wulkany:

•    płaskie, tarczowe, z których wydobywa się tylko lawa, np. wulkany Hawajów

•    eksplozywne, o gwałtownym wybuchu, wyrzucające tylko materiały piroklastyczne, czyli bloki, okruchy skał, drobne fragmenty zastygłej w powietrzu lawy (bomby, lapille), rozpyloną lawę tworzącą popioły, np. wulkany Gwatemali, Filipin

•    stratowulkany, mieszane, wyrzucające produkty płynne i stałe, stanowiące większość wulkanów na lądach, np. Wezuwiusz (Włochy), Fudżijama (Japonia)

Wyróżnia się wulkany czynne, drzemiące i wygasłe.

Na świecie jest obecnie około 450 wulkanów lądowych. Za wygasłe uważa się takie, których wybuchu nie zachowała pamięć ludzka, wiele jest jednak wulkanów drzemiących. W Europie do czynnych wulkanów należą między innymi: Etna na Sycylii, Stromboli na Wyspach Liparyjskich, Wezuwiusz, Santoryn w Grecji, Hckla na Islandii. Obszary wygasłych wulkanów znajdują się