123002

Ui = Blnv . _r B(U - Blnrcj),

M =---Inr

gdzie:

•    M - moment obrotowy wytwarzany przez silnik

•    B - indukcja magnetyczna wytwarzana przez stojan

•    U - napięcie zasilające wirnik

•    R - rezystancja wirnika

•    co - prędkość kątowa wirnika

•    lir- długość i promień wirnika, stałe dla danego silnika

•    n — liczba przewodów uzwojeń oddziaływająca z polem magnetycznym

Z ostatniego wzoru wynika. Ze jeżeli indukcja magnetyczna stojana nie zależy od obrotów wirnika, a warunek ten jest spełniony dla silnika równoległego i obcowzbudnego, to:

•    moment obrotowy silnika jest największy, gdy silnik nie obraca się i maleje wraz ze wzrostem obrotów,

•    obroty silnika zależą od momentu obciążającego silnik, ale przy małej rezystancji wirnika zależność ta jest niewielka i silnik ma prawie stałe obroty w zakresie - od biegu luzem do obciążenia znamionowego.

•    obroty silnika nieobciążonego zależą od wielkości indukcji magnetycznej B (im większa indukcja, tym mniejsze obroty biegu jałowego)

Ze względu na sposób wzbudzenia pola magnetycznego dzielą się na:

•    silnik prądu stałego obcowzbudny - silnik prądu stałego z magnesami trwałymi, którego budowę i działanie opisano powyżej lub z elektromagnesami, t.j. z osobnym uzwojeniem wzbudzenia w stój anie zasilanym z oddzielnego źródła zasilania niż obwód twomika - stosowane głównie w napędach wymagających regulacji prędkości w szerokim zakresie obrotów;

•    silnik prądu stałego samowzbudny silniki z elektromagnesem w stojanie mogą mieć połączone uzwojenia stojana i wirnika szeregowo, równolegle (bocznikowo) lub w sposób mieszany. Sposób podłączenia określa rodzaj silnika.

silnik szeregowy - o uzwojeniu wzbudzenia w stojanie połączonym szeregowo z uzwojeniem twomika. Charakteryzuje się dużą zależnością prędkości obrotowej od obciążenia. Zmniejszanie obciążenie powoduje wzrost prędkości obrotowej (teoretycznie do nieskończenie wielkiej) i grozi tzw. rozbieganiem, a w konsekwencji /mszczeniem silmka. Jest to jego poważna wada. Dlatego tego typu silników nie wolno włączać bez obciążenia. Stosowane są głównie w trakcji elektrycznej (napędy lokomotyw, tramwajów, trolejbusów) i pojazdach mechanicznych (wózki akumulatorowe, rozruszniki samochodów), w napędach dźwigów, wentylatorów itp.Silnik szeregowy może być. jako jedyny silnik prądu stałego, zasilany również prądem przemiennym. Silniki takie zwane są też silnikami uniwersalnymi. Możliwość ich różnego zasilania wynika z faktu, że kienmek wirowania wirnika nie zależy od biegunowości przyłożonego napięcia. W przypadku, gdy silnik ma być zasilany prądem stałym stojan wykonywany jest z litego materiału. Natomiast pizy zasilaniu prądem