Opracował: Grzegorz Burczyk II MDT
Stalami stopowymi nazywamy stale, które poza żelazem i węlem oraz zwykłymi domieszkami zawierają jeszcze inne specjalnie wprowadzone składniki lub mają podwyższoną zawartość manganu i kizemu. Te celowe wprowadzone składniki tworzą składniki stopowe. Dzięki wprowadzeniu do stali dodatków można uzyskać wysokie W odpowiedzi właściwości mechaniczne i technologiczne, zwiększoną hartowność, wysoką twardość, odporność na ścieranie, określone właściwości fizyczne i chemiczne np. odporność na korozje, żaroodpomośći z aro wytrzymałość.
Symbole poszczególnych pierwiastków:
H- chrom; K- kobalt; S- krzem; W- wolfram; M- molibden; G- mangan; T-tytan; J- aluminium; F- wanad.
Pierwsza cyfra na początku określa średnią zawartość węgla w setnych częściach procenta; zaś cyfiy po literach określają w całkowitych częściach procenta zawartość pierwiastka stopowego.
Stale wyższej jakości zawierają powyżej 0,03% fosforu, oraz poniżej 0,03% siarki i oznacza się je poprzez dodanie na końcu litery A. np. 18H2N2 (0,15- 0,22% C; 1,8- 2,l%Cr; 1,8- 2,l%Ni). Dodatkowy symbol przed znakiem oznacza jej zastosowanie, np.: L- oznacza stal łożyskową.
Do konstrukcyjnych stali stopowych zalicza się następujące rodzaje stali:
1) stale wysokostopowe o podwyższonej wytrzymałości
2) stal do ulepszanie cieplnego
3) stal do nawę glarna
4) stal do azotowania
5) stal na łożyska toczne
STAL WYSOKOSTOPOWA O PODWYRZSZONYCH
WŁAŚCIWOŚCIACH
Re= 300-460 Mpa
Ze względu na struktury stale te można podzielić na:
a) stale perlityczne- mają z stanie znormalizowanym strukturę ferrytyczno -perlityczną. Dodatki stopowe występują w postaci roztworu stałego w ferrycie lub jako węgliki w perlicie.
- rozpuszczone w ferrycie dodatki stopowe podwyższają jego
twardość, wytrzymał ość oraz granicę plastyczności.
- Dodatki stopowe zwiększąjąilość perlitu w strukturze stali
- Dodatki stopowe po wodują rozdrobnienie ziaren stali