45012

samorząd

Jedna z form decentralizacji administracji; administracja sprawowana przez odrębne od państwa osoby prawne. Samorząd jako instytucja prawna istnieje wtedy, gdy prawo powołuje określoną korporację do realizowania zadań i funkcji administracji publicznej a nie spełniania innych celów i zadań

Cechy:

•    osobowość prawna

•    członkostwo zazwyczaj z automatu i przymusowe

•    własne kompetencje

•    uprawnienia władcze w stosunku do członków

•    wykonywanie funkcji w sposób charakterystyczny dla administracji państwowej

•    samodzielność, z zachowaniem nadzoru państwa w zakresie legalności

•    własna organizacja pozostająca pod kontrolą członków

Wykonywanie administracji publicznej polega na tym, że grupa jest wyposażona we władztwo publiczne i ma kompetencje władcze, których nie ma prywatna organizacja, a które wynikają z konstytucji i ustaw. Kompetencje te grupa realizuje przede wszystkim w stosunku do swoich członków. Samorząd działa pod rozbudowanym nadzorem organów państwa.

samorząd terytorialny : przepisy prawa powierzają sprawowanie administracji nie scentralizowanym organom administracji rządowej, ale społecznościom lokalnym wyposażonym w osobowość prawną, członkostwo następuje automatycznie z chwilą zamieszkania na danym terenie

samorządy specjalne : gospodarcze ( izby rolnicze i gospodarcze- dobrowolne członkostwo i brak kompetencji władczych) i zawodowe : przymusowe zrzeszenia osób trudniących się tym samym zawodem lub zajmujących się taka samą działalnością gospodarczą

Samorządy zawodowe dysponują szerokimi kompetencjami w zakresie dopuszczania do wykonywania tego zawodu oraz sposobu wykonywania go - zasady etyki zawodowej; dysponują uprawnieniami dyscyplinarnymi

Poza tym wśród samorządów specjalnych wyróżniamy też samorządy użytkowników niektórych zakładów użyteczności publicznej: np. samorząd studencki

Szersze znaczenie samorządu : określona grupa społeczna ma możliwość wyłaniania własnych organów przedstawicielskich a organy te wykonują zadania administracji publicznej.