47431

samorząd jest odrębnym od państwa podmiotem publiczno- prawnym. Mimo tego jednak stanowione przez niego prawo zostało uznane przez państwo jako jeden z elementów systemu prawnego. Jest prawo miejscowe elementem źródeł prawa RP

Przechodzimy teraz do wyjaśnienia źródeł uprawnień prawodawczych samorządu. W doktrynie wyróżnia się pierwotne i wtórne źródła pochodzenia samorządowego prawa miejscowego. Przyjmuje się , że pierwotnym źródłem uprawnień prawodawczych samorządu jest państwo, natomiast źródłem wtórnym są wspólnoty samorządowe gminne, powiatowe, regionalne. Natomiast kompetencje prawodawcze mają wyłącznie organy tycli wspólnych.

To rozróżnienie wyraźnie podkreślają ustrojowe ustawy samorządowe. Ustawa o samorządzie gminnym wskazuje bowiem wspólnotę samorządowa jako podmiot wyposażony w kompetencje prawodawcze. W ustawie jest zawarty taki zwrot: „ prawo stanowienia aktów prawa miejscowego przysługuje gminie” r ta konwencja terminologiczna jest powielona w ustrojowych ustawach powiatu, województwa. To przytoczone sformułowanie jest o tyle niefortunne, ze może nietrafnie sugerować, że to wspólnota ma stanowić prawo. A więc, ze to wspólnota została wyposażona w kompetencje do stanowienia podczas gdy tę kompetencję mają organy wspólnoty.

Następny problem to jest wyjaśnienie pochodnego charakteru uprawnień prawodawczych samorządu terytorialnego. W doktrynie prawniczej w odniesieniu do działalności prawodawczej samorządu terytorialnego pojawiło się pojęcie generalnej klauzuli autonomii normodawczej organów stanowiących samorządu terytorialnego. Większość autorów czy zdecydowanie przeważa w doktrynie, że to określenie generalna klauzula autonomii prawodawczej jest nieadekwatna to państwowego modelu samorządu terytorialnego, którą wyraża konstytucja i ustawy ustrojowe. Termin generalna klauzula autonomii sugeruje ruezależność aktów prawa miejscowego od podstawy ustawowej. Tymczasem akty te są aktami wykonawczymi do ustawy chociaż ustawowe upoważnienie do stanowienia może mieć postać albo ogólną- bardzo szeroką (upoważnienia generalnego), albo upoważnienia szczegółowego. Ponieważ zawsze samorząd stanowi prawo na podstawie

ustawy nie można mówić o autonomii. Pani prof.....Podkreśla, ze pojęcie autonomii

praw^rodaw^rczej jest nawet zbyt daleko idące wobec statutu danej jednostki mimo szczególnej pozycji tego aktu praw^ra miejscowego. A zatem akty praw^ra miejscowego naw^ret statuty mają pochodny clrarakter, ponieważ pochodny jest cliarakter uprawnień praw^rodaw^rczych. Przyjęte w Polsce rozwiązarua normatywne powodują, że działalność prawodawcza samorządu terytorialnego musi się odbywać zgodnie z zasadą „dozwolone jest to na co wyraźnie prawo przewiduje”, a nie na podstawie ustawy że „dozwolone jest to co nie jest zakazane”.

Ogranicza to samodzielność samorządu wprowadzając praktycznie znaczny stopień związania samorządu.

Kolejny problem to prawodawstwa samorządowe, a zasada pomocniczości wyrażona w konstytucji. Otóż w konstytucji w preambule została wyrażona zasada pomocniczości jako podstawy praw z której wynika dyrektywa zobowiązująca ustawodawcę do respektowania tendencji do decentralizacji.

Dzisiejszy wykład ma uświadomić istotę prawa miejscowego. Ja najpierw scharakteryzowałam prawo miejscowe, a teraz charakteryzuję prawo samorządu terytorialnego. A zatem istotę tego prawa. Ono się różni od prawa, które stanowi administracja rządowa i różni się od praw^ra stanowionego przez administrację rządową czyli rozporządzeń. Będziemy o tym jeszcze szczegółowo mówić. Różni się od praw^ra stanowionego przez terenowe organy administracji rządowej teraz ta zasada pomocniczości a praw'odaw'stw'0 samorządu terytorialnego. Otóż ta zasada pomocniczości ma zapewnić maksymalny duży udział samorządu terytorialnego w spraw^row^ramu wiadzy pr aw^odawczej. Tylko bowiem wtedy, gdy ten maksymalnie duży udział będzie zagwarantowany w pełni można zrealizować zasadę pomocniczości. Przejawem zabezpieczenia konstytucyjnej zasady