46899

SYSTEM UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH W POLSCE

Składki na ZUS Ubezpieczenia emerytalne: 19.52% podstawy wymiaru składki, ubezpie czenia rentowe: 6%. ubezpieczenia chorobowe: 2.45% . ubezpieczenia wypadkowe: 0,40% do 8,12%

Powszechny system ubezpieczenia społecznego w Polsce działa w oparciu o określone założenia dotyczące długotrwałych trendów demograficznych. System redystrybucyjny jest na zaburzenia tych trendów bardzo podatny, bo zmniejszenie liczby pracowników (płatników składek) w danym momencie powoduje brak pieniędzy na świadczenia dla obecnych emerytów i rencistów. W związku z powszechnymi w Europie trendami zmniejszania ilości dzieci i zmniejszania się populacji pracującej systemy emerytalne w wielu krajach przeżywają kryzys.

Obecnie 2 osoby w wieku produkcyjnym pracują na 1 emeryturę, jeśli nie nastąpi reforma systemu, nie zostanie wdrożona efektywna polityka pronatalistyczna, tendencja ulegnie odwróceniu i 1 osoba w wieku produkcyjnym będzie pracowała na 2 emerytury - czyli czterokrotne pogorszenie się obecnej sytuacji.

Krytycy systemu redystrybucyjnego (I Filar ZUS) wskazują, że gdyby składki odkładane przez pracownika w ciągu jego życia były przekazywane na prywatną lokatę oprocentowaną 4% (system kapitałowy) to dla średniej pensji brutto ok. 2500 zl po 39 latach pracy zgromadzony kapitał wynosiłby ok 580 tys. zl i taka "emerytura rentierska" z comiesięcznych wypłat odsetek wyniosłaby ok. 1900 zl, a kapitał pozostawałby nadal w dyspozycji pracownika i byłby dziedziczony przez jego spadkobierców^r. Dla porównania, w systemie redystrybucyjnym, przy tych założeniach placowych średnia emerytura wynosi ok. 1100 zł miesięcznie, zaś zgromadzony kapitał przepada po śmierci pracownika. To ostatnie założenie jest jednym z czynników' zapewiiiających płynność systemu redystrybucyjnych przy spadkowych trendach demograficznych.

Ubezpieczenia społeczne to system świadczeń przysługujących pracownikom i członkom ich rodzin w określonych odpowiednimi przepisami przypadkach. Prawo ubezpieczenia społecznego związane jest ze stosiurkiem pracy i statusem społecznym pracownika. Świadczenia mogą mieć clrarakter: pieniężny, usługowy, datków w naturze. Rodzaje świadczeń:

-    krótkookresowe - zasiłki okresowe: clrorobowe, macierzyńskie, opiekuńcze, wyrównawcze, wychowawcze, świadczenia reliabilitacyjne;

-    jednorazowe - zasiłki jednorazowa: porodowe, pogrzebowe;

-    długookresowe - emerytury i renty: emerytura, renta inwalidzka, renta rodzinna, renta wypadkowa.

Ponadto świadczenia dzielimy na:

-    ubezpieczeniowe,

-    zaopatrzeniowe.

-    opiekuńcze,

-    obligatoryjno-roszczeniowe.

-    fakultatywne.

-    jednorazowe,

-    powtarzalne.