33258

koncentrujemy się na uzasadnieniu i określeniu Chrystusowej genezy Kościoła, podstawowych wymiarów tej struktury oraz znaków wiarygodności eklezjalnej. Zakończymy

: Por. część „Streitfall: Eriósung" w dziele: J. Werbick, Den Glauben verantworten. Eine Fundamentaltheologie, Freiburg 2000. 5 KKK 765.

8

PRZEDMOWA

ponownie problematyką soteriologiczną. dotyczącą tym razem miejsca Kościoła w zbawczym dziele Chrystusa, oraz zagadnieniem odpowiedzialności wspólnoty Chrystusowej za prawdę.

Książka ma charakter podręcznikowy. Wykorzystujemy w niej - po odpowiednim opracowaniu - fragmenty wcześniej opublikowanej w Wydawnictwie „Więź” chrystologii „Tajemnica Jezusa" (Warszawa 2001) i eklezjologii „Święty Kościół powszedni" (Warszawa 1996). Zakres podejmowanych w pracy zagadnień pokrywa się układem tematycznym teologii fundamentalnej, proponowanym w nowym Ratio studiorum. w niektórych przypadkach uzupełniając go i przekraczając.4 Każdy rozdział jest poprzedzony krótkim wprowadzeniem, w którym zwraca się uwagę na najważniejsze aspekty metodologiczne i pedagogiczne podejmowanej w nim problematyki. Ostatnią część poszczególnych rozdziałów stanowią propozycje ćwiczeń. Czytelnik znajdzie w nich wybór tekstów, zaczerpniętych z tradycji Kościoła, nauczania Magisterium lub literatury współczesnej, a także przykłady pytań i testów ćwiczeniowych. Można je wykorzystać zarówno w dydaktyce, jak i w ramach refleksji, prowadzonej osobiście lub we wspólnotach życia chrześcijańskiego.

Cechą charakterystyczną całej książki są liczne nawiązania do Katechizmu Kościoła Katolickiego i innych dokumentów Urzędu Nauczycielskiego Kościoła. Chcemy w ten sposób zwrócić uwagę nie tylko na bogactwo treściowe tych tekstowi możliwości ich twórczego wykorzystania w teologii fundamentalnej, lecz przede wszystkim na konieczność symbiozy naszej dyscypliny z Magisterium Ecclesiae.

4 Por. Zasady formacji kapłańskiej w Polsce, Częstochowa 1999, s. 171-172.

i

Kościół Matka, sarkofag z III/IY w., Musee lapidaire chretienne w Arles

WPROWADZENIE

W części pierwszej nawiązujemy do głównych tematów klasycznego traktatu apologetycznego De religiom -traktatu, w którym wykazywano sens i powszechność neligii oraz jej nieodzowność dla właściwego kształtu życia indywidualnego i społecznego. Ze względu na bogatą paletę propozycji przedmiotów religiologicznych i fllozoficzno-religijnych w programach snidiów teologicznych, nie omawiamy kwestii genezy religii i wielkich religii świata. Nie zajmujemy się też strukturą aktu wiary - to ostatnie zadanie realizuje dzisiaj z powodzeniem dogmatyka i teologia moralna.

Część rozpada się na dwa, ściśle ze sobą powiązane, działy. Pierwszy jest poświęcony historii i problematyce metodologicznej teologii fundamentalnej. Staramy się w nim unikać typowej dla apologetyki formalizacji, m. in. przez orientację pastoralną, pedagogiczną i medytacyjną. W drugim dziale, znacznie rozleglej szym, skoncentrowanym na problematyce istoty i uwarunkowań chrześcijaństwa, zasadnicze znaczenie ma rozdział dotyczący nowożytnego kontekstu wiary. Zostaną w nim także zarysowane główne wyzwania stojące przed teologią fundamentalną dzisiaj. W naszym regionie Europy wyzwaniem tym jest upadek systemu komunistycznego jako światopoglądu kształtowania rzekomo „dojrzałego społeczeństwa i lepszego świata". Nawet jeśli system ten nie był przez wielu akceptowany, spowodował duże zamieszanie duchowe i moralne, a jego upadek niemal siłą inercji pociągnął za sobą relatywizm, z którego chętnie skorzystali teoretycy i praktycy „soc-postmodemizmu".

W tej części książki będziemy szukać odpowiedzi na pytania:

-    Co rozumie się pod terminem „prehistoria teologii fundamentalnej"?

-    Jakie są główne etapy i kontekst rozwoju naszej dyscypliny?

-    Jak określa przedmiot i zadania teologii fundamentalnej współczesny Urząd Nauczycielski?

-    Jak samookreśla się fundamentalistyka w aspekcie przedmiotu, metod i etosu badawczego?

-    Jakie są najważniejsze nurty teologicznofundamentalne?

-    Jak można od strony historii idei opisać kontekst wiary w teraźniejszości? Jak warunkuje on zadania naszej dyscypliny?

12

WPROWADZENIE