b) Protestancki - Nestle
Historyczność treści Ewangelii a wiarygodność.
Im bliżej od spisania faktu do samego faktu tym to świadectwo jest bardziej wiarygodne. Ewangeliści spisali wszystko w 20, 30 lat poTriduum Paschalnym, gdy żyli jeszcze świadkowie tamtych wydarzeń, a było ich wielu. Spisali je nie wg obowiązującej dzisiaj metody historycznej ale wg własnych odczuć spisali prawdę. Wiarygodność Ewangelistów jest potwierdzona. W stylu brakuje spójności, chronologii. Autorzy używają wyrażeń, które później zniknęły z użycia. Zostały one później zastąpione nowymi (np. Syn Człowieczy - kyrios).
a) Gdyby Jezus był tylko fikcją literacką byłaby to postać zgodna z pojęciem Mesjasza u Żydów - tak nie jest,
b) Także treść - przekazywanie, że Apostołowie wątpią (zaparcie Piotra). Gdyby to nie były fakty historyczne to Apostołowie nie ujęli by tych opisów.
c) Tło społeczności podkreśla sytuację polityczną Jerozolimy przed rokiem 70 - tym.
Starożytność chrześcijańska nie zna żadnego faktu sprzeciwu wobec Ewangelii, jej prawdziwości. Powyższe kryteria autorstwa, integralności, histoiyczności treści potwierdzają wiarygodność Ewangelii. Istnieją też świadectwa poza chrześcijańskie histoiyczności Jezusa.
Świadectwa poza chrześcijańskie. Chrześcijaństwo szerzyło się przez ustne nauczanie, inaczej niż systemy filozoficzne. Historycy starożytni nie zwracali uwagi na ten sposób nauczania. Wędrowny Jezus występował bardzo często i nie było w tym nic nadzwyczajnego. Stąd należy podkreślić, że jakiekolwiek wzmianki w źródłach świeckich są ciekawe. Wiele dokumentów zaginęło. Część jednak ocalała:
a) Pliniusz Młodszy (111 - 113) - pro konsul prowincji rzymskiej w Bitynii napisał list do cesarza Trajana. Pytał go co ma zrobić z chrześcijanami, którzy gromadzą się o świcie i Chrystusowi jakby Bogu oddają cześć i poprzysięgają posłuszeństwo i przestrzeganie zasad moralnych.
Wniosek: Świadectwo te wskazuje na duży zasięg chrześcijaństwa i kult Jezusa jako Boga. List ten nie jest świadectwem bezpośrednim, ale pośrednim, historycznym, wskazującym na istnienie grupy chrześcijan. Określenie „modlą się do Chrystusa jako Boga” wskazuje na to, że Clirystus dla nich był równię człowiekiem.
b) Swetoniusz napisał życiorys cesarza Klaudiusza (120 r.) „...Władca wygnał z Rzymu chrześcijan, którzy podnieceni przez jakiegoś Chrestosa robili wiele zamieszania..." Obok „cliristian” istniała nazwa „chrestianie”. Sądzimy zatem\, że „chrestos" jest nazwą Jezusa Chiystusa.
c) Tacyt - w okresie panowania cesarza Trajana napisał dzieło „Roczniki” („Annales”). Wzmiankuje w nich o pożarze Rzymu: „aby zniweczyć wieści cesarz Neron... chrześcijanie - ich przywódca Chrestos, który już wcześniej został w Judei skazany za Poncjusza Piłata...
Jest to świadectwo historyczne. Tacyt jest znany ze swej ścisłości i obiektywizmu. W tekście występują negatywne podkreślenia religii chrześcijańskiej, obarczanie ich zbrodniami. Gdyby Tacyt cytował tylko mniemania wierzących mówiłby bardzo ogólnie. Tutaj mówi bardzo konkretnie i umieszcza te wydarzenia w konkretnym czasie. Niektórzy historycy twierdzą, że Tacyt swoje informacje czerpie ze źródeł pogańskich (dokumenty senatu). Fakty, które cytuje były znane i nie kwestionowano ich zaistnienia.
d) Józef Flawiusz - kapłan żydowski. Urodził się kilka lat po śmierci Jezusa. O Chrystusie wspomina dwa razy: „De Bello Judaico, Antiąuitates iudaice”
W 18 rozdziale wiersz 3: „W owym czasie żył Jezus, człowiek mądry jeśli można go nazwać człowiekiem. Był mądry, działał cuda, poszło za nim wielu Żydów i pogan, był Chiystusem. Za namową Piłat skazał Go na śmierć krzyżową. Po trzech dniach wrócił jednak żywy. Jeszcze dziś nie znikła sekta, która od niego wzięła początek.”
Wniosek: Dziwi przyjazny stosunek do Jezusa, jednak Flawiusz nieprzyjaźnie wyraża się o