wtórny KONCEPCJA PSYCHOLOGICZNA- jej prekursorem był Platon, a kontynuował Leon Petrażycki- ludzie z natury muszą być czemuś lub komuś podporządkowani, mieć zakazy i nakazy, a państwo jest pewnym przeżyciem.
X Państwo- etymologią pojęcia-
Gracja - polis(miasto)
Rzym - civitas(gmina pełnoprawnych obywateli), res publica(wspólnota członków gminy),imperium, lud(populus, gens)
Średniowiecze - regrum, civitas, terra, stato
XVI w. - status <Machiavelli> i od tego staat, stat itp.
Polska XVII i XIX w. - republika, rzeczpospolita, królestwo, korona, policja, stan Słowiańska etymologia nie wywodzi się od zachodnioeuropejskiej <ang.stat, niem. Staat, fr. L’Etat)bowiem wytworzyła ona własne terminy takie jak gosudarstwo, państwo, derżawa) Wg Georgia Jellinka państwo obejmuje 3 elementy: ludność, terytorium i władzę, a więc państwo to wspólnota polityczna ludzi na danym terytorium wyposażona w władzę. Pod pojęciem państwa należy rozumieć: mieszkańców, terytorium i władzę.
4. Ewolucja idei genezy państwa w myśli politycznej.
a) doktryna teologiczna zrodziła się w starożytności i przetrwała na Średniowiecza, gdzie się rozwinęła. Za jej twórców należy uważaćb) św. Augustyna i św. Tomasza z Akwinu. Pierwszy z nich uważa państwo za dzieło samego Boga na ziemi, drugi zaś że jest ono wytworem ludzkim, ale władza pochodzi od Boga. Wg tych koncepcji panujący korzysta więc z boskiej cliaryzmy to właśnie nią legitymuje swoje działanie. Władzy tej należy się bezwzględne posłuszeństwo. Aby wyjaśnićc) w jakiej mierze władza pochodzi od boga św. Augustyn wymienia trzy momenty w których
- władza jest instytucja boską
- postacie mogą nie pochodzić od Boga, jeśli jest to władza źle nabyta
- ustalenie granic posłuszeństwa jest uzależnione od sposobu nabycia władzy, zatem możliwe jest nieposłuszeństwo
Władza ta dawała monarsze nadprzyrodzone cechy oraz nakazywała skupiać się wokół władcy co prowadziło do unifikacji, cementoania państwa.
b) doktryna patriarchalna D Robert Filmer twierdził iż państwo
powstało z rodziny która stopniowo się rozrastała. Widziała więc źródło panowania królewskiego we władzy ojca nad członkami rodziny, i właśnie taką władzę posiada władca nad ludem jako spadkobierca biblijnego Adama.
c) doktryna patrymonialna wg Hallera zakłada, że u źródła władzy państwowej leży własność ziemi, zatem władza państwowa wywodzi z prawa własności do ziemi <patrimonium>. Tak więc panujący książę ma prawo do ziemi która obejmuje jego panowanie.Lud występuje tu w podwójnej roli: jest on poddany władzy ale i dzierżawcą ziemi.Wynika to z praw natury.
d) teoria umowy społecznej z XVII i XVIII wieku, jej twórcą jest J.J.Rousseau.