48441

b)    element majątkowy. osoba prawna ma własny majątek. wyodrębiouy

z majątku członków łub powstały na uuiej chodzę, zespolony w pewną całość; osoba prawna odpowiada za swoje zobowiązania własnym    majątkiem,    a nie

majątkiem swoicłi członków.

c)    element organizacyjny, wyrażający się w istnieniu określonej stmktury. a przede wszystkim organów wykonujących w imieniu osoby prawnej wszelkie jej czynności;

d)    cel. określony w przepisach regulujących działalność osoby prawnej albo w statucie.

Wśród osob prawnych moZna    przeprowadzić szereg    podziałów    stosując

rozmaito kryteria.

Ze względu na sposób tworzenia odróżniany osoby prawne typu instytucjonalnego i osoby prawne    typu zrzeszeniowego. Do    pierwszej grupy

należą osoby prawne tworzone przez państwo w drodze władczego aktu (wyższa uczelnia tworzona ustawą sejmową. przedsiębiorstwo państwowe powoływane przez organ założycielski) Do drugiej grupy zaliczamy osoby prawne powstające na drodze    porozinmai członków założycieli (spółka kapitałowa, partia politycz

na. spółdzielnia).

Ze względu na cci osoby prawne dzielą się na takie, które dążą do celów gospodarczych, i na takie, które dążą do celów niegospodarczych (idealnych). Przeprowadzenie ścisłej    kwalifikacji osób    prawnych według tego kryterium

zazwyczaj nic jest możliwe W działalności jednostek gospodarczych występują również poczynania niegospodarcze.    na przykład prowadzenie    przez przedsiębiorstwo stołówki, żłobka, ośrodka wakacyjnego dla pracowników    itd. Z dru

giej strony osoby prawne dążące zasadniczo do celów idealnych, na przykład stowarzyszana. prowadzą nierzadko    działalność zarobkową. a    więc gospodar

czą. wspomagając swój budżet. Decydujący jest cel określony w ustawie

Niemal całkowicie    utracił znaczenie    podział na jednostki gospodarki

uspołecznionej i uuie osoby prawne Jest to W7nikiem ujednolicał ia przepisów regulujących działalność podmiotów gospodarczych.

Jednostka organizacyjna    staje się osobą prawną w chwili    wpisania    do

właściwego rejestru¹⁵.    Spółka akcyjna i spółka z ograniczoną odpowiedzialnoś

cią uzyskuje więc osobowość prawną w chwili wpisania do rejestru handlowego, przedsiębiorstwo    państwowe - w    chwili wpisania do rejestru przed

siębiorstw itd 2. Rodzaje osob prawnych wedhig kodeksu cywilnego

Kodeks cywilny mc fonnuhijc definicji osoby prawnej. Ustanawia on w to miejsce kryterium formalne, któiym jest uznanie jednostki organizacyjnej za osobę prawną przez przepisy. Wedhig art. 33 k.c. osobami prawnymi