49308

Teoria lokalizacji według von Thunena

Teoria lokalizacji wtsdług von Thunena optera się na kilku pocstawowych założeniach:

■ warunki środowiska na danej przestrzeni rolniczej są Jednakowe * istnieje jeden rynek zbytu dla tego obszaru

-    koszty transportu zależą od masy ładunku i od odleglośo

-    ceny produktów jednego rodzaju są podobne —

Von Thunen stwierdził. Ze przestrzeń użytkowana rolniczo tworzy wokół miasta pierścienie. Są onn zróżnicowane pod względem sposobu użytkowania ziemi. Najbiiżą) rynku zbytu bętsą uprawiane te rośliny, które są nietrwałe i kżi przewożenie na duże odległości nie jest korzystne. Czynnikiem lokalizacji wednjg tej teorii są koszty transportu.

Teoria lokalizacji przemysłu według Alfreda Wezera

Głównym celem tej teodł jest ooszukiwanie takiej lokalizacji, gdzie koszty transportu produktów wytworzonych będą najmniejsze. Najbardziej optymalne koszty transportu zostały określone za pomocą trójkąta lokalizacji Webera. Zostały one określone na podstawie wagi surowców, wagi gotowego produktu i odległości od miejsca produkcji.

Według autora teonł, każdy surowioc posiada orientację rynkową lub surowcową. Jest ono wyl srana za pomocą indeksu materiałowego. Zależy on od masy surowca l masy gotowego produktu. Gdy na prccukcję jakiejś masy produktu zużywa się więcej materiału, to ma on orientację surowcową, natomłas; xv odwrotnej sytuacji orientacja produktu jest rynkowa.

Teoria Webera powstała aby zminimalizować koszty transportu, które w tamtych czasach były o w.ele większe niż obecnie

W początkach XIX wieku poszukiwano racjonalnej pod względem eko-

no.T*iczayai. uUiriu surfrolniczych wokół mśmbydącychcynkiem abytu^aU---

produktów rolnych Pionierskie prace w tym względ/ie prowadził Johann

Heinrich ron Th ii n en (1826). Jego /daniem prawidłowy ukła£Lpś»vsiijc. gdy_

każdy kawałek ziemi jest użytkowany w sposóh dający największą ramę, tj. różnicę między przychodami at sprzedaży i kosztami transportu. Koncepcja Thuncna opierała się tu uproszczonych założeniach, które przedstawiały _Bię następująco;

■    przesline/i rolnicza niejc«t zróżnicowana podwzględem urodzajności gl«'

b;    _

»—isnnęje jeden ośrodek konsumpcji produktów rolniczych r. ob5/anroTsc7a=

,ącego i nic ma on powiązań z innymi ośrodkami i obszarami (jest on izo--iowanyk,------------------

■    koszty transportu są funkcją odległości i masy ładunków,

•—..CTiy sprzedaży wszystkich produktów jednego rodzaju są jednolite— —

W pierwotnymi modelu ThUncna znsada. która określa jakie miejsce zajmuje d*o> rodzaj użytkowania w konecfurygme kfgtałtuiycych się strefach    _ ..

użytków, była prosta produkcja minicza, która daje największą produkcję r. iKktara ponosi najwyżcc koszty transportu a więc lokalizuje się najbliżej rynku zbytu Inne rodzaje produkcji układają się w kolejności zależnej od wielkości produkcji z hektara. Każdy rodzaj ubytkowania zajmuje więc- strefę, w llorej noże dif wyższą rentę niz jakiekolwick^one u^>lkowanię._Sircrk- tc uk-^daja się w kształcie pierścieni wokół ośrodka centralnego - miasta. Ze tv2ęt«m~Tii'ien charaktdfYScy-czny kształt, zasadę odkryto pr/erThnnem nn żywa się często „teorią pierścieni ThOaena'*.

Sytuacja komplikuje się przyłardzK^-realiacYCznych załuzeniueli, np gdy uwzględni się, że intensywność użytkowania ziemi i produkcja z beku™ znueitia aię w obrębie jednego rodzaju produkcji ijcdnej ^ueiylub żc produkty- rożnego rodzaju są przewożone przy różnych kosziuch transport u W bardziej realistycznych modciach w pobliżu miast lokalizMjft *<ę J»p uprawy wa-i/.yw i owoców nic zno<szącc długiego transportu.

/iuti /a|Cjin impulsem w rozwoju icoru i£faktyki gospodarki pr/olr/cmcj dnia teona lotuiliuicji przedsiębiorstwa przemysłowego sformułować przez Alfreda Webera z początków XX wieku (19tW) Teoria :a oparta była na następujących załoźenTach

■    jej przedmiotem była lokalizacja pojcdymsrr^o jyzedóęhiofstwa wyiwa-

nrai ąciRh    n-produkrwokreślonej ilaści;

• określona była lokabzacja miejsc konsurnjicji i źródeł surowców,

■    techniczne wskaźniki produkcji przyjmowano jako stale;

■    lokalizacja uznawano za optymalną, gdy miuuualL/owaŁa. koszty transpor-