124744

2

Regulacje rynku kapitałowego

Akcje - kodeks handlowy Obligacje - ustawa o obligacjach

Obligacje

■    Akcje

■    Ochroną. inwestorów na rynku

kapitałowym

■ Podsumowanie

służących

oriuaoie.

inwestorów

W przypadku obligacji emitowanych przez podmioty inne niż Skarb Państwa lub Narodowy Bank Polski (do których ustawa z 29 czerwca 1995 r. o obligacjach - u.o. - nie ma zastosowania) dla ochrony inwestora przewidziano następujące zasady emisji i obrotu obligacjami:

Wymóg posiadania zabezpieczeń wykonania zobowiązań z obligacji

Generalną zasadą jest całkowite zabezpieczenie całości zaciągniętego długu przez:

•    ustanowienie na rzecz nabywców obligacji (“obligatariuszy") hipoteki lub zastawu,

•    udzielenie gwarancji bankowej przez NBP lub bank o odpowiednio dużym, określonym przez u.o. kapitale.

•    udzielenie zabezpieczenia przez Skarb Państwa (gwarancja, poręczenie),

• udzielenie zabezpieczenia przez międzynarodową instytucję finansową lub bank zagraniczny o odpowiednio dużym kapitale (określonym w u.o.).

Obligacja nie musi być zabezpieczona, może być zabezpieczona co do części zobowiązań lub zabezpieczona w inny sposób niż powyżej (np. poręczenie innego podmiotu gospodarczego), jeżeli:

•    emitent istnieje jako przedsiębiorstwo co najmniej trzy lata (sporządził co najmniej 3 sprawozdania finansowe) oraz

•    wartość jego kapitału i funduszy własnych wynosi nie mniej niż 500 000 zł (5-krotność minimalnego kapitału akcyjnego spółki akcyjną).

Wniosek: jedynie podmioty gospodarcze ustabilizowane i posiadające odpowiednio duże środki wrfasne mogą emitować obligacje, które nie są w pełni zabezpieczone co do ich spłaty (podmioty krótko istniejące lub o niskich środkach własnych muszą postarać się o ustanowienie zabezpieczeń - i to "kwalifikowanych" wymienionych w ustawę - patrz wyliczenie zabezpieczeń.

Świadczenie zastępcze

Przepisy u.o. przewidują, że nabywca obligacji może mieć prawo nie tylko do świadczeń pieniężnych, ale także do tzw. świadczeń niepieniężnych, polegających np. na prawie do żądania określonego towaru lub usługi obok lub w miejsce żądania pieniężnego wykupu obligacji. Szczególnymi "świadczeniami niepieniężnymi" mogą być udział w zysku emitenta, prawo do zamiany obligacji na akcje, bądź prawo pierwszeństwa do akcji nowej emisji (w dwóch ostatnich przypadkach jest to możliwe tylko w wypadku emisji obligacji przez spółki akcyjne). Gdyby przyrzeczone świadczenie niepieniężne nie zostało spełnione w terminie, obligatariusz ma prawo do określonej w warunkach emisji kwoty płatnej w przypadku opóźnienia w dostarczeniu towaru (np. samochodu) lub usługi, należnych obligatariuszowi na podstawie obligacji.

Zakaz spekulacji swoim długiem przez emitenta

Emitent nie może skupować z rynku swoich obligacji po niskiej cenie, a przy powrocie koniunktury odsprzedawać je z zyskiem; jeżeli odkupił od inwestorów (obligatariuszy) swoje obligacje to podlegają one umorzeniu. Ponadto emitent nie może odkupić na rynku swoich obligacji po terminie wykupu (spełnienia świadczeń z obligacji), nie może zatem "szantażować" obligatariuszy, że jeśli mu nie