50475

zbuntowały się przeciw Dmowskiemu, jak również liberalne Stronnictwo Postępowe z Galicji. Po rozłamie w PSL w KSSN pozostała PSL Lewica, natomiast PSL "Piast" wraz z Wincentym Witosem związał się z endecją. Głównym założeniem programowym była chęć utworzenia zalążku państwowości z odebranych Rosji ziem Królestwa. Brano również pod uwagę przyłączenie tych ziem do Galicji i utworzenie autonomicznego członu monarchii Habsburgów. Ważną rolę w kształtowaniu się poglądów odgrywała też myśl niepodległościowa, widząca w Rosji, ze względu na różnice polityczne, kulturowe i religijne, największe zagrożenie dla Polaków. Ze względu na swoją prawosławną religię, autokratyczny bizantyzm i niewolnicze stosunki społeczne stanowiła Rosja według tej koncepcji główne cywilizacyjne zagrożenie dla narodu polskiego. Grupy, które zerwały z endecją a wchodzące w KSSN, w pierwszej mierze żądały zapewnienia rozwiązań służących bezpieczeństwu narodowemu i chroniących Polaków przed wynarodowieniem.

Natomiast środowiska związane z ludowcami oraz socjalistami, podkreślały iż wyzwolenie spod panowania rosyjskiego polepszy byt robotników i chłopów.

Orientacja proaustriacka, lojalistycznaOrientacja proaustriacka, lojalistyczna - ze względu na zakres wolności, rozwój kulturalny i polityczny oferowany Polakom przez Austro-Węgry, a który był nie do osiągnięcia w Rosji i Niemczech, istniała również opcja polityczna, reprezentowana głównie przez konserwatystów galicyjskich oraz gntpę inteligencji pro-austriackiej zgrupowanej w Lidze Państwowości Polskiej. Przywódcą tej frakcji był namiestnik Galicji Michał Bobrzyński, natomiast jednym z członków Władysław Sikorski. Orientacja ta uważała za najkorzystniejszy sojusz z Austro-Węgrami i przyłączenia ziem Królestwa Kongresowego do Galicji, a następnie utworzenia trzeciego członu Monarchii Austro-Węgierskiej, w postaci monarchii polskiej, która posiadałaby prawa i status równy temu jaki posiadały Austria i W^;ęgry. Przyłączenie ziem Królestwo Polskiego i milionów Polaków sprawiłoby iż Polacy staliby się jedną z dominujących grup etnicznych w Austro-W^;ęgrach(w 1910 roku stanowili około 10% populacji). Koncepcja ta ze względu na chęć przekształcenia monarchii Austro-Węgier na monarcliię Austro-Węgiersko-Polską nosiła nazwę koncepcji trialistycznej, "rozwiązania austriackiego" lub "austro-polskiego".