50667

oczywistości, budowanego na podstawie kulturowo zalegalizowanych przekonań o „ naturalnym porządku rzeczy

RACJONALNOŚĆ' EMANCYPACYJNA - w swoim kontekście oparta jest na zasadach krytyki i działania . Celuje ona w krytyce tego co jest ograniczające i deprymujące , a jednocześnie popiera działania sprzyjające indywidualnej wolności i pomysłowości. Ten typ racjonalności skonstruowany jest jako zdolność do krytycznego myślenia i rekonstruowania jego Krytycznej genezy, do zastanowienia się nad samym procesem myślenia. Racjonalność emancypacyjna zwiększa swe zainteresowania samorefleksja o działanie społeczne , zmierzające do stworzenia warunków ideologicznych i materialnych, w których istnieją relacje oparte na alienacji i wyzysku . Sugeruje to obraz edukacji obywatelskiej

Racjonalność emancypacyjna przypisuje doświadczanej rzeczywistości charakter procesualny, dynamiczny. Z tej perspektywy, istotę świata tworzy jego ciągłość temporalna ( pomiędzy przyszłością , teraźniejszością a przeszłością ) Percepcja rzeczywistości wykracza więc poza doraźną perspektywę „ tu i teraz „ . Światu społecznemu przypisuje się charakter wspólnotowy. Obecne w jego obszarze znaczenia są tworzone w procesach międzyludzkiej komunikacji oraz w zbiorowym działaniu. Kultura jest postrzegana jako konstytuowana przez zbiór interpretacji rzeczywistości. Interpretacje takie mają cłiarakter dynamiczny, podlegają bowiem problematyzacji i zmianie. Perspektywa z jakiej podmiot dostrzega zjawiska zachodzące w obszarze kultury, daje mu przekonanie wolności wyboru , możliwości autokorekcji, a jednocześnie kreacji wspólnego świata społecznego.

Racjonalność emancypacyjna obejmuje przekonanie o problematycznym charakterze kulturowo definiowanego świata . Jego percepcja jest traktowana jako wynik subiektywnej interpretacji podmiotu. To przekonanie stoi u podstaw dostrzeżenia relatywizmu własnej wiedzy przez podmiot., skutkującego tolerancją wobec alternatywnych sposobów percepcji rzeczywistości, przejawiających się w działaniu i myśleniu innych ludzi. Wiedza podmiotu o świecie jako „ niepewna „, jest poddawana nieustannej rewizji podmiotu. W tym sensie racjonalność emancypacyjna jest obdarzona krytyczną samoświadomością .

RACJONALNOŚĆ ADAPTACYJNA Teorie wychowania autorytarnego Pedagogika behawioiystyczna Pedagogika konserwatywna ( elitaryzm ) Pedagogika socjalistyczna	RACJONALNOŚĆ EMANCYPACYJNA Teorie wychowania antyautorytarnego Pedagogika humanistyczna Pedagogika liberalna
cel wychowania •    Adaptacja do zastanych warunków życie •    Tożsamość konwencjonalna , tożsamość roli; kształtowanie wg nienaruszalnych wzorców osobowych, urabianie	•    rozwój jako samorealizacja , samowychowanie •    tożsamość postkonwecjonalna •    rozwój permanentny, ciągłe przekraczanie siebie
Istota oddziaływań pedagogicznych •    Bezpośredni wpływ na dziecko •    Transmisja gotowej wiedzy i gotowych	• pośredni wpływ na dziecko polegający na oiganizowaniu sytuacji sprzyjających rozwojowi