7. W stosunku do płatnika składek, który nie dopełnił obowiązku składkowego zastosować można odpowiedzialność wykroczeń!ową. Ta odpowiedzialność zabezpieczona jest karą grzywny do 5 tys. zł. i dotyczy zachowań, które zostały uznane za wykroczenia przeciwko przepisom ustawy. Wykroczenia te odnoszą się do tego. kto jako płatnik składek albo osoba zobowiązana do działania w imieniu płatnika nie dopełnia obowiązku opłacenia składek na ubezpieczenie społeczne przewidzianym przepisami terminie
Osoba zobowiązana do działania w imieniu płatnika - płatnik składek może w-skazać iruią osobę zobowiązaną do realizacji obowiązku składkowego i wtedy odpowiedziabiość skierowana będzie pizeciwko tej sobie, która nie dopełniła obowiązku.
Przepisy o wykroczeniach należy odczytywać w sposób bardzo ścisły.
Ww sankcje wiążą się z naganną oceną zachow'ań płatnika składek i można stosować je jednocześnie, co nie zdarza się w praktyce, bo ZUS kieruje się rozsądną oceną całokształtu okoliczności.
ZUS może uwzględnić trudną sytuację ekonomiczną po stronie płatnika, która to trudna sytuacja powoduje naruszenie obowiązku składkowego. ZUS nie stosuje wówczas sankcji, tylko :
1. umarza w całości lub w części należności z tytułu składek wr razie ich całkowitej nieściągalności ( art . 28 ustawy o systemie). Należności z tytułu składek podlegają umorzeniu na podstawie decyzji terenowej jednostki organizacyjnej ZUS-u w okolicznościach wskazanych w art28 ustawy' o systemie( także w okolicznościach wymienionych w przepisach wykonawczych do tego artykułu):
Art. 28.
1. Należności z tytułu składek mogą być umarzane ir całości lub w części przez Zakład, z uwzględnieniem ust. 2—4.
2. Należności z tytułu składek mogą być umarzane tylko w przypadku ich całkowitej nieściągalności, z zastrzeżeniem ust. 3a.
3. Całkowita nieściągalność, o której mowa w ust. 2, zachodzi, gdy:
1) dłużnik zmarł tiie pozostawiając żadnego majątku lub pozostawił ruchomości nie podle gające egzekucji na podstawie odrębnych przepisów albo pozostaw• c odzie ruręgo przedmioty codzietmego tćytku domowego, których łączna wartość nie ptzekracza kwoty stanowiącej trzykrotność przeciętnego wynagrodzenia i jednocześnie brak jest następców prawnych oraz nie ma możliwości przeniesienia odpowiedzialności na osoby trzecie;
2) sąd oddalił wniosek o ogłoszenie upadłości dłużnika lub umorzył postępowanie upadłościowe z przyczyn, o których mowa ir art. 13 i art. 361 pkt 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. — Prawo upadłościowe i naprawcze:
3) nastąpiło zaprzestanie prowadzenia działalności przy jednoczesnym braku majątku, z którego można egzekwować należności, małżonka, następców prawnych, możliwości przeniesienia odpowiedzialności na osoby trzecie w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. — Ordynacja podatk owa:
4) nie nastąpiło zaspokojenie należności ir zakończonym postępow aniu likwidacyjnym;
4a) wysokość nieopłaconej składki nie przekracza kwoty kosztów uponmienia ir postępowaniu egzekucyjnym;
5) naczelnik urzędu skarbowego lub komornik sądowy stwierdził brak majątku, z którego można prowadzić egzekucję:
6) jest oczywiste, że «• postępowaniu egzekucyjnym nie tcyska się kwot przekraczających wydatki egzekucyjne.
3a. Należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne ubezpieczonych będących równocześnie płatnikami składek na te ubezpieczenia mogą być w uzasadnionych przypadkach umarzane pomimo braku ich całkowitej nieściągalności.