prawo klasyczne-* |vinculum iuri^ -» obligare -» stosunek prawny debitor/ creditor
prawo poklasyczne -» Jefinicja prawna zobowiąznia -» Instytucje i Digesta Justyniana
1,3,13: Obligatio est iuris vinculum quo necessitate
adstringimur alicuius solyendae rei secundum nostrae civitatis iura (ligare -* solvere)
Zobowiązanie jest iuris vinculum, który zmusza nas do świadczenia pewnej rzeczy, zgodnie z prawami naszego państwa.
D. 44,7,3 pr. (Paulus libro secundo institutionum) Obligationum substantia non in eo consistit, ut aliguod corpus nostrum aut servitutem nostram faciat, sed ut alium nobis obstringat ad dandum aliguid vel faciendum vel praestandum. dare -» facere -» praestare (daniem czynienie-*
świadczenie/uiszczenie odszkodowania/ nie polega na dare -facere)
1. Non satis autem est dantis esse nummos et fieri accipientis, ut obligatio nascatur, sed etiam hoc animo dari et accipi, ut obligatio constituatur. Itaque si quis pecuniam suam donandi causa dederit mihi, quamquam et donantis fuerit et mea fiat, tamen non obligabor ei, quia non hoc inter nos actum est.
2. Verborum quoque obligatio constat, si inter contrahentes id agatur: nec enim si per iocum puta vel demonstrandi intellectus causa ego tibi dixero „spondes" ? et tu responderis „spondeo", nascetur obligatio.
elementy zobowiązania -> względny charakter tfnter par1^)^> obowiązek spełń ienia świadczenia (zasadniczo dług + odpowiedzialność) -» zaskarżalność (pierwotnie kontrakty i delikty/ochrona ius honorarium/poszerzanie ochrony ius civile)
debitum (dług) ^obowiązek prawny wykonania świadczenia) odpowiedzialność (podstawa dochodzenia pretensji przez wierzyciela)
odpowiedzialność bez długu -* zastaw/ręczenie za dług przyszły