52980

non debeinns.

D. 33,7,26

D.4l,l,28 (Pomponius w księdze trzydziestej trzeciej komentarza do dzieła Sabinusa) - VI

I.    Fragment pochodzi z Digestów justyniańskich: księga 41, tytuł 1, fragment 28. Jest to komentarz do dzieła Sabinusa, czyli prawa cywilnego, autorstwa Pomponiusa (II w.ne.), który przywołuje także opinie: Labea (I w. p.n.e), Sabinusa i Prokulusa (oboje I w. n.e.)

Przedział czasowy: I w. p.ae. - II w. ae.

II.    Stan faktyczny:

W przytoczonym passusie można wyróżnić sytuację, w której istnieją dwa grunty sąsiadujące ze sobą, zaś jeden z sąsiadów wybudował na nieruchomości dnigiego sąsiada jakąś konstrukcję.

Problemem porusŁonym w tym kazusie jest pierwome nabycie prawa własności prceŁ połączenie (accessiti flieruchomości z ruchomością, a nasuwające się pytanie brzmi; komu pgysłu&uie prawo wlasnosa iŁeczy

przyłączonej — zbudowanej na cudzym gruncie.

III.    Stan prawny:

(1) occessio (przyłączenie);

(2) zasady: accessio cedit principali oraz superficies solo cedit.

Accessio (przyłączenie) - prowadziła do nabycie własności (skutek) na rzeczy ubocznej, która w sposób trwały (tzn. nie jest możliwe odłączenie) została złączona z rzeczą główną, stając się pod względem gospodarczym jej częścią składową (okoliczności). Przyłączenie mogło nastąpić między: nieruchomością i nieruchomością, ruchomością i ruchomością oraz nieruchomością i ruchomością. W przytoczonej sytuacji nastąpiło połączenie nieruchomości i ruchomości: grunt + konstrukcja (prawdopodobnie jakiś budynek).

Pizy połączeniu były stosowane dwie zasady:

(1) ogólniejsza accessio cedit principali - dosłownie: przyrost przypada właścicielowi;

(2) lepiej odnosząca się do przytoczonej sytuacji: superficies solo cedit - cokolwiek w sposób trwały, uniemożliwiający odłączenie, zostało złączone z gruntem staje się jego częścią składową.

Ostatnia zasada może odnosić się do konstrukcji wybudowanej p"rzez jednego sąsiada na gruncie dnigiego sąsiada. Właśnie z tej reguły korzysta Prokulus i zgadzający się z nim Pomponius, który stwierdza, że owa konstrukcja jest własnością właściciela działki, na której została wybudowana. Z kolei Labeo i Sabinius mają odmienny pogląd - uważają, że konstrukcja jest własnością budującego.

Podsumowując: to, co wybuduje się nie na swoim gruncie staje się własnością właściciela tego gruntu -zgodnie z zasadą superficies solo cedit, która ma zastosowanie przy jednym z pierw otnych sposobów nabycia własności -accessio.

D.41,7,2

Gai lnsL2,79

LFragment pochodzi z Instytucji Gaiusa (II w. ae.): księga 2, tytuł 79. To dzieło było podręcznikiem do nauki prawa, zawierającym elementarny wykład rzymskiego prawa prywatnego. Gaius przywołuje opinię Sabinusa i Cassiusa (oboje: I w. n.e.) - przedstawicieli szkoły Sabinianów - oraz poglądy szkoły przeciwnej — Prokulianów.

Przedział czasowy: I - II w. ae.