ss Williams, Harkins, Łatane (1981): prosili studentów, żeby głośno krzyczeli: w jednej grupie studenci myśleli, że robią to samodzielnie, w drugiej -ze razem z pięcioma innymi (mieli słuchawki I opaski na oczach): wyniki: kiedy myśleli. Ze są sami. starali się bardziej i krzyczeli głośniej
Kiedy zadanie jest trudne, a indywidualnych efektów pracy nie można odróżnić, działanie będzie wykonywane lepiej, gdy ludzie nie będą zwracać uwagi na oceny innych (staną się wtedy spokojniejsi i zmniejszy się prawdopodobieństwo, że ulegną naporowi złożonego zadania)
8tł Jackson. Williams (1985): dwóch badanych na komputerze przechodziło labirynty proste i złożone. 1 grupa została poinformowana, Ze oceniana będzie indywidualna praca, 2 - Ze komputer poda średnia wyników (redukcja lęku przed oceną); wyniki: przy zadaniach prostych występowało próżniactwo i gorsze wyniki miała grupa 2. a przy zadaniach trudnych uspokojenie dawało korzystne efekty i grupa 2 uzyskiwała wyniki lepsze
• Facylitacja społeczna czy próżniactwo społeczne: co jest kiedy
cc gdy wysiłki mogą zostać ocenione, obecność innych powoduje czujność i pobudzenie; prowadzi to do efektów społecznej facylitacji, a więc lepszego wykonywania prostych zadań, lecz pogorszenia wykonania zadań złożonych
^ gdy wysiłki nie mogą zostać ocenione obecność innych powoduje odprężenie; prowadzi to do efektów próżniactwa społecznego, a więc lepszego wykonywania trudnych zadań, lecz pogorszenia wykonania zadań łatwych
• Deindywiduacja: zagubienie w tłumie
deindywiduacja: utrata poczucia własnego ja. prowadząca do utraty normalnej kontroli nad zachowaniem, co prowadzi do wzrostu impulsywności i patologicznych czynów Bfi Brian Mullen (1986): na podstawie analizy sześćdziesięciu samosądów popełnionych w USA w latach 1899-1946. stwierdził, Ze im więcej osób liczył tłum. tym większe wykazywał okrucieństwo ffl Watson (1973): analiza danych etnograficznych - wojownicy, którzy przed walką zmieniali wygląd (np. malując twarze), cechowali się większą skłonnością do zabijania
Gdy tłum jest liczny, ludzie znajdujący się w nim czują się bardziej anonimowi, co może powodować deindywiduację. Prentice-Dunn i Rogers wskazują dwa czynniki związane z tym zjawiskiem:
O zmniejszona odpowiedzialność za własne czyny wywołana obecnością innych (lub będąca wynikiem przebrania)
© obniżona samoświadomość i utrata koncentracji na normach moralnych.
Znaczenie ograniczonej odpowiedzialności
W miarę wzrostu prawdopodobieństwa przyłapania nas na robieniu czegoś nieakceptowanego tracimy na to ochotę. Poczucie anonimowości powoduje odczucie, że można się rozgrzeszyć ze skutków własnych uczynków - im większy tłum tym mniejsze poczucie odpowiedzialności. Zawsze, gdy ludzie stają się bardziej anonimowi, wzrasta prawdopodobieństwo popełnienia przez nich impulsywnych, antyspołecznych czynów.