• sytuacje społeczne jako przyczyny agresji o frustracja jako przyczyna agresji
teoria frustracji-agresji - przeszkody występujące na drodze do osiągnięcia celu zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia reakcji agresywnych
czynniki zwiększające frustracie (a więc sprzyjające agresji):
- dystans dzielący nas od upragnionego celu lub obiektu - im bliżsi jesteśmy realizacji zamierzeń, tym większa jest nasza frustracja przy napotkaniu przeszkody • niespodziewane lub (w naszym mniemaniu) niesłuszne pojawienie się czynników frustrujących
kiedy frustracja prowadzi do agresji?
■ kiedy wygląd i siła osoby, która ponosi odpowiedzialność za naszą frustrację oraz jej potencjalna zdolność do rewanżu jest niska
■ kiedy przyczyny frustracji są niezrozumiale, kiedy nie zasłużyliśmy sobie na nią i ktoś celowo się do niej przyczynił
Frustracja nie jest bezpośrednią konsekwencją deprywacji. lecz jest efektem deprywacji relatywnej.
deprywacja relatywna - poczucie jednostki (albo grupy społecznej), że posiada mniej niż zasługuje lub mniej niż pozwolono jej oczekiwać, lub też mniej niż posiadają ludzie do niej podobni.
o bezpośrednia prowokacja i odwet jako przyczyna agresji - pragnienie odwetu w momencie, gdy spotykamy się z agresywnym zachowaniem
tylko prowokacja zamierzona prowadzi do odwetu, prowokacja przypadkowa natomiast do powstrzymania się przed rewanżem
odwet nie pojawi się. gdy znamy okoliczności łagodzące, wiemy, dlaczego ktoś nas prowokuje (pod warunkiem, że posiadamy tę wiedzę przed zaistnieniem krytycznego zdarzenia)
o obecność przedmiotów kojarzonych z agresją jako przyczyna agresji
bodziec wyzwalający agresję - przedmiot kojarzony potocznie z działaniami agresywnymi (np. rewolwer): sama jego obecność zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia aktów agresji
o teoria społecznego uczenia: naśladownictwo i agresja
teoria społecznego uczenia - uczenie się społecznych zachowań następuje poprzez obserwację i naśladownictwo innych ludzi;
BS Sena eksperymentów Bandury (1961. 1963) - agresywna zabawa lalką Bobo - wykazały rolę społecznego uczenia się w wywoływaniu agresji:
III. Wpływ agresji oglądanej w środkach masowego przekazu
wpływ na dzieci
- oglądanie przemocy rzeczywiście wywołuje agresywne zachowania (Hearold. 1986)
- największy wpływ wywiera na dzieci majace skłonność do okazywania agresji (Josephson, 1987)
- większość dzieci, nawet nie przejawiających tendencji agresywnych, pod wpływem długotrwałego kontaktu z aktami przemocy w telewizji, zaczyna wykazywać nasilone tendencje agresywne (Leyens i in„ 1975; Parkę i in.t 1977);
wpływ na dorosłych
oglądana w mediach przemoc wywiera wpływ na zachowanie się osób dorosłych:
- liczba morderstw wzrasta w tygodniu następującym po transmisji walk bokserów wagi ciężkiej (Phillips, 1983)
znieczulający efekt oglądania przemocy w środkach masowego przekazu - powtarzający się kontakt z aktami agresji obniża naszą wrażliwość na tego typu sytuacje