Kolonialna ekspansja europejska
Wyprawy Portugalczyków - zainteresowanie zach. Wybrzeżami
Afryki, odkrycia wysp kanaryjskich i Azorów - przekroczenie równika
W 1471 r. - B. Diaz odkrył przylądek dobrej nadziei w 1487 - Vasco
Da Gama odkrył drogę morską do Indii w 1497r. Wyprawy hiszpanów
-odkrycie Ameryki przez Krzysztofa Kolumba w 1492r.-Ferdynand
Magellan w 1519-1522 opłynął świat dookoła Wyprawy konkwistadorów
Podbój państw Indiańskich Ferdynand Kortez podbił Azteków i Majów
Franciszek Pizaro podbił Inków.
Czas reformatorów religijnych - Przyczyny reformacji: krytyka kościoła za
Niski poziom moralny intelektualny i zaświadczenie czyli laicyzację
Duchowieństwa - powiększanie dóbr kościelnych - ucisk fiskalny Kościoła
pobieranie dziesięciny, świętopietrze, sprzedaż odpustów - łączenie w jednym
rynku kilku stanowisk kościelnych - popieranie przez duchownych własnych
rodzin czyli nepotyzm Wystąpienie Marcina Lutra w Wittenberdze w 1517r. 95 tez
przeciwko odpustom zapoczątkowało reformację.
Gospodarka folwarczno-pańszczyźniana w Polsce
Czynniki sprzyjające powstaniu folwarku szlacheckiego - zapotrzebowanie na zboże
w europie zach. -okres pokoju, szlachta zajmowała się rozwojem swoich gospodarstw,
pochwała życia na wsi w literaturze odrodzenia Przywileje gospodarcze - 1374 -
przywilej koszycki Ludwika Węgierskiego dla szlachty - stały podatek-2gr. z łanu
kmiecego. - 1423r.statut warcki Władysława Jagieły-szlachta mogła wykupić majątki
sołtysów, ograniczenie wychodźstwa chłopów ze wsi, ustalenie cen maksymalnych na
produkty rzemieślnicze w miastach -1496r. Statuty piotrkowskie Jana Olbrachta - tylko 1
chłop w roku mógł opuścić wieś i jeden przedstawiciel rodziny chłopskiej mógł się uczyć
zawodu -1520r. Sejm w Toruniu i Bydgoszczy -ustalono minimalny wymiar pańszczyzny
na 1 dzień w tygodniu z łanu, swoboda żeglugi dla szlachty po Wiśle.
Folwark szlachecki stanowił gospodarczo wyodrębniony obszar ziemi będący gospodarstwem
Własnym szlachcica, uprawiany bezpośrednio przez podanych chłopów, licył ok. 20 łanów
Polska spichlerzem europy