całoœć - biografię ludzi z pokolenia "Kolumbów", którzy pod wpływem wojny stracili wiarę w sens działania i głoszenia idei.
Różne są więc możliwoœci zamaskowania myœli, przekazania ich w sposób poœredni (ukryty), forma artystyczna zależy od autora tekstu. Przedstawiciele literatury stosują różne sposoby komunikowania się z czytelnikiem, chcą być oryginalni lub sytuacja polityczna nie pozwala na bezpoœrednie przekazanie treœci, wówczas trzeba szukać artystycznych metod, wybiegów, ponieważ doœwiadczenia historyczne dokumentują przypadki represji i groŸnych konsekwencji.
Myœlę jednak, że metoda maski - paraboli jest interesująca, zmusza bowiem czytelnika do ret7eksji, ustalania zawartych w utworze myœli i do wyciągania wniosków uogólniających o wartoœciach ponadczasowych.
Poezja Mickiewicza - "sto lat nas karmi ten sam chleb" Tadeusz Różewicz. Zaprezentuj rolę tradycji Mickiewiczowskiej w literaturze polskiej XIX i XX wieku
Z okazji dwusetnej rocznicy urodzin wieszcza polskiego - rok 1998 został ogłoszony rokiem Mickiewiczowskim. Naród pragnie oddać hołd poecie, którego twórczoœć pozwoliła przetrwać 123 lata niewoli. Słusznie Tadeusz Różewicz przyrównywał poezję romantyka do chleba. Nie możemy przeżyć dnia bez chleba, gdyż jest podstawowym œrodkiem pożywienia - tak też poezja Mickiewicza podtrzymywała na duchu cały naród w okresie zaborów, dodawała wiary w możliwoœć odzyskania niepodległoœci, nie pozwoliła załamać się z powodu przeœladowań i ucisku. Uczyła mowy ojezystej i historii Polski, fakt ten był szezególnie ważny, gdy ze szkół usunięto przedmioty uczące historii i języka polskiego i nasiliła się w zaborze pruskim germanizacja oraz rusyfikacja na terenach zaboru rosyj skiego.
Tradycja Mickiewiczowska stała się ratunkiem przed zapomnieniem i zatraceniem œwiadomoœci narodowej. Œciœle związana z romantycznymi ideami niepodległoœciowymi budziła uczucie miłoœci do kraju i pragnienie przeciwstawienia się wrogom.
W poezji Mickiewicza odnajdywano nadzieję i wiarę, które pozwoliły przetrwać lata niewoli, w wierszach są przecież przekazywane skarby polskiej mowy i kultury.
30
A. Mickiewicz był przewodnikiem duchowym narodu polskiego w okresie niewoli politycznej. Jego utwory ("Konrad Wallenrod", "Dziady" cz. III, "Pan Tadeusz") uczyły Polaków metod walki, wysokiego pojęcia obowiązku patńotycznego, głosiły ideę walki o wolnoœć i poœwięcenia własnych spraw dla dobra narodu.
Poezja uczyła miłoœci do kraju rodzinnego, apelowała do uczuć braterskich międży narodami, broniła godnoœci i honoru człowieka. Była zwiastunem wyzwolenia (zmartwychwstania z niewoli), podejmowała problem walki o równoœć obywateli różnych stanów, wyznań i narodów.
Mickiewicz cenił wartoœć wspólnego, zbiorowego wysiłku: "razem młodzi przyjaciele" ("Oda do młodoœci"), protestował przeciwko egoizmowi i złu, apelował do młodzieży o przebudowę œwiata ("dalej bryło z posad œwiata, nowymi cię pchniemy tory"), wzywał młode pokolenie do czynu i walki o lepsze jutro. Sądzę, że myœli zawarte w "Odzie do młodoœci" i apele wykorzystywali uczestnicy powstań narodowych i "Kolumbowie" w okresie II wojny œwiatowej.
Mickiewicz solidaryzował się z emigrantami skłóconymi i przeœladowanymi na obczyŸnie. Pragnął dodać im wiary w powrót do ojczystych stron. "Panem Tadeuszem" i "Księgami narodu i pielgrzymstwa polskiego" podtrzymywał na duchu emigrantów politycznych, rozumiał ich gorycz, przeżycia wewnętrzne i tęsknotę za krajem rodzinnym.
Upadek powstania listopadowego był dla poety osobistym dramatem, udowodnił swoją rozpacz w Wielkiej Improwizacji.
Znalazł swoich zwolenników już w czasie życia i tworzenia różnorodnych gatunków literackich, ale we wszystkich następnych epokach jego poezja stała się wzorem, przykładem piękna i wartoœci ponadczasowych.
Nowela Henryka Sienkiewicza pt. "Latarnik" wskazuje na rolę tekstu inwokacji epopei narodowej. Obudziła w emigrancie politycznym nostalgię, na nowo rozpaliła tęsknotę i żal za krajem, do którego nie mógł powrócić i tułał się przez wiele lat po różnych kontynentach. Skawiński pod wpływem cytowanych słów wyrwał się z dotychczasowego uœpienia i apatii. Po czterdziestu latach ciągłej wędrówki usłyszał głos, przemawiający do niego najpiękniejszymi zwrotami: "...Ojczyzno moja, ty jesteœ jak zdrowie". Uczucia Mickiewicza zawarte w epopei były jego osobistymi emocjami i wskazywały na pielgrzyma, którego życie jest ciągłą tułaczką po œwiecie. Dawno niesłyszane słowa rodzinnej mowy wstrząsnęły sercem starca i były jego pomocą i drogowskazem w dalszej tułaczce po stracie pracy latarnika.
31