WSTĘP DO HIGIENY
1
UWARUNKOWANIA ZDROWIA
( I - forma negatywna)
• brak pracy ( także okresowy)
• niekorzystne wzajemne stosunki w pracy
• nadmierny wysiłek fizyczny
• ekspozycja na czynniki szkodliwe w czasie
pracy
• wyczerpujący/monotonny charakter pracy
• zagęszczenie lub/i źle wyposażenie
mieszkania
• częste wypadki wandalizmu w miejscu
zamieszkania
• udział w wypadkach drogowych w ostatnim
okresie
• brak aktywności fizycznej w czasie
wolnym od pracy
• palenie papierosów, nadużywanie alkoholu
i innych używek, nieprawidłowe odżywianie
UWARUNKOWANIA ZDROWIA
( I - forma pozytywna)
• utrzymanie kondycji psycho-fizycznej
stosowanej do płci i wieku
• możliwości pełnego korzystania z praw i
swobód obywatelskich
• uzyskanie odpowiedniego wykształcenia
• możliwości zatrudnienia
• posiadanie odpowiednich warunków pracy
• uzyskanie dobrych warunków mieszkaniowych • możliwości odpowiedniego zaopatrzenia w
żywność i realizacji sposobu właściwego
odżywiania
• posiadanie poczucia bezpieczeństwa
• możliwości oszczędzania
• możliwości komunikacji i łączności z innymi
ludźmi
• posiadanie możliwości regeneracji sił,
wypoczynku i rozrywki
• dostępność odpowiedniej odzieży
World Health Organization - 1976
ŚRODOWISKA WSPIERAJĄCE LUB SZKODZĄCE ZDROWIU:
⇒ fizyczne (stan środowiska)
⇒ społeczne (cechy środowiska społecznego takie jak normy, wartości, obyczaje, mody, zwyczaje, przesady czy wierzenia)
⇒ zasobów (zasoby finansowe, infrastruktura,
zasoby informacyjne, zasoby ludzkie)
⇒ polityczne ogólne (system polityczny)
⇒ polityk sektorowych (polityka państwa w podstawowych sektorach)
EPIDEMIOLOGIA
Dział medycyny, nauka zajmująca się badaniem przyczyn, rozwoju i szerzenia się procesów zakaźnych - a także innych chorób niezakaźnych i stanów patologicznych, występujących masowo w zbiorowiskach ludzi - spowodowanych czynnikami fizycznymi, chemicznymi, warunkami socjalnymi lub brakiem czy też niedoborem koniecznych dla ustroju czynników. Epidemiologia obejmuje tez zapobieganie czy zwalczanie tych chorób.
UWARUNKOWANIA ZDROWIA JEDNOSTKI
(Osobnicze uwarunkowania zdrowia)
• styl życia >50%
• warunki środowiskowe > 20%
• czynniki genetyczne >15%
• opieka zdrowotna ok. 10%
STYL ŻYCIA
Styl życia jest to sposób życia oparty na oddziaływaniu wzajemnym warunków życia i indywidualnych wzorców zachowania, które zostały określone przez czynniki społeczno - kulturowe i osobiste cechy charakteru
World Health Organization - 1989
ZDROWIE:
(definicja)
To pozytywny stan samopoczucia fizycznego, psychicznego i społecznego, a nie tylko brak choroby lub ułomności
World Health Organization - 1947
H I G I E N A:
Higiena komunalna
Higiena pracy
Higiena szkolna
Higiena osobista
Higiena psychiczna
Higiena żywienia
Za późno jest leczyć człowieka, kiedy on zwraca się do lekarza, bo cierpi. Trzeba go leczyć wówczas, kiedy jest zdrowy i o lekarzu jeszcze nie myśli
Marcin Kasprzak (1888 - 1968)
HIGIENA
Nauka zajmująca się badaniem wpływu czynników środowiskowych (naturalnego, sztucznego i społecznego) na zdrowie fizyczne i psychiczne człowieka oraz reakcji organizmu na te czynniki.
woda, powietrze, gleba, żywność, dom, praca, stres psychiczny
Ocena ekspozycji
całkowitej
Narażenie populacji Monitoring
biologiczny
Badania
Skutki zdrowotne epidemiologiczne
CECHY
GENETYCZNE
ŚRODOWISKO OPIEKA
ZDROWOTNA
STYL ŻYCIA
ŚRODOWISKO:
• Środowisko naturalne
• Żywienie
• Styl życia
• Środowisko pracy
• Środowisko społeczne
STAN ZDROWIA
Skutki zdrowotne skażeń
efekt śmiertelny
choroba
zmiany patofizjologiczne
zmiany fizjologiczne o niewielkim znaczeniu normatyw
wzrost zawartości toksyn
liczba przypadków