STRUKTURA PROGRAMU
PODSTAWA PRAWNA
Program profilaktyki w Gimnazjum nr 2 kieruje się celami i zadaniami zawartymi w:
Statucie Szkoły.
oraz zasadami zawartymi w:
Rozporzšdzeniu MEN z dnia 31 stycznia 2002r. zmieniajšce rozporzšdzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół,
Rozporzšdzeniu MEN z dnia 15 stycznia 2001r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. nr 13 z dnia 23 lutego 2001r., poz. 110),
Konstytucji RP,
Ustawie z dnia 24 kwietnia 1997r. o przeciwdziałaniu narkomani (Dz. U. nr 75, poz. 468),
Ustawie z dnia 26 padziernika 1982r. o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. nr 35, poz. 230 z p. zm.), nowelizacja z dnia 12 września 1996r. (Dz. U. nr 127, poz. 593),
Ustawie z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty, z późniejszymi zmianami z 21 stycznia, 18 lutego 2000r.i 23 sierpnia 2001r.,
Ustawie z dnia 19 sierpnia 1994r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. nr 111, poz. 535), z późniejszymi zmianami opublikowanymi w (Dz. U. nr 113, poz. 732),
Ustawie z dnia 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996r. nr 10, poz. 55, z 1997r. nr 88, poz. 554 i nr 121, poz. 770 oraz z 1999r. nr 96, poz. 1107),
Programie polityki prorodzinnej państwa z dnia 17 listopada 1998r. przygotowany przez Międzyresortowy Zespół do Spraw Opracowania Polityki Prorodzinnej Państwa.
ZAŁOŻENIA PROGRAMU
Profilaktyka rozumiana jako zapobieganie występowaniu niepożšdanych procesów i zjawisk, okrelanych jako przejawy patologii życia społecznego; jako system działań wzmacniajšcych lub podtrzymujšcych różne, dodatnie społecznie postawy uczniów w toku wychowania, realizowana jest podczas działalnoci edukacyjnej szkoły, tj. w ramach godzin wychowawczych i w postaci różnych odrębnych zajęć profilaktyczno edukacyjnych.
Tworzenie Szkolnego Programu Profilaktyki zostało poprzedzone diagnozš potrzeb naszych uczniów, ich problemów, możliwoci oraz uwarunkowań otoczenia.
Profilaktyka w naszej szkole powinna koncentrować się na wzmacnianiu czynników chronišcych:
rozwijanie zainteresowań uczniów oraz przeciwdziałanie niepowodzeniom szkolnym (zainteresowanie naukš szkolnš);
wspomaganie rozwoju moralnego uczniów (poszanowanie norm, wartoci i autorytetów);
stwarzanie uczniom możliwoci przynależenia do pozytywnych grup rówieniczych: kół zainteresowań, zespołów sportowych, muzycznych, itp. (przynależnoć do pozytywnej grupy rówieniczej);
wspomaganie rodziców w prawidłowym pełnieniu przez nich funkcji wychowawczych (silna wię emocjonalna z rodzicami).
Działalnoć profilaktyczna szkoły pozostaje w cisłym zwišzku z działalnociš profilaktycznš w rodowisku lokalnym, gdyż rodowisko odgrywa ważnš rolę w kształtowaniu osobowoci ucznia. Pomocne jest w kształtowaniu odpowiednich postaw moralnych i przygotowaniu wychowanków do właciwych wyborów życiowych. Aby profilaktyka odniosła właciwy skutek szkoła współpracuje z następujšcymi instytucjami:
placówki kulturalno owiatowe (MDK, Miejska Biblioteka Publiczna, kino i inne)
uczestnictwo w spektaklach teatralnych o charakterze profilaktycznym,
udział w konkursach organizowanych przez placówki kulturalno-owiatowe,
uczestnictwo w seansach filmowych o charakterze profilaktycznym;
placówki owiatowo opiekuńcze (Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna, Poradnia Uzależnień, Miejski Orodek Pomocy Społecznej, Orodek Interwencji Kryzysowej)
pomoc uczniom przejawiajšcym trudnoci w zachowaniu i nauce,
pomoc dzieciom z rodzin uzależnionych i patologicznych,
udzielanie pomocy rodzinom znajdujšcym się w trudnej sytuacji materialnej,
udział w prelekcjach organizowanych przez psychologów, pedagogów, lekarzy specjalistów;
wymiar sprawiedliwoci (sšd, kuratorzy, policja)
współpraca z kuratorem,
udział w zajęciach prowadzonych przez policję na temat przeciwdziałania agresji i przestępczoci;
CELE PROGRAMU
stworzenie warunków bezpiecznego funkcjonowania szkoły,
stworzenie warunków powstania szkoły wolnej od zagrożeń,
opracowanie bieżšcego algorytmu działania dopasowanego do okrelonych przypadków występowania zdarzeń przestępczych na terenie placówki,
zapobieganie poprzez odpowiedniš działalnoć profilaktycznš takim uzależnieniom jak: alkoholizm, narkomania, nikotynizm, lekomania; informowanie o zagrożeniach m.in. HIV i AIDS,
promocja zdrowego stylu życia,
kształtowanie właciwego zachowania uczniów,
utrwalenie postaw i zachowań społecznych warunkujšcych prawidłowy rozwój,
zmiana obiegowych przekonań na temat stosowania rodków psychoaktywnych.
4. CELE ZOPERACJONALIZOWANE PROGRAMU
Adresaci działań profilaktycznych nabędš należytš wiedzę i umiejętnoci w trakcie realizacji programu.
Uczniowie
cała społecznoć szkolna (według Szkolnego Systemu Wychowawczego)
uczniowie nabywajš praktyczne umiejętnoci umożliwiajšce samostanowienie i obronę własnych praw, ze szczególnym uwzględnieniem asertywnoci,
nauczyciele integrujš społecznoć szkolnš oraz stwarzajš system wsparcia dla młodzieży, który promowałby działania zwišzane ze zdrowym stylem życia,
uczniowie posiadajš umiejętnoć podejmowania i realizacji własnych pomysłów oraz trenowanie samodzielnoci,
uczniowie zdobywajš umiejętnoć efektywnej komunikacji, podejmowania decyzji oraz radzenia sobie ze stresem,
uczniowie potrafiš budować pozytywny obraz własnej osoby,
uczniowie pogłębiajš i wzmacniajš naturalne systemy wsparcia tj.: koleżeństwo, przyjań, zaufanie i uczciwoć,
uczniowie zdobywajš wiedzę i nabywajš umiejętnoci dotyczšce zdrowia fizycznego, psychicznego, społecznego i duchowego.
grupa podwyższonego ryzyka
uczniowie wykształcajš postawy sprzyjajšce podejmowaniu racjonalnych decyzji zwišzanych z zażywaniem alkoholu i rodków odurzajšcych,
uczniowie rozwijajš takie umiejętnoci interpersonalne jak: chronienie siebie w sytuacji nacisku grupowego, otwartoć, empatia, odreagowanie napięć i budowanie udanych relacji z ludmi,
uczniowie potrafiš rozwišzywać problemy okrelajš różnice zdań, akceptujš różnice, poszukujš rozwišzań,
uczniowie sš przygotowani do radzenia sobie z trudnociami wieku młodzieńczego.
grupa najwyższego ryzyka
szkoła prowadzi autodiagnozę dzieci i młodzieży majšcych kontakt z alkoholem, narkotykami, nikotynš i innymi rodkami psychoaktywnymi; ukazywanie możliwoci pomocy w specjalistycznych orodkach, grupach samopomocowych,
szkoła podnosi wiadomoć młodzieży odnonie skutków używania rodków psychoaktywnych i podejmowania racjonalnych decyzji dotyczšcych ich zażywania,
nauczyciele ukazujš możliwoci stworzenia alternatyw w rodowisku dla nadużywania alkoholu, narkotyków, a także innych destruktywnych zachowań,
uczniowie uczš się umiejętnoci radzenia sobie z własnymi negatywnymi emocjami oraz z przemocš z zewnštrz.
Rodzice
Pedagog szkolny i wychowawcy klas organizujš spotkania ze specjalistami, na których:
rodzice poznajš motywy sięgania młodzieży po rodki uzależniajšce,
rodzice poznajš rzetelne informacje i wiedzę o uzależnieniach i ich wpływie na funkcjonowanie organizmu,
rodzice poznajš możliwoci rozpoznawania czy ich dziecko zażywa rodki psychoaktywne,
rodzice poznajš możliwoci i miejsca pomocy dla osób uzależnionych.
A także:
rodzice sš wspomagani przez wychowawców i pozostałych nauczycieli w procesie wychowania dzieci.
Nauczyciele
nauczyciele stanowiš swojš osobš przykład dla uczniów,
nauczyciele potrafiš rozpoznawać wczesne objawy uzależnienia,
nauczyciele poznajš sposoby interwencji w sytuacjach spożywania przez uczniów alkoholu czy zażywania narkotyków,
nauczyciele potrafiš postępować w kontaktach z uczniami w taki sposób, aby nie wyzwalać w nich złoci, przekory i bezradnoci.
TRECI PROGRAMU PROFILAKTYKI ZE WSKAZANIEM ADRESATA
Uczniowie (z uwzględnieniem potrzeb rozwojowych ucznia oraz rodzaju grup ryzyka)
urzeczywistnianie wartoci i przestrzeganie norm społecznych,
uczenie najważniejszych umiejętnoci psychologicznych i społecznych np.: umiejętnoci radzenia sobie ze stresem, nawišzywania i podtrzymywania dobrych kontaktów z ludmi, odpierania presji otoczenia i grupy rówieniczej itp.,
rozwijanie umiejętnoci prowadzenia zdrowego trybu życia,
motywowanie do podejmowania osobistych wyborów i postanowień przez uczniów,
uczenie akceptowanych społecznie sposobów spędzania czasu wolnego,
przekazanie rzetelnej i adekwatnej wiedzy o konsekwencjach zachowań ryzykownych.
Rodzice
podnoszenie wiedzy i umiejętnoci wychowawczych rodziców (grupy wsparcia),
współudział rodziców w okrelaniu kierunków działań profilaktycznych,
współudział rodziców przy rozwišzywaniu konfliktów klasowych i szkolnych,
pomoc rodzicom w rozwišzywaniu problemów dziecka.
Nauczyciele
prezentowanie prawidłowych wzorców zachowań przez nauczycieli (i innych pracowników szkoły),
podnoszenie wiedzy i doskonalenie kompetencji wychowawczych nauczycieli,
rozwijanie umiejętnoci dobrej współpracy nauczyciele-rodzice,
wycišganie odpowiednich konsekwencji przez nauczycieli (i innych pracowników szkoły) wobec nieprawidłowych zachowań uczniów.
STRATEGIE I METODY REALIZACJI PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGO
Strategie informacyjne (metody):
pogadanka,
spotkanie ze specjalistš,
prezentacja filmu pełnometrażowego, wideo,
wycieczka tematyczna,
praca w oparciu o tekst przewodni (ksišżkę),
prezentacja teatralna i parateatralna itp.
Strategie edukacyjne (metody):
realizacja znanych programów edukacyjnych,
kršg uczuć,
rysunki,
drama,
przedstawienia,
burza mózgów,
dyskusja,
symulacja różnych sytuacji życiowych np.: rozwišzywanie wyimaginowanego konfliktu,
technika uzupełniania zdań,
gry i zabawy dydaktyczne,
praca w małych grupach,
metody pedagogiki zabawy,
happeningi,
uroczystoci (obrzędowoć szkolna) itp.
Strategie działań alternatywnych (metody):
koła zainteresowań,
spotkania hobbystów,
wycieczki,
festyny,
zajęcia i zawody sportowe itp.
Strategie interwencyjne (metody):
interwencja w rodowisku domowym ucznia,
interwencja w rodowisku szkolnym ucznia,
interwencja w sytuacji kryzysu rozwojowego (prowadzona przez specjalistę),
pomoc psychologiczna, pedagogiczna (prowadzona przez specjalistę),
terapia specjalistyczna indywidualna, grupowa (prowadzona przez specjalistę).
OSOBY ODPOWIEDZIALNE ZA REALIZACJĘ
dyrektor szkoły
wychowawcy klas,
nauczyciele pozostałych przedmiotów,
pedagog szkolny,
rodzice,
higiena szkolna.
II. SZCZEGÓŁOWY PLAN OGÓLNOSZKOLNYCH DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH
Szczegółowy plan profilaktyki stworzony został z mylš o trzech grupach uczniów.
Pierwsza grupa to cała społecznoć szkolna, w której profilaktykę prowadzić będš wszyscy nauczyciele w ramach swoich przedmiotów, jak również wychowawcy klas na godzinach wychowawczych.
Druga grupa to grupa podwyższonego ryzyka, w której profilaktykę wprowadzać będzie pedagog szkolny, w momencie wystšpienia ryzyka, w ramach zajęć prowadzonych na lekcjach wychowawczych.
Trzecia grupa to grupa najwyższego ryzyka, którš zajmować będš się specjalici w swoich dziedzinach (terapeuta ds. uzależnień, psycholog, policja, kurator, itp.).
W ramach profilaktyki w szkole prowadzone będš również specjalistyczne programy profilaktyczne.
Wszyscy, do których skierowany jest Szkolny Program Profilaktyki, mogš znaleć w nim również adresy instytucji udzielajšcych wsparcia oraz ważne numery telefonów (aneks nr 1).
DLA CAŁEJ SPOŁECZNOCI SZKOLNEJ
Lp. |
Cel operacyjny |
Zadania do realizowania |
Formy realizacji zadań |
Osoba odpowiedzialna |
Ewaluacja |
1. |
Uczeń zna własne prawa, potrafi je bronić. |
|
Zaznajomienie uczniów z Prawami i Obowišzkami Ucznia, elementami Statutu. Praca z tekstem przewodnim (Konstytucja RP, Prawa Człowieka, Prawa Dziecka, itp.) |
Wychowawcy klas
Nauczyciele historii, WOS-u, wychowawcy klas |
Rozmowa z uczniami
Sprawdzenie wiedzy uczniów |
2. |
Uczeń potrafi skutecznie odmawiać (asertywnoć). |
|
Przeprowadzenie zajęć na godzinie wychowawczej Zajęcia na lekcjach wychowawczych; drama, burza mózgów, dyskusje. |
Wychowawcy klas, pedagog szkolny.
Wychowawcy klas, nauczyciele języka polskiego, pedagog szkolny |
Ankieta
Rozmowy z uczniami |
3. |
Uczeń potrafi współdziałać w zespole. |
3. Popularyzowanie i wspieranie pomocy koleżeńskiej. |
Wycieczki, konkursy, imprezy
Tworzenie materiałów według pomysłów uczniów. Tworzenie systemu pomocy koleżeńskiej. |
Wychowawcy klas, nauczyciele wf-u, organizatorzy wycieczek., Szkolna Rada Uczniowska. Wychowawcy klas, nauczyciel sztuki, nauczyciel wietlicy szkolnej. Wychowawcy klas, pedagog szkolny. |
Rozmowy z uczniami, wyłonienie laureatów.
Prezentacja dzieła końcowego.
Sprawdzenie wyników uczniów. |
4. |
Uczeń potrafi realizować własne pomysły i być samodzielnym. |
|
Tworzenie uroczystoci według pomysłów uczniów.
Pełnienie funkcji. |
Wychowawcy klas, organizatorzy uroczystoci, nauczyciel sztuki, nauczyciel wietlicy szkolnej. Wychowawcy klas, opiekun Samorzšdu Uczniowskiego |
Prezentacja dzieła końcowego.
Rozmowy z uczniami. |
5. |
Uczeń potrafi efektywnie komunikować się, podejmować decyzje, radzić sobie ze stresem. |
|
Lekcje wychowawcze, lekcje językowe.
Lekcje wychowawcze charakterystyka zawodów.
Zajęcia w zespołach. |
Wychowawcy klas, nauczyciele języków (polskiego i obcych).
Wychowawcy klas, pedagog szkolny.
Wychowawcy klas, pedagog szkolny.
|
Rozmowy z uczniami.
Sondaże
Ankiety |
6. |
Uczeń pogłębia i wzmacnia naturalne systemy wsparcia: koleżeństwo, przyjań, zaufanie i uczciwoć. |
|
Charakterystyka postaci lekcje wychowawcze, przedmiotowe. lekcje wychowawcze, przedmiotowe. |
Wychowawcy klas, nauczyciele: języka polskiego, historii. Wychowawcy klas, nauczyciele: religii, historii, WOS-u. |
Rozmowy z uczniami.
Rozmowy z uczniami. |
7. |
Uczeń prowadzi zdrowy i higieniczny styl życia.
|
|
lekcje wychowawcze, przedmiotowe.
Wycieczki, sport |
Wychowawcy klas, nauczyciele: techniki, biologii, przygotowania do życia w rodzinie, wf-u. Nauczyciele wf-u |
Ankiety, rozmowy z uczniami.
Rozmowy z uczniami. |
DLA GRUPY PODWYŻSZONEGO RYZYKA
Lp. |
Cel operacyjny |
Zadania do realizowania |
Formy realizacji zadań |
Osoba odpowie-dzialna |
Ewaluacja |
1. |
Uczeń potrafi podejmować racjonalne decyzje zwišzane a zażywaniem alkoholu i rodków odurzajšcych.
|
|
Zapoznanie uczniów z regulaminem szkoły, WSO, itp.
Podanie ciekawych pozycji, programów, stron w internecie, itp. |
Wychowawca klasy, pedagog szkolny.
Wychowawca klasy, pedagog szkolny, nauczyciel informatyki. |
Ankiety, tabela obserwacji zachowania ucznia.
Rozmowy z uczniami. |
2. |
Uczeń posiada umiejętnoci interpersonalne: chronienie siebie w sytuacji nacisku grupowego, empatia, budowanie udanych relacji z ludmi.
|
|
Zajęcia warsztatowe, lekcje wychowawcze. |
Pedagog szkolny, wychowawca klasy |
Ankiety, rozmowy z uczniami. |
3. |
Uczeń potrafi rozwišzywać problemy.
|
|
Zajęcia warsztatowe |
Pedagog szkolny, wychowawcy klas |
Rozmowy z uczniami |
4. |
Uczeń potrafi radzić sobie z trudnociami wieku młodzieńczego.
|
|
Zajęcia warsztatowe
Zajęcia w zespołach |
Wychowawca klasy, nauczyciele biologii.
Pedagog szkolny |
Rozmowy z uczniami.
Rozmowy z uczniami po zakończo-nych zajęciach. |
DLA GRUPY NAJWYŻSZEGO RYZYKA
Lp. |
Cel operacyjny |
Zadania do realizowania |
Formy realizacji zadań |
Osoba odpowie-dzialna |
Ewaluacja |
1. |
Szkoła wyszukuje uczniów, którzy zetknęli się z rodkami uzależniajšcymi. |
|
Współpraca z instytucjami. Okresowe sprawdzanie danych o uczniach w Zeszytach Wychowawczych, sondaże |
Pedagog szkolny
Pedagog szkolny, wychowawcy klas. |
Sondaże
Sondaże, ankiety, rozmowy z uczniami. |
2. |
Uczeń ma wiadomoć odnonie skutków używania rodków psychoaktywnych.
|
|
Zajęcia warsztatowe na godzinach wychowawczych
Podanie ciekawych pozycji, programów, stron w internecie, itp. |
Pedagog szkolny, wychowawcy klas.
Wychowawca klasy, pedagog szkolny, nauczyciel informatyki. |
Ankieta
Rozmowy z uczniami |
3. |
Uczeń potrafi podejmować racjonalne decyzje dotyczšce zażywania rodków psychoaktywnych.
|
2. Motywowanie do podejmowania osobistych wyborów i postanowień przez uczniów. |
Prelekcje prowadzone przez policję, kuratorów.
Zajęcia na godzinach wychowawczych.
|
Pedagog szkolny, wychowawcy klas.
Pedagog szkolny, wychowawcy klas. |
Ankiety, rozmowy z uczniami.
Rozmowy z uczniami po przepro-wadzonych zajęciach. |
4. |
Uczeń potrafi rozwijać własne zainteresowania, znajdywać w rodowisku alternatywy dla nadużywania rodków psychoaktywnych. |
|
Udział w kołach zainteresowań według projektów prowadzšcych.
Zaproszenie na uroczystoci szkolne, prelekcje, sporzšdzanie opinii na temat uczniów. |
Organizatorzy kół zainteresowań.
Dyrekcja szkoły, pedagog szkolny, wychowawcy klas, pozostali nauczyciele. |
Prezentacja działa końcowego
Rozmowy, sondaże. |
5. |
Uczeń potrafi radzić sobie z własnymi negatywnymi emocjami oraz z przemocš z zewnštrz. |
|
Zajęcia w zespołach
Przekazywanie informacji w formie ulotek, adresów instytucji, itp. |
Pedagog szkolny, wychowawcy klas.
Pedagog szkolny, wychowawcy klas, pozostali nauczyciele, pielęgniarka szkolna. |
Rozmowy z uczniami.
Rozmowy, sondaże. |
PROCEDURA EWALUACJI
1. CELE
A. ewaluacja kształtujšca:
uzyskanie informacji o przebiegu realizacji programu profilaktycznego,
poznanie ewentualnych trudnoci i braków, które występujš w trakcie realizacji,
okrelenie nastawienia uczestników (uczniów, nauczycieli, rodziców) do realizacji programu.
B. ewaluacja końcowa:
dokonanie oceny w zakresie wiedzy i umiejętnoci nabytych przez uczestników programu profilaktycznego,
uzyskanie opinii (od uczestników, od przedstawicieli rodowiska lokalnego itp.) o wartoci zrealizowanego programu profilaktycznego.
KRYTERIA
A. kryterium zgodnoci:
zgodnoć efektów programu z założonymi celami,
zgodnoć celów programu z potrzebami (adresatów programu, rodowiska lokalnego itp.),
zgodnoć wiedzy i umiejętnoci nabytych przez uczestników programu z zaplanowanymi w programie.
B. kryterium efektywnoci:
zmniejszenie iloci zachowań (patologicznych, ryzykownych) u młodzieży,
poprawa klimatu szkoły (w zakresie przewidzianym w programie),
wzrost kompetencji wychowawczych u nauczycieli, rodziców itp.
METODY ZBIRANIA INFORMACJI
A. metody bezporednie:
obserwacja, analiza odpowiednich dokumentów szkolnych, analiza osišgnięć uczniów, wywiady, metoda dialogowa itp.
B. metody porednie:
badania kwestionariuszowe: ankiety, kwestionariusze badania postaw, techniki socjometryczne, wypracowania uczniów, sondaże itp.
OPRACOWANIE I PREZENTACJA WYNIKÓW BADAŃ
ANEKS NR 1
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Żorach os. Ks. Władysława (od pn.-pt. 8.00-18.00) tel./fax. 434-53-29
Orodek Interwencji Kryzysowej w Żorach ul. Boryńska 13 (czynny całš dobę) tel. 435-78-40 lub 434-34-15
Poradnia Uzależnień ul. Męcz. Owięcimskich 46 w Żorach tel. 434-54-31 w. 221
Punkt Konsultacyjny Teen Challenge ul. Męcz. Owięcimskich 46 w Żorach
Punkt Konsultacyjny ds. Uzależnień w Żorach ul. Boryńska 13 tel. 435-78-40 lub 434-34-15
Wojewódzki Punkt Konsultacyjny ds. Narkomanii Katowice, ul. Powstańców 31 tel. 209-11-81
Wojewódzka Przychodnia Profilaktyki i Leczenia Uzależnień Bielsko-Biała, ul. Mostowa 1 tel. 033/812-30-42
Punkt Konsultacyjny ds. Narkomanii Bytom, ul. Wrocławska 6 tel. 281-39-49
Punkt Konsultacyjny ds. Narkomanii Chorzów, ul. Katowicka 77 tel. 241-39-42
Centrum Zdrowia Psychicznego i Leczenia Uzależnień, Poradnia Leczenia Uzależnień Gliwice, ul. Dębowa 5 tel. 231-86-15 lub 270-37-58
Poradnia Uzależnień Lekowych Rybnik, ul. Hibnera 36 tel. 424-50-08
Orodek Profilaktyki i Leczenia Uzależnień Zabrze, ul. Stalmacha 9 tel. 278-11-99 lub 271-84-42
Centrum Badań nad Nowymi Religiami Rafael Kraków, ul. Dobrego Pasterza 4 tel./fax (0-12) 411-14-52 lub 411-75-41 poniedziałek-pištek od 9.00 do 15.00 dyżury: poniedziałek od 17.00 do 19.00
Punkt Poradnictwa religijnego (K.A.N.A.) Katowice, Pl. Ks. Szramka 4 tel. 253-04-55 czwartek od 16.00 do 19.00
Detoksykacja
Centrum Zdrowia psychicznego i Leczenia Uzależnień Oddział Psychiatryczny podwójne diagnozy Gliwice, ul. Dębowa 5 tel. 270-37-58 lub 231-86-15
Szpital Centrum Psychiatrii Katowice-Szopenice, ul. Korczaka 27 tel. 256-82-09
Państwowy Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych Rybnik, ul. Gliwicka 33 tel. 422-65-61 lub 422-67-02