WARUNKI ROZWOJU ROLNICTWA
Azeby rolnictwo moglo skutecznie sie rozwijac potrzebne sa sprzyjajace warunki naturalne oraz odpowiedni potencjal spoleczno-gospodarczy.
Sposr骴 warunk體 naturalnych najwieksze znaczenie maja:
- jakosc gleby,
- typ klimatu,
- uksztaltowanie terenu.
Jakosc gleby bezposrednio wplywa na wysokosc uzyskiwanych plon體 (plon to ilosc produktu rolnego zebrana z okreslonej powierzchni, najczesciej z 1 ha). M體i sie, ze gleba jest urodzajna - czyli daje dobre plony - kiedy stwarza korzystne warunki dla rozwoju mikroorganizm體 i wzrostu roslin. Owa urodzajnosc wynika wprost z zyznosci, kt髍a z kolei okresla sie jako zdolnosc gleby do zaopatrywania roslin w wode, tlen i skladniki pokarmowe.
Klimat wplywa na rolnictwo gl體nie poprzez 2 skladniki: opady i temperature.
Opady daja roslinom niezbedna do zycia wode - stad wniosek, ze rolnictwo nie moze rozwijac sie na obszarach suchych.
Temperatury ograniczaja uprawe roslin przewaznie wtedy, gdy sa zbyt niskie - wiele roslin potrafi wegetowac w wysokich temperaturach (jednak na og髄 pod warunkiem, ze ma w體czas wystarczajaca ilosc wody); natomiast hodowla zalezy od temperatur w wiekszym stopniu - zwierzeta na og髄 zle znosza mrozy (z wyjatkiem renifer體) oraz wysokie temperatury (z wyjatkiem wielblad體);
przy okazji wysokich temperatur nalezy wspomniec o okolor體nikowej strefie goracej, w kt髍ej hodowle zwierzat uniemozliwia zyjaca tam mucha tse tse (roznosi r髗norodne choroby).
Urozmaicone ukszta硉owanie terenu utrudnia dzialalnosc rolnicza - g髍skie stoki czesto sa niedostepne dla maszyn, a woda opadowa szybko po nich splywa przyczyniajac sie do erozji gleb. Dlatego rolnictwo najlepiej rozwinelo sie na obszarach r體ninnych.
Na spoleczno-gospodarcze warunki rozwoju rolnictwa skladaja sie nastepujace czynniki:
- potencjal ludzki - spoleczenstwo o odpowiednich kwalifikacjach,
- mechanizacja - stopien wykorzystania maszyn rolniczych,
- chemizacja - stosowanie nawoz體 sztucznych i srodk體 ochrony roslin,
- zabiegi melioracyjne - nawadnianie i osuszanie grunt體,
- typ gospodarki rolnej;
wyr髗nia sie 2 gl體ne typy gospodarki rolnej:
gospodarka ekstensywna - produkcja rolna jest przewaznie mala
(zwieksza sie ja poprzez powiekszenie obszaru zasiewu);
naklady sa niewielkie, a plony niskie;
wiekszosc prac wykonuja ludzie;
rolnictwo ekstensywne wystepuje gl體nie
w panstwach slabo rozwinietych;
gospodarka intensywna - produkcja rolna jest duza dzieki wysokim nakladom (mechanizacja, znaczne zuzycie nawoz體,
sztuczne nawadnianie);
wiekszosc prac wykonuja maszyny;
uzytkuje sie na og髄 male powierzchnie,
ale za to uzyskiwane plony sa wysokie;
taki typ gospodarki rolnej prowadzony jest
w panstwach rozwinietych.