WARUNKI ROZWOJU ROLNICTWA na Swiecie
Korzystne warunki naturalne - dobre gleby i lagodny klimat - pozwolily na rozw骿 rolnictwa w okreslonych miejscach na swiecie. Najpierw, wraz z poczatkami osadnictwa, zaczeto uprawiac zyzne ziemie w dolinach wielkich rzek: na Nizinie Chinskiej (doliny Jangcy i Huang He), na Nizinie Gangesu, na Nizinie Indusu, na Nizinie Mezopotamskiej (dolina Tygrysu i Eufratu), w delcie Nilu.
P髗niej ekspansja czlowieka objela strefe klimatu umiarkowanego. W Europie i Ameryce P髄nocnej wyciete zostaly olbrzymie polacie las體 (gl體nie lisciastych i mieszanych), a na ich miejscu powstaly najwieksze kompleksy zwartych obszar體 rolniczych.
Ingerencja czlowieka w srodowisko przyrodnicze miala na celu pozyskanie teren體 gl體nie pod grunty orne. Natomiast jako uzytki zielone (laki i pastwiska) najczesciej wykorzystywano wystepujace naturalnie stepy, sawanny, laki wysokog髍skie.
Na ponizszej mapie kolorem zielonym oznaczono wieksze kompleksy teren體 rolniczych na swiecie.
Spoleczno-gospodarcze warunki rozwoju rolnictwa sa najlepsze w panstwach rozwinietych. Potwierdzaja to m. in. wskazniki dotyczace zuzycia nawoz體 sztucznych i mechanizacji rolnictwa. Trzeba tu jednak zaznaczyc, ze w ostatnich latach zuzywa sie coraz mniej nawoz體 sztucznych i srodk體 ochrony roslin. Przyczyna tego jest wzrastajace zapotrzebowanie na tzw. zdrowa zywnosc (nie ulepszana chemicznie). W jej produkcji specjalizuja sie gl體nie gospodarstwa z Niemiec, Szwajcarii i Skandynawii.
Najkorzystniejsza sytuacja wystepuje w Europie Zachodniej, USA i Japonii. Stosowany jest tam intensywny typ gospodarki rolnej, na co moga sobie pozwolic jedynie kraje bogate - do osiagania dobrych wynik體 produkcji rolnej potrzebne sa wysokie naklady. W panstwach tych wytwarzane sa nadwyzki zywnosci, kt髍e przeznacza sie na eksport. Wyjatek stanowi Japonia, kt髍a - pomimo prowadzenia bardzo zintensyfikowanej gospodarki rolnej - jest najwiekszym na swiecie importerem zywnosci. Wynika to stad, ze na tamtejszych g髍zystych wyspach nie ma zbyt wielu teren體 rolniczych, a potrzeby zywieniowe 120-milionowej spolecznosci japonskiej sa znaczne.
Nieco inaczej sytuacja wyglada w sasiednich Chinach, gdzie wyzywic trzeba 10-krotnie wiecej ludnosci. Stosowany tam jest tzw. ogrodowy system upraw, bedacy szczeg髄nym rodzajem rolnictwa intensywnego. Polega on na tym, ze z jednej strony pod uprawy wykorzystuje sie niemal kazdy skrawek ziemi - poprzez np. tarasowanie stok體 g髍skich, sztuczne nawadnianie - a z drugiej zas strony zdecydowana wiekszosc prac polowych wykonywana jest recznie. W sumie daje to pozadany efekt, bo w ostatnich latach Chiny osiagnely nawet niewielkie nadwyzki w produkcji zywnosci.
Natomiast najwieksze nadwyzki w produkcji zywnosci, poza panstwami Europy Zachodniej i USA, maja Kanada, Australia i Argentyna.
Wysoki odsetek ludnosci pracujacej w rolnictwie wskazuje na ekstensywny typ gospodarki rolnej (wyjatkiem sa tu w/w Chiny). Potwierdza to ponizsza mapa, na kt髍ej wyraznie widac najwieksze zatrudnienie w rolnictwie w biednych panstwach Afryki i Azji Poludniowej (warto przy okazji zwr骳ic uwage, ze mapa ta jest odbiciem mapy przedstawiajacej stopien mechanizacji - im wiecej maszyn w rolnictwie tym mniej ludnosci rolniczej i na odwr髏).
Duze zatrudnienie w niedoinwestowanym, malo wydajnym rolnictwie to efekt slabego rozwoju gospodarczego kraj體 "biednego poludnia", a takze niezbyt korzystnych warunk體 naturalnych. Jesli dodac do tego jeszcze wysoki przyrost naturalny <article.php?id=266>, to uzyskac mozna odpowiedz na pytanie dlaczego wyzywienie nadal jest tam podstawowym problemem. Najgorsza pod tym wzgledem sytuacja panuje w Somalii, Etiopii, Erytrei, Kenii, Tanzanii, Mozambiku, Angoli, Zambii (Afryka), Afganistanie, Korei P髄nocnej i Mongolii (Azja) oraz na Haiti (Ameryka P髄nocna).