Luksemburg |
Informacje ogólne
Luksemburg, Wielkie Księstwo Luksemburga, Grossherzogtum Luxemburg, Grand-Duché de Luxembourg, Grousherzogdem Lezebuurg, jedno z mniejszych państw, położone w Europie, w jej zachodniej części. Graniczy z Francją, Belgią i Niemcami. Nie ma dostępu do morza. Powierzchnia 2586 km2.
Stolica Luksemburg (76 tys. mieszkańców, 1995).
Języki urzędowe: francuski, niemiecki, luksemburski.
Jednostka monetarna 1 frank luksemburski = 100 centymów.
Ludność
437 tys. mieszkańców (2000). Średnia gęstość zaludnienia:168 osób/km2. Przyrost naturalny: 3.54‰ (2000).
Skład etniczny: Luksemburczycy (72,5%), Portugalczycy (9,0%), Włosi (5,4%), Francuzi (3,4%), Belgowie (2,5%), Niemcy (2,4%).
Religia: katolicy (93,0%), protestanci (1,3%). Średnia długość życia: mężczyźni 74 lata, kobiety 80 lat (2000). Analfabetyzm: 0% ludności.
Warunki naturalne
Luksemburg obejmuje części dorzeczy rzek Sure i Alzette. Część północna kraju zwana Ösling, zajmująca 1/3 powierzchni kraju, jest równiną poprzecinaną rzekami. Pozostałą część, Gutland, tworzą pagórkowate wyżyny pokryte żyznymi glebami. Klimat umiarkowany ciepły.
Roślinność stanowią lasy iglaste porastające północne stoki wzgórz oraz lasy liściaste w dolinach, z dużym udziałem dębów, grabów i buków. Świat zwierzęcy reprezentują jelenie i dziki.
Historia
Na terenie obecnego Luksemburga istniała od X w. twierdza Lützelburg należąca do szlacheckiego rodu Lützelburgów. Majątek Lützelburgów stał się od 1136 własnością hrabiowskiego rodu Namur. Jeden z przedstawicieli rodu Namur, Henryk z Luksemburga, został w 1308 wybrany na króla Niemiec, przybierając po koronacji imię Henryka VII. W latach późniejszych przedstawiciele rodu Luksemburgów kilkakrotnie piastowali godność króla i cesarza Niemiec, a także króla Czech.
Od 1354 Luksemburg stał się księstwem, od 1441 należał do książąt Burgundii, od 1477 do Habsburgów, od 1566 do ich linii hiszpańskiej. Po kongresie wiedeńskim (1815) utworzono Wielkie Księstwo Luksemburga pozostające w unii personalnej z Holandią. W 1839 Luksemburg stał się państwem niepodległym. Po rozwiązaniu Związku Niemieckiego (1867) uznano pełną niezależność i wieczystą neutralność Luksemburga.
Postanowień o neutralności kraju nie uszanowali Niemcy, którzy dwukrotnie, podczas I i II wojny światowej, zajęli Luksemburg. Po II wojnie światowej rząd Wielkiego Księstwa zdecydował się zrezygnować z mało skutecznej formuły neutralności i kraj w 1949 wstąpił do NATO.
Luksemburg utrzymuje bardzo ścisłe stosunki gospodarcze z Belgią i Holandią w ramach tzw. Beneluxu, od 1957 należy do EWG. W 1992 społeczeństwo Luksemburga przegłosowało przystąpienie kraju do procesu zacieśniania współpracy między krajami EWG na zasadach określonych postanowieniami traktatu z Maastricht. Głową państwa od 1964 był Wielki Książe Jan, który abdykował w X 2000 na rzecz swojego syna Henryka.
Ustrój
Wielopartyjna monarchia konstytucyjna z jednoizbowym parlamentem - Izbą Deputowanych posiadającą 60 miejsc.
Gospodarka
Luksemburg jest krajem przemysłowo-rolniczym, a produkcja żywności zaspokaja potrzeby kraju. Hodowla bydła mlecznego i mięsnego rozwinięta w południowej części Luksemburga. Uprawia się głównie zboża (jęczmień, pszenicę), ziemniaki, rośliny pastewne. Rozwinięte jest też sadownictwo, uprawa warzyw oraz winorośli, zwłaszcza w dolinie Mozeli.
Głównym bogactwem naturalnym kraju są rudy żelaza, występujące na południowym zachodzie, które w większości zostały już wydobyte. Główne ośrodki przemysłowe znajdują się w zachodniej części kraju i obejmują zakłady produkujące m.in.: opony, artykuły chemiczne, maszyny.
Ważną gałęzią gospodarki jest turystyka. Coraz większe znaczenie mają międzynarodowe inwestycje. Na terenie Luksemburga swoje biura ma ponad 160 różnych banków. Dochód narodowy 34 200 USD na 1 mieszkańca (1999).
Struktura zatrudnienia: usługi - 53,8%, przemysł - 28,6%, rolnictwo - 3,2%. Handel zagraniczny: eksportuje się głównie metale i wyroby metalowe (38%), tworzywa sztuczne i gumę (13%), natomiast importuje się maszyny i aparaty (18%), metale i wyroby metalowe (15%), surowce mineralne (13%). Największymi partnerami handlowymi są: Niemcy, Francja i Belgia. Obroty z zagranicą w 1989 wyniosły - eksport: 7,5 mld USD, import 9,6 mld USD.
Ambasada Wielkiego Księstwa Luksemburga, Warszawa, ul. Piwna 31/33, tel. 31-96-79.
Odwiedź w internecie
Powiązania
Ardeny, Bech Joseph, Filip III Dobry, Benelux, Wojna światowa II, Luksemburg, Mozela, Komisja luksemburska, Differdange, Unia Zachodnioeuropejska, Pirenejski pokój, Wiedeńskie rokowania rozbrojeniowe, Thionville, Wilhelm I, Echternach