HOMEOSTAZA

-Utrzymanie równowagi między środowiskiem zewnętrznym i wewnętrznym

-Kontrola i regulacja równowagi homeostatycznej - ośrodkowy układ nerwowy

-Ośrodki nerwowe odbierają informacje od receptorów , przetwarzają je i generują odpowiednią odpowiedź za pośrednictwem autonomicznego układu nerwowego , gruczołów wydzielania wewnętrznego oraz komórki rozsiane układu wydzielania wewnętrznego-komórki układu APUD

Układ autonomiczny

-Współczulny i przywspółczulny

Eferentna część trzewnych łuków odruchowych-efektorem są wszystkie komórki i tkanki poza m.poprzecznie prążkowanymi

Włókna przedzwojowe-zwój nerwowy-włókna zazwojowe-efektor

Układ współczulny

-Istota szara rogów bocznych rdzenia kręgowego-część piersiowa i lędźwiowa L1-L2

-Włókna przdzwojowe (włókna grupy B) w korzeniach brzusznych-gałęzie łączące białe wchodzą do zwojów pnia współczulnego-włókna zazwojowe (włókna grupy Cs) przez gałęzie łączące szare powracają do nerwów rdzeniowych

-Pień współczulny-21-24 zwojów

-3 zwoje szyjne-górny, środkowy i dolny tworzący z pierwszym zwojem piersiowym zwój szyjno-piersiowy czyli gwiaździsty

-11-12 zwojów piersiowych

-4-5 zwojów lędźwiowych

-3-4 zwoje krzyżowe

-Włókna zazwojowe do wszystkich narządów : głowy, szyi, klatki piersiowej, jamy brzusznej, miednicy mniejszej i narządów płciowych

-Niewielka liczba włókien przedzwojowych bezpośrednio unerwia naczynia krwionośne w mięśniach szkieletowych oraz rdzeń nadnerczy

-Na zakończeniach włókien przedzwojowych wydziela się acetylocholina, a na zakończeniach włókien zazwojowych-noradrenalina

Noradrenalina

Fenyloalanina (wątroba)-tyrozyna (neurony)-DOPA (dihydroksyfenyloalanina)-dopamina (pęcherzyki synaptyczne)-noradrenalina-adrenalina-kwas dihydroksymigdałowy-kwas wanilinomigdałowy

Noradrenalina uwalnia się do krwi

-Receptory adrenergiczne

-Receptory alfa1 alfa 2

-Są bardziej wrażliwe na NA

-Po związaniu ulega hamowaniu tworzenie cAMP a zwiekszenie cGMP i otwierają się kanały wapniowe

-Receptory beta 1i beta 2 są bardziej wrażliwe na isoproterenol-po połączniue jest tworzony cAMP

-Blokerem rec.alfa jest fenoksybenzamina, a rec, beta propranolol

Acetylocholina

-Uwalniana z neuronów przedzwojowych

-Działa na rec. nikotynowe i muskarynowe

-Działając na rec. nikotynowy- szybkie pobudzenie

-Działanie na rec. muskarynowy-wolne pobudzenie i wolne ustąpienie pobudzenia-blokuje atropina. Po połączniu powstaje cGMP

-Neurony pośredniczące w zwojach współczulnych -uwalnianie dopaminy (rec.D1,D2,D3,D4) mające działanie hamujące

Układ przywspółczulny

-Jądra n. III, VII, IX i X

-Rogi boczne segmentów S2-S3

-90% włókien przywspółczulnych-nerw błędny

-Przywspółczulne włókna przedzwojowe biegną do narządów wew. I tam się przełączają na włókna zazwojowe

-Na ich zakończeniach wydziela się acetylocholina

-Jako modulator działa wazoaktywny peptyd jelitowy, cholecystokinina, denorfiny , enkefaliny, somatostatyna

-W obrębie efektorów stałe współzawodnictwo między impulsacją przywspółczulną a współczulną

-Impulsacja współczulna pobudza lub hamuje aktywność w zależności od przewagi rec. Alfa lub beta, zaś impulsacja -----przywspółczulna zawsze hamuje

-Dzieje się to za pośrednictwem cGMP lub cAMP-współzawodnictwo

-Pod wpływem NA zachodzi glikoliza w wątrobie

-Z zakończeń uwalnia się też ATP

-Prostoglandyny ( uwalniane z błon komórkowych) modulują transmisję adrenergiczną i cholinergiczną neuronów zwojowych- PGF hamuja NA, PGE pobudzją NA, odwrotnie na ACh

-Pobudzenie uk.współczulnego-rozszerzone źrenice i szpary powiekowej-oczy gwiazdy filmowej, tachykardia, rozszerzenie oskrzeli, zwiększone wydzielanie gęstej śliny, gęsia skórka, rec.alfa-zwężenie naczyń skóry i narządów, skurcz mięśnia wypieracza pęcherza moczowego, rec. Beta odwrotnie w przypadku naczyń skóry i pęcherza

-Pobudzenie uk.przywspółczulnego- zwężenie żrenic, zwolnienie serca, rozszerzenie naczyń, skurcz oskrzeli, pobudzenie wydzielania wodnistej sliny, skurcz wypieracza pęcherza, wzmaganie perystaltyki żołądka, jelit

---