Grzyby Pienin

W Pieninach występuje około 860 gatunków grzybów. Wśród nich jest 37 chronionych i ponad 200 rzadkich, zagrożonych i wymierających. To bogactwo zawdzięczamy ogromnej różnorodności przyrodniczej - jest tu wiele łąk, pastwisk i muraw naskalnych na wapiennym podłożu.

Na pienińskich wilgotnych łąkach występują grzyby takie jak: wilgotnice, kurzajki i wiele innych. Jednym z najliczniejszych są wilgotnice - jest ich około 33 gatunki spośród 41 znanych w Polce. Jesienią, wśród łąkowych traw, można zaobserwować czerwone owocniki wilgotnicy szkarłatnej i wilgotnicy nielepki. Dla ochrony tych grzybów pienińskie łąki są corocznie koszone.

Wilgotnica szkarłatna

Grzyby w Pienińskim Parku Narodowym traktowane są wyjątkowo. By je ochronić wyznaczono pięć biotopów specjalnej troski - dwie łąki pienińskie (Stolarzówkę i Wyrobek), buczynę w Dolinie Ociemnego Potoku, fragment reliktowego lasku sosnowego na Macelowej Górze i pastwisko na Podłaźcach. Miejsca te monitoruje się co kilka lat, opisuje się co kilka lat, opisuje się ewentualne zagrożenia, po czym wyznacza się i wykonuje zabiegi, które mają na celu poprawę warunków bytowania rosnących tam grzybów.

Największą perełką Pienin jest endemiczny białokrowiak pieniński (Leucopaxillus salmonifolius). Gatunek ten został stwierdzony na świecie tylko raz, w rejonie Trzech Koron.

Drugim interesującym grzybem rosnącym na tym terenie jest maczużnik trzonorodny z rodzaju Cordyceps. Jest to druga k\lokalizacja tego gatunku w Europie.

Kolejną ciekawostką pienińską są jodły. Na ich martwym drewnie rośnie kilka gatunków grzybów, które w innych rejonach Polski rozwijają się tylko na drewnie liściastym, m.in. boczniak, suchogłówka podkorowa.

Po co leży drewno w lesie?

Kilka obszarów leśnych położonych na terenie Pienińskiego Parku Narodowego, z powodu braku ingerencji człowieka, do dziś zachowało swój pierwotny charakter. Nie wycina się drzew, nie sadzi się nowych, a te które ze starości się przewrócą, rozkładają się stopniowo przez wiele lat. W lasach tych rośnie spora liczba grzybów których nie znajdziemy już w lasach gospodarczych, gdyż odżywiają się one drewnem nadtrawionym przez inne grzyby rosnące rok, dwa czy nawet kilka lat wcześniej na tej samej kłodzie. Przykładem są objęte ochroną ścisłą pniarek różowy i narażony na wymarcie pomarańczowiec błyszczący. Tam, gdzie martwe drewno wynosi się z lasu, grzybów tych nie spotkamy.

Grzybiarze i szkody od dzików

W lasach o charakterze pierwotnym bardzo często swoje schronienie znajdują dziki. Miejsca te, pomimo że jest to zabronione, penetrowane są przez osoby zabierające grzyby. Grzybiarze ci, nieświadomie, swoją obecnością przyczyniają się do ucieczki dzików z lasu na pola, gdzie pałaszują uprawy rolne.

Pseudo rydze pienińskie

W niektórych częściach Parku, w lasach prywatnych ich właściciele mogą zbierać grzyby. W Pieninach jesienią zbierane są głównie tak zwane „rydze pienińskie”, które w rzeczywistości są mleczajami jodłowymi. Grzyby te nie dorównują swoim smakiem prawdziwym rydzom, rosnącym tylko pod sosnami. Niektóre owocniki mleczaja jodłowego mają na sobie grzyba pasożytniczego w miejscu blaszek.

Tylko w parku narodowym

Wielu gatunkom grzybów dobre warunki życia zapewniają jedynie takie miejsca jak parki narodowe. Na ich terenie chronione jest zarówno podłoże, jak również organizm z którymi współwystępują bądź którymi się odżywiają

Bibliografia:

Kwartalnik ”Polski Region - Pienieni” - 02/02/2012 jesień - autor: Piotr Chachuła

---