gatunek |
cechy charakterystyczne |
siedlisko |
pokarm |
tryb życia |
okres godowy |
rozwój młodych |
Lacerta agilis - jaszczurka zwinka |
do 23 cm pyszczek tępo zaokrąglony głowa masywna ubarwienie brunatne z dwoma pasmami ciemnych plam. na których pojawiają się jaśniejsze kreski i kropki (♂) lub szaro-brunatne z dwoma ciemnymi nieregularnymi pasmami na grzbiecie; czasem ubarwienie jest rdzawe lub czekoladowe bez plam samce w porze godowej przyjmują zielone zabarwienie z czarnymi plamami |
nasłonecznione polany, zarośla, wrzosowiska, skarpy, murki |
drapieżnik - poluje na owady (głównie szarańczaki) |
dzienny - ciepłolubna |
III-VI |
jajorodna |
Lacerta vivipara - jaszczurka żyworodna |
ok 15 cm ciało delikatne pyszczek zaokrąglony ubarwienie brunatne z dwoma żółtymi pręgami wzdłuż ciała i jaśniejszymi punktami; często bardzo ciemne brzuch pomarańczowy |
wilgotne, słabo nasłonecznione polany, torfowiska ale także wrzosowiska, zarośla górskie |
drapieżnik - poluje na owady, nagie ślimaki i pająki |
dzienny - mniej ciepłolubna |
V-VI |
jajożyworodna |
Lacerta viridis - jaszczurka zielona |
25-40 cm długi ogon ubarwienie zielone (♂) lub zielono-brunatne (♀) ciemnymi kropkami samce w okresie godowym mają niebieskie podgardle stanowiska dawno nie potwierdzone, tylko na śląsku cieszyńskim |
silnie nasłonecznione stoki, skały, zbiorowiska roślinności kseromorficznej |
drapieżnik - poluje na owady, małe ptaki, jaszczurki i węże |
dzienny - wybitnie ciepłolubna |
IV-V |
jajorodna |
Anguis fragilis - padalec zwyczajny |
ok 50 cm wężowaty kształt ciała (brak nóg) łuski brzuszne takie jak na tułowiu głowa słabo odgraniczona od reszty ciała koniec ogona lekko zaokrąglony, zakończony kolcem ubarwienie szare lub brązowe z ciemnymi podłużnymi liniami, rzadko złociste z turkusowymi plamkami |
lasy, zarośla, ogrody, wrzosowiska |
drapieżnik - zjada dżdżownice, ślimaki, wije, pająki |
ukryty; aktywny także o zmroku |
V |
jajożyworodny |
Natrix natrix - zaskroniec zwyczajny |
90-140 cm smukły głowa dobrze odgraniczona od reszty ciała na głowie i karku, za oczami obecne dwie jasne plamy, czarno obrzeżone ubarwienie szare, oliwkowo-brązowe z ciemnymi punktami; brzuch czarny z białymi brzegami tarczek brzusznych niepokojony udaje martwego, a złapany wydziela z kloaki cuchnącą, białą ciecz (na serio wali na maksa) |
tereny podmokłe, skraje zbiorników wodnych, torfowiska, widne lasy |
drapieżnik - poluje głównie na żaby (choć żre też ropuchy), czasem na ryby; zdobycz połyka żywcem |
aktywny; dobrze pływa, nurkuje, jest bardzo szybki |
IV-V |
jajorodny
(rozwój młodych trwa ok 900 stopniodni) |
Vipera berus - żmija zygzakowata |
65-70 cm głowa sercowata lub trójkątna, spłaszczona ciało krępe ubarwienie brązowe lub popielate z ciemnym zygzakiem (wstęga kainowa), rzadko czarne lub jednolicie rdzawe; na głowie widnieją ciemne pasma i desenie w kształcie litery x lub v; brzuch jaśniejszy oczy czerwone z pionową źrenicą jedyny jadowity wąż w polsce |
polany górskie, pryzmy kamieni, wrzosowiska, torfowiska, zarośla, nasłonecznione łąki, lasy liściaste i iglaste (Starganiec rules) |
drapieżnik - poluje na gryzonie lub rzadziej na jaszczurki |
ciepłolubna, aktywna także po zmroku |
IV-V |
jajożyworodna |
Coronella austriaca - gniewosz plamisty |
70-90 cm ubarwienie brązowe, brązowo-szare z ciemnymi plamkami; brzuch szaro-brązowy, czarniawy lub pomarańczowy po bokach głowy ciągną się ciemne smugi (od żmii różni się m.in. okrągłą źrenicą) |
nasłonecznione polany, skarpy, wąwozy, wrzosowiska |
drapieżnik - poluje głównie na jaszczurki (dusi je splotami ciała) |
ciepłolubny |
V |
jajożyworodny |
Elaphe longissima - wąż Eskulapa |
ok 150 cm smukły, głowa słabo odgraniczona od reszty ciała ubarwienie oliwkowo-brązowe, brzuch żółty, za głową widoczne jasnożółte plamy zlewające się z barwą brzucha czepny ogon, silne umięśnienie |
lasy liściaste o gęstym podszyciu, w polsce występuje wyłącznie w bieszczadach |
drapieżnik - poluje na jaszczurki, ptaki i małe ssaki |
wybitnie ciepłolubny; aktywnie wspina się na drzewa i krzewy |
V |
jajorodny |
Emys orbicularis - żółw błotny |
ok 25 cm karapaks słabo wypukły ubarwienie brązowe lub czarne z żółtymi plamkami karapaks i plastron połączone luźno za pomocą ścięgien i chrzęstozrostu |
wody stojące, wolno płynące o mulistym dnie, bagna, starorzecza, bagna |
drapieżnik - poluje na mniejsze zwierzęta wodne |
ziemno-wodny |
V |
jajorodny |