TRUSKAWKI
Odmiany truskawek uprawiane w Polsce w 1995r:
SENGA SENGANA 74,1%
DUKAT 9,4%
ELSANTA 6,9%
KAMA 5,3%
INNE 4,3%
Truskawki- norma handlowa:
Całe
Zdrowe: nie dopuszcza się owoców z objawami gnicia lub z takimi zmianami, które czynią je niezdatnymi do spożycia
Czyste: praktycznie wolne od jakichkolwiek widocznych zanieczyszczeń obcych.
O świeżym wyglądzie ale nie myte
Praktycznie wolne od szkodników
Praktycznie wolne od uszkodzeń spowodowanych przez szkodniki
Z kielichem ( z wyjątkiem poziomek)
Kielich i szypułka (jeśli obecna) powinny być świeże i zielone
Wolne od nadmiernego zawilgocenie powierzchniowego
Bez obcego zapachu lub smaku
Podział na klasy jakości:
Klasa EKSTRA- truskawki najwyższej jakości, powinny mieć cechy charakterystyczne dla odmiany, owoce bez wad. Owoce o śr. 25 mm
Klasa I- truskawki dobrej jakości, dopuszcza się niewielkie wady o ile nie wpływają ujemnie na wygląd owoców. Np. niewielka wada kształtu, biała plamka nie przekraczająca 1/10 powierzchni owocu, lekkie powierzchniowe odgniecenia. Owoce o śr. 25-22mm
Klasa II- owoce nie spełniające norm wyższych klas, ale spełniające wymagania minimalne; dopuszcza się następujące wady: wady kształtu, białe plamki nie przekraczające 1/5powierzchni owocu, odgniecenia. Owoce o śr. 18-22 mm
Kształty owocu: nerkowaty, kulisty, sercowaty, szerokostożkowaty, wąskostożkowaty, podwójnie stożkowaty, stożkowaty ze ściętym wierzchołkiem.
Osadzenie kielicha na owocu:
Zagłębiony w miąższu
Przylegający do owocu
Odstający
Na szyjce miąższu
Zagospodarowanie:
Rynek deserowy
Owoce przemysłowe (zamrażalnictwo, do produkcji dżemów, konfitur)
Owoce deserowe:
Wysoka plenność
Duża jędrność owoców
Mała podatność na szarą pleśń
Równomierne wybarwienie
Błyszcząca skórka
Owoce „przemysłowe”:
Owoce ciemno-czerwonej, wiśniowej barwy
Średnia wielkość owocu
Łatwe odszypułkowanie się
Klasyfikacja pomologiczna truskawek
Murzynki- o ciemnowiśniowym zabarwieniu miąższu. Do tej grupy należą np. odmiany : Hansa, Purpuratka, Paryżanka, Senga Sengana, Kama.
Czerwone- o intensywnym czerwonym lub cynobrowym zabarwieniu miąższu. Do tej grupy należą odmiany: Dukat, Gorella, Senga Gigana, Talisman, Redgauntlet.
Różowe- o łososiowym lub różowym zabarwieniu miąższu. Należą tu np. odmiany: Cambridge Favourite, Deutsch Evern, Madame Moutot, Regina, Robinson, Senga Precosa, Surprise des Halles i Ydun.
Ananasowe- o białym miąższu. Należa tu odmiany: Louis Gauthier, Souvenir de Nugesser i Delicatess.
W opisie odmian truskawki najczęściej znajduje się podział odmian pod względem pory dojrzewania.
Odmiany truskawek można również podzielić pod względem wymagań fotoperiodycznych na:
Odmiany nie powtarzające, jeden zbiór na wiosnę
Odmiany częściowo powtarzające, dwa zbiory: wiosną i jesienią
Odmiany silnie powtarzające- zapewniają opłacalną produkcję przez większość sezonu.
ODMIANY:
ODMIANY WCZEŚNIE DOJRZEWAJĄCE: Kama, Honeoye, Kent
ODMIANY ŚREDNIO WCZEŚNIE DOJRZEWAJACE: Gorella, Paula, Selva, Rapella
ODMIANY ŚREDNIO DOJRZEWAJĄCE: Dukat, Elsanta, Geneva, Ostara
ODMIANY ŚREDNIO PÓŹNO DOJRZEWAJACE: Real, Senga Sengana, Syriusz
ODMIANY PÓŹNO DOJRZEWAJACE: Bogota, Madame Moutot
ODMIANY BARDZO PÓŹNE: Malling Pandora, Tarda Vicoda.
CHOROBY TRUSKAWEK:
Szara pleśń
Biała plamistość liści
Mączniak prawdziwy truskawek
Czerwona plamistość liści
Zgnilizna korony truskawki
Skórzasta zgnilizna owoców
Werticylioza
Choroby kwarantannowe:
Czerwona zgnilizna korzeni truskawek
Antraknoza truskawki - Colletotrichum acutatum
SZKODNIKI TRUSKAWEK:
Glebowe: pędraki, drutowce, opuchlaki, nicienie.
Roztocz truskawkowy, kwieciak malinowiec, przędziorek chmielowiec, ślimaki, ptaki. Zmieniki.
Podatność na VERTICULLIUM DANLIAE:
Małe: Dukat, Senga Sengana, Aga, Astra, Filon,
Średnie: Marmolada, Luna, Sophia,
Duże: Elsanta, Honeoye, Kent,Karter, Rosie, Cirmad, Florence, Heros.
Odmiany pochodzenia polskiego:
Teresa Kama, Aga, Astra, Filon, Karter, Vikat, Slut, Luna, Elkat,
Camarosa USA-słabo odporna na mróz
Panava- odporna na Phytophtora fragarie
SENGA SENGANA-odmian średnio późno dojrzewająca
Owoce ciemnoczerwone z błyszczącą skórką , smaczne, maja niską jędrność, bardzo wrażliwe na szara pleśń, wrażliwe na białą plamistość, dość odporna na mączniaka. To odmiana o silnym wzroście, tworzy gęste rozety liściowe. Liście są ciemno zielone, o średniej wielkości blaszkach liściowych. Kwiaty małe osadzone na krótkich szypułkach. Kwiaty ukryte są pod liśćmi. Wytrzymuje okresowe susze. Odmiana wytrzymała na niska temperaturę.
OWOCE: Kształt owoców zróżnicowany. Pierwsze owoce dość duże, nerkowate, drugie -średnie, stożkowate, trzecie - kuliste drobne. Barwa ciemnoczerwona, jednolita na całej powierzchni owocu. Orzeszki żółte w płytkich zagłębieniach. Miąższ ciemnoczerwony, dość zwarty, kwaskowy, bardzo aromatyczny i smaczny.
Jest to odmiana pochodzenia niemieckiego. Dojrzewa 7-10 dni po odmianie Kama. Doskonale nadaje się do mrożenia i przetwórstwa. W uprawie polowej jest to odmian najbardziej plenna.
DUKAT - odmian średnio dojrzewająca
Odmian polska.
Rośnie silnie lub bardzo silnie, pokrój ma zwarty i wzniesiony, ulistnienie obfite. Liście są duże, intensywnie zielone. Kwiaty osadzone są na dość długich szypułkach. Kwiatostany bardzo liczne, rozgałęzione, dość luźne, o dużej liczbie kwiatów.
OWOCE: duże, przy dostatku wilgoci nawet bardzo duże. Kształt kulisty, kulistosercowaty lub nawet szerokostożkowaty, z lekko zaznaczona szyjką. Maja odcień rudy matową skórkę, miąższ i skorka jest wrażliwa na odgniecenia. Orzeszki duże, złotożółte, w płytkich zagłębieniach. Miąższ intensywnie czerwony, równomiernie wybarwiony. Owoce są smaczne, słodkie ale mało aromatyczne. Owoce dojrzewają 2-4 dni przed Senga Sengana. Owoce są wrażliwe na szara pleśń (mniej wrażliwe niż Senga Sengana). Liście są bardzo odporne na choroby, podobnie jak korzenie (czasami może pojawiać się mączniak. To odmian wytrzymała na niską temperaturę , jest to odmian uniwersalna.
ELSANTA- odmian średnio dojrzewająca
To odmian pochodzenia holenderskiego. To odmian numer jeden z odmian deserowych.
Wzrost rośliny jest silny. Liście duże, zielone osadzone na grubych, sztywnych ogonkach. Ogonki liściowe pokryte licznymi, drobnymi włoskami, czasem z pojedynczymi lub podwójnymi przylistkami. Pokrój krzewu jest luźny tzn. wytwarza niezbyt dużą liczbę liści. Kwiaty duże osadzone są na długich i sztywnych szypułkach.
OWOCE: Duże i bardzo duże, wyrównane w kształcie, szerokostożkowate i sercowate. Pierwsze owoce mogą być zdeformowane i nie są do końca wybarwione, są żebrowane. Owoce są jasnoczerwone, z błyszczącą skórką. Są bardzo jędrne. Trwałe w obrocie i przechowywaniu.
Jest mało wrażliwa na szara pleśń, liście wrażliwe na mączniaka, system korzeniowy wrażliwy na choroby. Niedostatecznie wytrzymała na mróz. Poniżej -22°C przemarza. Odmian typowo deserowa. Owocuje 2-3 dni przed Senga Sengana.
KAMA- odmian wcześnie dojrzewająca
To odmian wczesna. Owoce ciemno-czerwone. Kształt szerokostożkowaty, kulistostożkowaty do kulistego. Przeznaczenie-przetwórcze. Polecana była do uprawy przyspieszonej, z powodu silnego drobnienia owoców. Zdrowotność jak u Senga Sengana. Owoce wcześniej dojrzewają. Odporna na niską temperaturę.
KENT- odmian wcześnie dojrzewająca
Odmiana wrażliwa na Werticyliozę, liście odporne na choroby. Owoce mało podatne na szarą pleśń. Wytrzymała na niską temperaturę. Wzrost jest średnio silny, tworzy mniej zagęszczone rozety niż Senga Sengana. Liście są zielone. Blaszki liściowe są większe niż u Senga Sengana. Szypułki są średniej długości. Kwiaty znajdują się pod liśćmi. Owoce są smaczne, intensywnie czerwone, z ładnym połyskiem jędrne. Odmiana deserowa i do uprawy przyśpieszonej.
HONEOYE-odmian wcześnie dojrzewająca
Odmiana wyhodowana w USA. Wzrost dość silny, pokrój średnio zwarty. Kwiatostany osadzone są na średniej długości szypułkach. Liście starsze -ciemne, młodsze-jasne, lekko matowe. Owoce ciemno czerwone, jednolicie wybarwione. Kielich odstaje od owocu. Owoce bardzo aromatyczne, duże, jędrne, kwaskowe. Mało wrażliwe na szara pleśń. Odmiana wrażliwa na choroby systemu korzeniowego. Wystarczająco mrozoodporna. Owoce dojrzewają 7-10 dni przed Senga Sengana. Kwiaty mogą być uszkadzane przez przymrozki wiosenne. Przydatność: odmian typowo deserowa, do uprawy przyśpieszonej sterowanej.
(ONEBOR) MARMOLADA-odmiana o średniej porze dojrzewania
Odmiana włoska. Wzrost umiarkowanie silny. Krzaki krępe pokrój zwarty, rozłożysty. Blaszki liściowe intensywnie zielone duże, skórzaste, z lekkim połyskiem, ogonki liściowe grube, sztywne. Łodygi kwiatostanowe grube, liczne, sztywne, wyrastające ponad liście. Kwiaty są duże wytwarzają dużo pyłku. Odmian mniej podatna na choroby systemu korzeniowego i na przemarzanie zimą. Wykazuje znaczny stopień odporności na choroby liści. Owoce są duże, szerokostożkowate do stożkowatych. Barwa skórki intensywnie czerwona a na owocach dojrzałych ciemnoczerwona. Owoce bardzo jędrne, bardzo dobrze znoszą transport.
BOGOTA- odmian późna
Odmian holenderska. Rośnie średnio silnie lub silnie, pokrój ma zwarty, wzniesiony. Liście duże z odcieniem niebieskawym, pofałdowane, o brzegach odgiętych do góry, częściowo podwójnie piłkowanych, ogonek liściowy gęsto owłosiony. Kwitnie późno. Kwiatostany formują się poniżej wysokości liści lub na równo z nimi. Owocuje bardzo obficie. Owoce są duże jasnoczerwone, kształtu stożkowatego i sercowatego. Dojrzewają kilka dni po Senga Sengana Odmiana charakteryzuje się dużą wrażliwością na choroby. Owoce wrażliwe na białą plamistość, szarą pleśń i mączniaka. Odmiana wrażliwa na herbicydy doglebowe. Dość wrażliwa odmiana na mróz. Odmian typowo deserowa.
MARING PANDORA-odmiana bardzo późna
Odmiana angielska. Cecha charakterystyczną jest wytwarzanie kwiatów męskich. Wymaga zapylaczy. Zapylaczami są TARDA VICADA I VIKAT. Wzrost tej odmiany jest silny, tworzy rozłożyste rozłogi liściowe. Liście ciemnozielone, lekko błyszczące, osadzone na cienkich ogonkach liściowych. Kwiaty bardzo liczne i osadzone na długich ogonkach. Owoce barwy czerwonawo pomarańczowej, aromatyczne, przypominają poziomki. Miąższ niezbyt jędrny, soczysty, bardzo smaczny. Owoce kształtu kulistego lekko spłaszczone, równomiernie wybarwione, błyszczące.