plik


~ 1 ~ SzkoBa Policji w Katowicach SBu\ba Prewencyjna Uregulowania prawne dotyczce zwierzt przydatne policjantom sBu\by prewencyjnej Opracowanie: podinsp. mgr in\. Janusz SBonecki ZakBad SBu\by Prewencyjnej Wydawnictwo SzkoBy Policji w Katowicach 2008 S P A O A L O I C K J Z I ~ 2 ~ Wszelkie prawa zastrze\one  SzkoBa Policji w Katowicach 2008 Ksi\ki nie wolno reprodukowa (adaptowa) ani w caBo[ci, ani w cz[ci, niezale\nie od zastosowanej techniki (druk, fotografia, komputer, kserograf, fonografia itd.), bez pisemnej zgody Wydawcy. Druk i oprawa: SzkoBa Policji w Katowicach ~ 3 ~ SPIS TREZCI Wstp 5 Zncanie si nad zwierztami - kompetencje Policji 7 Obowizki wBa[cicieli zwierzt 13 Odpowiedzialno[ prawna dotyczca zwierzt 22 Transport zwierzt 27 ZaBcznik 33 Literatura 37 ~ 4 ~ ~ 5 ~ WSTP Zadaniem niniejszego opracowania jest dostarczenie sBuchaczom wszystkich szkoleD kompendium wiedzy przydatnej w sytuacjach dotyczcych problematyki zwierzt, z ktr mog si oni zetkn podczas peBnienia sBu\by w pionie prewencji. Konieczno[ stworzenia takiego opracowania wynika z powierzchownego potraktowania problematyki zwierzt w obecnie obowizujcych programach szkoleniowych, oraz z du\ego prawdopodobieDstwa spotkania si policjantw prewencji z ww. zagadnieniem w trakcie peBnienia sBu\by. Tre[ci zawarte w niniejszym opracowaniu stanowi wycig regulacji z obowizujcych aktw prawnych dotyczcych zwierzt, ktre mog zosta wykorzystane w praktyce. Zawarte w opracowaniu regulacje prawne powinny wyja[ni i rozszerzy sBuchaczom wszystkich szkoleD problemy: zncania si nad zwierztami, transportu zwierzt, pozwoleD na ich trzymanie, odpowiedzialno[ci prawnej za szkody wyrzdzone przez zwierzta, oraz kwesti u\ycia broni palnej przez policjantw w stosunku do zwierzt. ~ 6 ~ ~ 7 ~ ZNCANIE SI NAD ZWIERZTAMI - KOMPETENCJE POLICJI WedBug Ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierzt  zwierz, jest istot \yjc, zdoln do odczuwania cierpienia i nie jest rzecz . W zwizku z powy\szym czBowiek jest mu winien poszanowanie, ochron i opiek. W Polsce instytucjami powoBanymi do realizacji w praktyce praw zwierzt s: Inspekcja Weterynaryjna, Organy Samorzdw terytorialnych, oraz Samorzd Lekarsko  Weterynaryjny, jak rwnie\ organizacje spoBeczne, ktrych statutowym dziaBaniem jest ochrona zwierzt. Zgodnie z art. 6 ww. ustawy nieuzasadnione lub niehumanitarne zabijanie zwierzt oraz zncanie si nad nimi jest zabronione. Przez zncanie si bdziemy rozumie zadawanie albo [wiadome dopuszczanie do zadawania zwierztom blu lub cierpieD, a w szczeglno[ci: umy[lne zranienie lub okaleczenie zwierzcia, nie stanowice dozwolonego prawem zabiegu lub do[wiadczenia na zwierzciu; znakowanie zwierzt staBocieplnych przez wypalanie lub wymra\anie; umy[lne u\ywanie do pracy lub w celach sportowych albo rozrywkowych zwierzt chorych, w tym rannych lub kulawych, albo zmuszanie ich do czynno[ci mogcych spowodowa bl; bicie zwierzt przedmiotami twardymi i ostrymi lub zaopatrzonymi w urzdzenia obliczone na sprawianie specjalnego blu, bicie po gBowie, dolnej cz[ci brzucha, dolnych cz[ciach koDczyn; przeci\anie zwierzt pocigowych i jucznych Badunkami w oczywisty sposb nie odpowiadajcymi ich sile i kondycji lub stanowi drg lub zmuszanie takich zwierzt do zbyt szybkiego biegu; transport zwierzt, w tym zwierzt hodowlanych, rzeznych i przewo\onych na targowiska, przenoszenie lub przepdzanie zwierzt w sposb powodujcy ich zbdne cierpienie i stres; u\ywanie uprz\y, pt, stela\y, wizw lub innych urzdzeD zmuszajcych zwierz do przebywania w nienaturalnej pozycji, powodujcych zbdny bl, uszkodzenia ciaBa albo [mier; dokonywanie na zwierztach zabiegw i operacji chirurgicznych przez osoby nie posiadajce wymaganych uprawnieD bdz niezgodnie z zasadami sztuki lekarsko-weterynaryjnej, bez zachowania koniecznej ostro\no[ci i ogldno[ci oraz w sposb sprawiajcy bl, ktremu mo\na byBo zapobiec; zBo[liwe straszenie lub dra\nienie zwierzt; utrzymywanie zwierzt w niewBa[ciwych warunkach bytowania, w tym utrzymywanie ich w stanie ra\cego niechlujstwa oraz w pomieszczeniach albo klatkach uniemo\liwiajcych im zachowanie naturalnej pozycji; ~ 8 ~ porzucanie zwierzcia, a w szczeglno[ci psa lub kota, przez wBa[ciciela bdz przez inn osob, pod ktrej opiek zwierz pozostaje; stosowanie okrutnych metod w chowie lub hodowli zwierzt; trzymanie zwierzt na uwizi, ktra powoduje u nich uszkodzenie ciaBa lub cierpienie oraz nie zapewnia mo\liwo[ci niezbdnego ruchu; organizowanie walk zwierzt. Wymieniajc powy\sze formy zncania si nad zwierztami nale\y tak\e wyja[ni pojcia, ktre s integralnie zwizane z pojciem zncania si nad zwierztami, a ktre s definiowane przez ww. ustaw w nastpujcy sposb: humanitarne traktowanie zwierzt  rozumie si przez to traktowanie uwzgldniajce potrzeby zwierzcia i zapewniajce mu opiek i ochron; konieczno[ci bezzwBocznego u[miercenia  rozumie si przez to obiektywny stan rzeczy stwierdzony, w miar mo\liwo[ci, przez lekarza weterynarii polegajcy na tym, \e zwierz mo\e dalej \y jedynie cierpic i znoszc bl, a moralnym obowizkiem czBowieka staje si skrcenie cierpieD zwierzcia; ogBuszanie zwierzcia  rozumie si przez to metod profesjonalnego caBkowitego wyBczenia [wiadomo[ci zwierzcia, trwajcego a\ do jego [mierci; okrutne metody w chowie lub hodowli zwierzt  rozumie si przez to dziaBania lub zaniechania czBowieka prowadzce w sposb oczywisty do zmian patologicznych w organizmie zwierzcia (somatycznych lub psychicznych), zwBaszcza w postaci skutkw znoszenia dotkliwego blu, przymuszania do okre[lonego zachowania si (ulegBo[ci) gBodem, pragnieniem, dziaBaniem prdu elektrycznego (z wyjtkiem u\ywania pastuchw elektrycznych, treserw oraz urzdzeD elektrycznych sBu\cych do przepdu zwierzt) bdz innymi zabiegami tego rodzaju, w szczeglno[ci karmienie i pojenie zwierzt przemoc; okrutne traktowanie  rozumie si przez to wymienione w ustawie przypadki zncania si nad zwierztami oraz inne postpowanie wBa[ciciela bdz innej osoby, prowadzce do skutkw porwnywalnych ze skutkami zncania si; pielgnacja  rozumie si przez to wszystkie aspekty relacji pomidzy czBowiekiem a zwierzciem, w szczeglno[ci uruchamiane przez czBowieka zasoby materialne i niematerialne, aby uzyska i utrzyma u zwierzcia stan fizyczny i psychiczny, w ktrym najlepiej ono znosi warunki bytowania narzucone przez czBowieka; przeci\anie zwierzt  rozumie si przez to zmuszanie do nadmiernego wysiBku energetycznego, nie odpowiadajcego mo\liwo[ciom kondycyjnym zwierzcia ze wzgldu na jego stan fizyczny i zdrowotny; ~ 9 ~ ra\ce zaniedbanie  rozumie si przez to drastyczne odstpstwo od okre[lonych w ustawie norm postpowania ze zwierzciem, a w szczeglno[ci w zakresie utrzymywania zwierzcia w stanie zagBodzenia, brudu, nie leczonej choroby, w niewBa[ciwym pomieszczeniu i nadmiernej ciasnocie; szczeglne okrucieDstwo zabijajcego zwierz  rozumie si przez to przedsibranie przez sprawc dziaBaD charakteryzujcych si drastyczno[ci form i metod zadawania [mierci, a zwBaszcza zadawanie [mierci w sposb wyszukany lub powolny, obliczony z premedytacj na zwikszenie rozmiaru cierpieD i czasu ich trwania; uwizi  rozumie si przez to wszelkie urzdzenia mechaniczne krpujce swobod ruchw zwierzcia, w zakresie mo\liwo[ci przemieszczania si ponad ustalony zakres, jak te\ niektre urzdzenia do kierowania ruchami zwierzcia w sposb zamierzony przez czBowieka; wBa[ciwe warunki bytowania  rozumie si przez to zapewnienie zwierzciu mo\liwo[ci egzystencji, zgodnie z potrzebami danego gatunku, rasy, pBci i wieku; zwierzta bezdomne  rozumie si przez to zwierzta domowe lub gospodarskie, ktre uciekBy, zabBkaBy si lub zostaBy porzucone przez czBowieka, a nie ma mo\liwo[ci ustalenia ich wBa[ciciela lub innej osoby, pod ktrej opiek trwale dotd pozostawaBy; zwierzta domowe  rozumie si przez to zwierzta tradycyjnie przebywajce wraz z czBowiekiem w jego domu lub innym odpowiednim pomieszczeniu, utrzymywane przez czBowieka w charakterze jego towarzysza; zwierzta gospodarskie  rozumie si przez to zwierzta gospodarskie w rozumieniu przepisw o organizacji hodowli i rozrodzie zwierzt gospodarskich; zwierzta laboratoryjne - rozumie si przez to zwierzta laboratoryjne w rozumieniu ustawy z dnia 21 stycznia 2005 r. o do[wiadczeniach na zwierztach (Dz.U. Nr 33, poz. 289); zwierzta wykorzystywane do celw specjalnych  rozumie si przez to zwierzta, ktrych profesjonalna tresura oraz u\ywanie odbywa si na podstawie odrbnych przepisw, regulujcych szczegBowe zasady dziaBania jednostek Polskich SiB Zbrojnych, Policji, Stra\y Granicznej i innych formacji podlegBych Ministrowi Spraw Wewntrznych i Administracji, sBu\b kontroli celnej, ratownictwa oraz regulujcych zasady szkolenia i wykorzystania psw - przewodnikw osb ociemniaBych; zwierzta wolno \yjce (dzikie)  rozumie si przez to zwierzta nie udomowione \yjce w warunkach niezale\nych od czBowieka. ~ 10 ~ Jedn z instytucji, na wniosek ktrej zwierz poddane traktowaniu wyczerpujcemu znamiona zncania si, mo\e zosta czasowo odebrane wBa[cicielowi lub opiekunowi jest Policja. Decyzj o czasowym odebraniu zwierzcia podejmuje w trybie decyzji administracyjnej wjt, burmistrz lub prezydent miasta wBa[ciwy ze wzgldu na miejsce pobytu zwierzcia. Decyzja ta podlega natychmiastowemu wykonaniu. Zwierz takie jest przekazywane nastpujcym instytucjom: schronisku dla zwierzt, je\eli jest to zwierz domowe lub laboratoryjne, paDstwowej jednostce organizacyjnej prowadzcej gospodarstwo rolne, je\eli jest to zwierz gospodarskie, ogrodowi zoologicznemu lub schronisku dla zwierzt, je\eli jest to zwierz wykorzystywane do celw rozrywkowych, widowiskowych, filmowych, sportowych lub utrzymywane w ogrodach zoologicznych. Przekazanie zwierzcia do powy\szych instytucji mo\e nastpi tylko za zgod tych podmiotw. Natomiast je\eli brak jest takiej zgody lub wystpiBy inne okoliczno[ci uniemo\liwiajce przekazanie, zwierz mo\e zosta przekazane nieodpBatnie innej osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej nie posiadajcej osobowo[ci prawnej albo osobie fizycznej, ktra zapewni mu wBa[ciw opiek. W sytuacji, w ktrej dalsze pozostawanie zwierzcia u dotychczasowego wBa[ciciela lub opiekuna zagra\a jego \yciu, policjant, a tak\e upowa\niony przedstawiciel organizacji spoBecznej, ktrej statutowym celem dziaBania jest ochrona zwierzt, mo\e odebra zwierz wBa[cicielowi lub opiekunowi. Warunkiem koniecznym takiego dziaBania jest niezwBoczne zawiadomienie o tym wjta (burmistrza, prezydenta miasta), celem podjcia przez ten organ decyzji w przedmiocie odebrania zwierzcia. Odebrane zwierz podlega zwrotowi tylko wtedy, kiedy Sd nie orzeknie na mocy art. 35 ust. 3 Ustawy o ochronie zwierzt, przepadku zwierzcia. Kosztami transportu, utrzymania i koniecznego leczenia zwierzcia obci\a si jego dotychczasowego wBa[ciciela lub opiekuna, natomiast egzekucja powstaBej nale\no[ci jest dochodzona w trybie postpowania egzekucyjnego w administracji. Policjanci wykonujcy czynno[ci sBu\bowe najcz[ciej mog spotka si z problematyk zwierzt domowych, sytuacj prawn ich wBa[cicieli w zakresie uprawnieD ich posiadania, odpowiedniego nadzoru nad posiadanymi zwierztami i zapewnienia im odpowiednich warunkw egzystencji. WedBug ustawy osoba posiadajce zwierz domowe, ma obowizek zapewnienia mu pomieszczenia chronicego zwierz przed zimnem, upaBami i opadami atmosferycznymi, z dostpem do [wiatBa dziennego, umo\liwiajcego swobodn zmian pozycji ciaBa, stosownej karmy i dostpu do wody. ~ 11 ~ Osoba, ktra nie wywizuje si z tego obowizku, podlega ka\e aresztu lub grzywny zgodnie z art. 37 ustawy. W trakcie peBnienia sBu\by policjant mo\e spotka si z sytuacj potrcenia zwierzcia przez prowadzcych pojazdy mechaniczne. W my[l art. 25 ustawy, kierujcy takim pojazdem ma obowizek w miar mo\liwo[ci zapewni potrconemu zwierzciu stosown pomoc, lub zawiadomi jedn z nw. sBu\b: lekarza weterynarii, inspektorw organizacji spoBecznych, ktrych statutowym dziaBaniem jest ochrona zwierzt, funkcjonariusza Policji, stra\ miejsk lub gmin, stra\ graniczn, pracownika sBu\by le[nej lub parkw narodowych, czBonka Polskiego Zwizku Bowieckiego, stra\nika PaDstwowej Stra\y Aowieckiej, stra\nika PaDstwowej Stra\y Rybackiej. Powy\sze podmioty maj tak\e uprawnienia w my[l art. 33. ust. 3 ustawy, do stwierdzenia potrzeby u[miercenia zwierzcia w przypadku konieczno[ci bezzwBocznego u[miercenia zwierzcia w celu zakoDczenia jego cierpieD. Niezastosowanie si sprawcy potrcenia zwierzcia do nakazw okre[lonych w art. 25 ustawy, grozi odpowiedzialno[ci karn w postaci kary aresztu lub grzywny  art. 37 ustawy. Ponadto ustawodawca w art. 37 powy\sz odpowiedzialno[ci objB tak\e sprawcw form zjawiskowych w postaci usiBowania, pod\egania i pomocnictwa. Inn drastyczn sytuacj, z ktr mog spotka si policjanci, zwBaszcza peBnicy sBu\b na drogach, jest sytuacja porzucania zwierzt z przeje\d\ajcych pojazdw. Takie zachowanie si sprawcy jest jedn z form zncania si nad zwierztami okre[lonymi w art. 6 ustawy i skutkuje odpowiedzialno[ci karn (przestpstwo) okre[lon w art. 35 ustawy, ktry to artykuB stwierdza - Kto zabija, u[mierca zwierz albo dokonuje uboju zwierzcia z naruszeniem przepisw ustawy, albo znca si nad zwierztami w sposb okre[lony w art. 6 ustawy, podlega karze grzywny, ograniczenia wolno[ci, albo karze pozbawienia wolno[ci do roku. Je\eli sprawca czynu dziaBa ze szczeglnym okrucieDstwem podlega karze grzywny, ograniczenia wolno[ci albo pozbawienia wolno[ci do lat 2. W razie skazania za powy\sze przestpstwo sd mo\e orzec tak\e wobec sprawcy zakaz wykonywania okre[lonego zawodu, prowadzenia okre[lonej dziaBalno[ci lub wykonywania czynno[ci wymagajcych zezwolenia, ktre s zwizane z wykorzystaniem zwierzt lub oddziaBywaniem na nie, a tak\e mo\e orzec przepadek narzdzi lub przedmiotw sBu\cych do popeBnienia przestpstwa, oraz przedmiotw pochodzcych ~ 12 ~ z przestpstwa. Sd mo\e tak\e orzec nawizk w wysoko[ci od 25 PLN do 25000 PLN na cele zwizane z ochron zwierzt. Jeszcze innym problemem, o rozwizanie ktrego mo\e zosta poproszony policjant w trakcie wykonywanych czynno[ci sBu\bowych jest kwestia bezdomnych zwierzt domowych, jak rwnie\ gospodarczych, omwiona w art. 11 Ustawy o ochronie zwierzt. W my[l tego artykuBu obowizek zapewniania opieki bezdomnym zwierztom oraz ich wyBapywania nale\y do zadaD wBasnych gmin. Natomiast wyBapywanie bezdomnych zwierzt oraz rozstrzyganie o dalszym postpowaniu z tymi zwierztami odbywa si wyBcznie na mocy uchwaBy rady gminy, podjtej po uzgodnieniu z powiatowym lekarzem weterynarii oraz po zasigniciu opinii upowa\nionego przedstawiciela organizacji spoBecznej, ktrej statutowym celem dziaBania jest ochrona zwierzt. SzczegBowo problematyk wyBapywania zwierzt domowych i gospodarczych, zakwalifikowanych jako bezdomne, reguluje tak\e Rozporzdzenie Ministra Spraw Wewntrznych i Administracji z dnia 26 sierpnia 1998 roku w sprawie zasad i warunkw wyBapywania bezdomnych zwierzt. Rozporzdzenie to reguluje zasady i warunki wyBapywania zwierzt domowych lub gospodarskich, ktre uciekBy, zabBkaBy si lub zostaBy porzucone przez czBowieka, a nie istnieje mo\liwo[ ustalenia ich wBa[ciciela lub innej osoby, pod ktrej opiek zwierz dotd pozostawaBo. Dla policjanta wa\na jest informacja, \e organ gminy wg ww. rozporzdzenia powinien poda do publicznej wiadomo[ci, w sposb zwyczajowo przyjty na danym terenie, co najmniej na 21 dni przed planowanym terminem rozpoczcia wyBapywania zwierzt bezdomnych: termin ich wyBapywania, granice terenu, na ktrym bd wyBapywane, adres schroniska, z ktrym uzgodniono umieszczenie zwierzt po wyBapaniu. Rada gminy mo\e tak\e w drodze uchwaBy przyj program zapobiegajcy bezdomno[ci zwierzt obejmujcy w szczeglno[ci: sterylizacj albo kastracj zwierzt; poszukiwanie nowych wBa[cicieli dla zwierzt; usypianie [lepych miotw. Koszty realizacji programu, o ktrym mowa powy\ej, ponosi gmina (art. 11a ww. ustawy). Na koniec omawianego zagadnienia nale\y stwierdzi, \e policjant, ktry peBnic sBu\b spotkaBby si z problemem ochrony zwierzt, w rozwizaniu ktrego miaBby wtpliwo[ci jak postpi, ewentualnie z pomocy jakich instytucji skorzysta, powinien skontaktowa si Inspekcj Weterynaryjn. Instytucja ta wg Ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku o inspekcji weterynaryjnej, sprawuje nadzr nad przestrzeganiem przepisw o ochronie zwierzt. Innymi instytucjami, ktre ~ 13 ~ w omawianej problematyce powinny tak\e udzieli policjantowi pomocy, s organizacje spoBeczne, ktrych statutowym celem dziaBania jest ochrona zwierzt a ktre mog wspBdziaBa z Inspekcj Weterynaryjn w kwestii sprawowania nadzoru nad przestrzeganiem przepisw o ochronie zwierzt. OBOWIZKI WAAZCICIELI ZWIERZT Policjanci peBnicy sBu\b w rejonach miejskich mog stosunkowo czsto spotka si z problematyk utrzymania lub prowadzenia hodowli psw ras uznawanych za agresywne. Przedmiotow problematyk reguluje Rozporzdzenie Ministra Spraw Wewntrznych i Administracji z dnia 28 kwietnia 2003 roku w sprawie wykazu ras psw uznawanych za agresywne. Osoby posiadajce psy ras wymienionych w powy\szym rozporzdzeniu, s zobowizane do uzyskania stosownego zezwolenia organu gminy wBa[ciwego ze wzgldu na miejsce prowadzonej hodowli lub utrzymania psa. Zezwolenie takie jest wydawane na wniosek osoby zainteresowanej. Nale\y zwrci uwag \e w ww. rozporzdzeniu jak i w ustawie o ochronie zwierzt operuje si stwierdzeniem  rasa . Tak zaw\one pojcie powoduje \e przedmiotowe akty prawne zaw\aj stosowanie przepisw tylko do zwierzt posiadajcych rodowd (ktry jednoznacznie stwierdza ras psa). W zwizku z tym zwierzta nie posiadajce rodowodu, pomimo \e posiadaj dominujce cechy rasy, nie podlegaj powy\szym uregulowaniom prawnym. Zezwolenie to mo\e zosta cofnite (lub nie wydane), je\eli pies bdzie utrzymywany w warunkach i w sposb stanowicy zagro\enie dla ludzi lub zwierzt. Podsumowujc zagadnienie dotyczce zezwoleD na posiadanie psa rasy uznawanej za agresywn lub prowadzenie hodowli takich psw, nale\y stwierdzi \e brak takiego dokumentu skutkuje w my[l art. 37a Ustawy o ochronie zwierzt, kar aresztu lub grzywny. W przypadku ukarania za to wykroczenie mo\e zosta tak\e orzeczony przepadek zwierzcia. Przedmiotowa sankcja dotyczy tylko samego faktu braku posiadania stosownego zezwolenia, niezale\nie od stosowanych lub nie stosowanych [rodkw ostro\no[ci w trzymaniu tych zwierzt. W przypadku zbiegu przepisw art. 77 KW i art. 37a ustawy, powinno stosowa si art. 37 a jako surowszy. Psami uznawanymi za agresywne s nastpujce rasy: http://pl.wikipedia.org/wiki/Kategoria:Rasy ~ 14 ~ amerykaDski pit bull terrier; Inne nazwy rasy  American Pit Bull Terier, Pitbull amerykaDski. Kraj pochodzenia - Stany Zjednoczone. Wymiary: wysoko[ od 46 do 56 cm, waga od 15 do 30 kg, pies z Majorki (Perro de Presa Mallorquin); Inne nazwy rasy: Ca de Bou, Perro Dogo Mallorquin. Kraj pochodzenia  Hiszpania (Baleary).Wymiary: wysoko[ od 52 do 58 cm, waga od 30 do 38 kg, ~ 15 ~ buldog amerykaDski; Inne nazwy rasy: American Bulldog, Old Country Buldog. Kraj pochodzenia  Stany Zjednoczone. Wymiary: wysoko[ od 51 do 71 cm, waga od 32 do 68 kg. dog argentyDski; Inna nazwa rasy: Dogo Argentyno, Argentinian Mastiff. Kraj pochodzenia Argentyna. Wymiary: wysoko[ od 60 do 68 cm, waga od 45 do 65 kg. ~ 16 ~ pies kanaryjski (Perro de Presa Canario); Inne nazwy rasy: Dog kanaryjski, Dogo Canario. Kraj pochodzenia Hiszpania. Wymiary: wysoko[ od 55 do 65 cm, waga minimum 50 kg. tosa inu; Inne nazwy rasy: Tosa, Tosa Ken, Tosa Tonek. Kraj pochodzenia Japonia. Wymiary: wysoko[ od 56 do 62 cm, waga od 40 do 70 kg. ~ 17 ~ rottweiler; Kraj pochodzenia Niemcy. Wymiary: wysoko[ od 56 do 68 kg, waga od 42 do 50 kg. akbash dog; Inna nazwa rasy: Akbas Caban Kolegi. Kraj pochodzenia Turcja. Wymiary: wysoko[ od 73 do 83 cm, waga od 38 do 70 kg. ~ 18 ~ anatolian karabash; Inna nazwa: Owczarek anatolijski, Anatolia Shepherd Dod, Kantal. Kraj pochodzenia Turcja (Anatolia). Wymiary: wysoko[ od 68 do 78 cm, waga od 36 do 68 kg. moskiewski str\ujcy; Kraj pochodzenia Rosja. Wymiary: wysoko[ od 66 do 78 cm, waga okoBo 70 kg. ~ 19 ~ owczarek kaukaski. Inna nazwa Caucasian Shepherd Dog. Kraj pochodzenia Rosja. Wymiary: wysoko[ co najmniej 65 cm, waga do 90 kg. Kolejnym zezwoleniem dotyczcym trzymania psw, z ktrym mog si tak\e spotka policjanci jest zezwolenie okre[lone w art. 10 Ustawy Prawo Aowieckie, wedBug ktrego posiadanie i hodowla lub utrzymanie chartw rasowych lub ich mieszaDcw (dominujce cechy rasy), wymaga zezwolenia starosty. Brak stosownego zezwolenia wyczerpuje znamiona przestpstwa okre[lonego w art. 52 pkt 4 ustawy Prawo Aowieckie i jest zagro\one kar: grzywny, ograniczenia wolno[ci, albo pozbawienia wolno[ci do roku. Dodatkowo w razie skazania wBa[ciciel psa rasy chart, lub mieszaDca tej rasy mo\e zosta na mocy art. 54 ust. 1 ww. ustawy ukarany orzeczeniem przepadku psa. Podstawowym obowizkiem wBa[ciciela zwierzt (tak zwierzt gospodarczych jak i domowych), jest zachowanie ostro\no[ci trzymania zwierzcia w sposb zapewniajcy bezpieczeDstwo ludziom i mieniu. Niezachowanie zwykBych lub nakazowych [rodkw ostro\no[ci przy trzymaniu zwierzt, podlega karze grzywny do 250 PLN, albo karze nagany. Czyn ten wyczerpuje znamiona wykroczenia okre[lonego w art.77 KW. Przez pojcie zwykBych [rodkw ostro\no[ci rozumie si [rodki powszechnie przyjte, przykBadowo mog to by: smycz lub kaganiec dla zwierzcia domowego, lub zagroda albo pomieszczenie dla zwierzcia gospodarczego. Nakazanymi [rodkami ostro\no[ci s [rodki, ktrych stosowanie wynika z odrbnych przepisw prawnych, przykBadowo mog to by akty prawa miejscowego ustalajce ~ 20 ~ szczegBowe przepisy dotyczce utrzymania czysto[ci i porzdku na terenie gmin. Wykroczenia tego wBa[ciciel lub opiekun zwierzcia mo\e si dopu[ci w sposb umy[lny lub nieumy[lny. W trakcie wykonywania czynno[ci sBu\bowych policjant mo\e spotka si z przetrzymywaniem zwierzcia Bownego bez stosownego zezwolenia. Zezwolenie takie mo\e wyda wjt, burmistrz lub prezydent miasta. Osoba, ktra dopuszcza si tego czynu popeBnia wykroczenie z art. 51 ust.1 pkt 3 Ustawy Prawo Bowieckie. Niezale\nie od posiadania lub nieposiadania ww. zezwolenia, osoba taka nie jest zwolniona od odpowiedzialno[ci z art. 77 KW. Problemem bardziej skomplikowanym dla policjantw wykonujcych czynno[ci sBu\bowe z uwagi na specjalistyczn wiedz, s kwestie zwizane z utrzymaniem lub hodowl zwierzt niebezpiecznych dla \ycia i zdrowia ludzi, w tym drapie\nych i jadowitych. Kwesti t reguluje Ustawa o ochronie przyrody, zabraniajc hodowli i utrzymywania, poza ogrodami zoologicznymi i placwkami naukowymi prowadzcymi badania nad zwierztami, a tak\e cyrkami, zwierzt niebezpiecznych dla \ycia i zdrowia ludzi, w tym drapie\nych i jadowitych (art. 73. 1. ww. ustawy). Jednocze[nie przepis ten wskazuje rozporzdzenie Ministra wBa[ciwego do spraw ochrony [rodowiska, jako zrdBo wykazu kategorii zwierzt wedBug stopnia zagro\enia. Osoby, ktre utrzymywaByby lub prowadziBy hodowl zwierzt niebezpiecznych dla \ycia i zdrowia ludzi, w tym drapie\nych i jadowitych, poza ogrodami zoologicznymi, placwkami naukowymi prowadzcymi badania nad zwierztami lub cyrkami s zagro\one kar aresztu albo grzywny (art. 131 pkt 4 ww. ustawy). Przedmiotowe wykroczenie mo\e zosta popeBnione tak\e w formie nieumy[lnej. Wykaz gatunkw lub grup gatunkw zwierzt, stanowicy zaBcznik do rozporzdzenia Ministra Zrodowiska z dnia 23.08.2005 r. w sprawie gatunkw lub grup gatunkw zwierzt niebezpiecznych dla \ycia i zdrowia ludzi, zostaB zamieszczony jako zaBcznik do przedmiotowego skryptu. Policjant w trakcie wykonywanych czynno[ci sBu\bowych mo\e spotka si z sytuacj sprowadzania do kraju zwierzt wymienionych w rozporzdzeniu z dnia 23.08.2005 r. z paDstw nie nale\cych do Unii Europejskiej, a nastpnie z hodowaniem lub utrzymaniem tych zwierzt poza ww. o[rodkami. Aby policjant mgB dokona prawidBowej kwalifikacji przedmiotowego problemu, w pierwszej kolejno[ci powinien ustali czy zwierz z ktrym ma do czynienia nale\y do zwierzt wymienionych w rozporzdzeniu Rady Wsplnot Europejskich z dnia 09. 12. 1996 r. w sprawie ochrony dzikiej fauny i flory (wikszo[ zwierzt wymienionych w rozporzdzeniu z dnia 23.08.2005 r., do tej kategorii zwierzt nale\y). Je\eli zwierz to nale\y do wymienionych w ww. rozporzdzeniu, a sprawca dziaBa bez wymaganego zezwolenia Ministra Ochrony Zrodowiska lub zgBoszenia (art. 61 Ustawy o ochronie przyrody), to popeBnia on przestpstwo z art. 128 pkt 1 Ustawy o ochronie przyrody, zagro\one kar pozbawienia wolo[ci od 3 miesicy do 5 lat. Nale\y tak\e ~ 21 ~ u[ci[li tutaj pojcie  sprowadzanych zwierzt (przewo\enie przez granic paDstwa), ktre rozcignite jest na sprowadzanie: ro[lin, zwierzt, a tak\e ich rozpoznawalnych cz[ci i produktw pochodnych. Natomiast osoby posiadajce lub prowadzce hodowl zwierzt okre[lonych w ww. art. 61 ust. 1 (ssaki, pBazy i gady  wymagajce zezwolenia) zobowizane s do dokonania pisemnego zgBoszenia ich do rejestru prowadzonego przez starost wBa[ciwego ze wzgldu na miejsce przetrzymywania zwierzcia. Przedmiotowy rejestr powinien zawiera nastpujce pozycje (art. 64 UOchP): 1. dat: dokonania wpisu, dokonania zmiany danych wpisanych do rejestru, wykre[lenia z rejestru; 2. imi, nazwisko i adres albo nazw i siedzib posiadacza lub prowadzcego hodowl; 3. adres miejsca przetrzymywania zwierzt lub prowadzenia hodowli; 4. liczb zwierzt posiadanych lub hodowanych; 5. nazw gatunku w jzyku BaciDskim i polskim, je\eli polska nazwa istnieje; 6. dat, miejsce urodzenia lub wyklucia zwierzcia; 7. dat wej[cia w posiadanie zwierzcia oraz zrdBo jego pochodzenia; 8. pBe zwierzcia, je\eli jest mo\liwa do ustalenia; 9. opis trwaBego oznakowania zwierzcia, je\eli jest oznakowane; 10. cel przetrzymywania lub prowadzenia hodowli zwierzcia; 11. numer i dat wydania: zezwolenia na import zwierzcia do kraju albo zezwolenia na schwytanie zwierzcia w [rodowisku, albo dokumentu wydanego przez powiatowego lekarza weterynarii, potwierdzajcego urodzenie zwierzcia w hodowli, albo innego dokumentu stwierdzajcego legalno[ pochodzenia zwierzcia. Obowizek zgBoszenia do rejestru lub wykre[lenia z rejestru powstaje z dniem nabycia lub zbycia, wwozu do kraju lub wywozu za granic paDstwa, wej[cia w posiadanie zwierzcia, jego utraty lub [mierci. Wniosek o dokonanie wpisu lub wykre[lenia z rejestru powinien by zBo\ony wBa[ciwemu staro[cie w terminie 14 dni od dnia powstania tego obowizku. ~ 22 ~ ODPOWIEDZIALNOZ PRAWNA DOTYCZCA ZWIERZT WBa[ciciel lub opiekun zwierzcia ponosi odpowiedzialno[ za skutki jego zachowania. W zwizku z powy\szym sposb postpowania wBa[cicieli i opiekunw zwierzt powinna cechowa rozwaga i odpowiedzialno[. WBa[ciciel znajc swoje, lub jako opiekun oddane mu pod opiek zwierz, powinien przewidywa skutki jego zachowania w okre[lonych okoliczno[ciach i nie doprowadza do sytuacji, w ktrych zwierz bdzie stanowi zagro\enie dla ludzi, innych zwierzt lub mienia. Dlatego policjanci wykonujcy czynno[ci sBu\bowe, powinni reagowa nie tylko w sytuacjach powstaBych ju\ szkd wyrzdzonych przez zwierzta czy widocznych zagro\eD, ale tak\e w sytuacjach, ktre w przyszBo[ci potencjalnie mog doprowadzi do takich skutkw. W trakcie wykonywania czynno[ci sBu\bowych policjanci mog mie do czynienia z problemem dra\nienia lub pBoszenia zwierzcia, ktre sprawia, \e zwierz staje si niebezpieczne. Sprawc takiego zachowania w stosunku do zwierzcia mo\e by jego wBa[ciciel lub opiekun, jak rwnie\ ka\da inna osoba. Zachowanie to wyczerpuje znamiona art. 78 Kodeksu WykroczeD, i jest zagro\one kar grzywny do 1000 PLN, albo kar nagany. Je\eli dra\nienie zwierzcia przyjmuje formy zadawania mu cierpieD fizycznych, to sprawca takiego czynu wyczerpuje znamiona przestpstwa zncania si nad zwierztami okre[lonego w art. 6 ust. 2 Ustawy o ochronie zwierzt i odpowiada z art. 35 przedmiotowej ustawy. Je\eli zachowanie si sprawcy doprowadziBo do sytuacji, w wyniku ktrej zwierz staBo si niebezpieczne, to nastpuje wtedy zbieg przestpstwa okre[lonego w art. 35 ww. ustawy z wykroczeniem okre[lonym w art. 78 KW. Kolejn form nieodpowiedzialnego zachowania si czBowieka w stosunku do zwierzcia jest szczucie psem czBowieka. Zachowanie to wyczerpuje znamiona wykroczenia okre[lonego w art. 108 Kodeksu WykroczeD. Za szczucie bdziemy tutaj rozumieli takie zachowanie si, ktre u psa wywoBuje agresj w stosunku do danej osoby. Aby przedmiotowe wykroczenie zaistniaBo, nie jest konieczna agresja psa, jak rwnie\ obawa osoby, w stosunku do ktrej nastpiBo szczucie. Wykroczenie to jest popeBniane tylko w formie umy[lnej i jest ono bezskutkowe (formalne). Sankcj za popeBnienie tego wykroczenia jest grzywna do 1000 PLN albo kara nagany. Skrajnymi sytuacjami, ktre mog zaistnie w wyniku traktowania zwierzcia jako narzdzia wykonawczego s: Zniszczenie mienia  wBa[ciciel lub opiekun zwierzcia odpowiada jak za dokonanie czynw okre[lonych przez nastpujce artykuBy (w szczeglno[ci je\eli wBa[ciciel zwierzcia traktuje zwierz jak przedmiot): ~ 23 ~ Art. 124 KW 1. Kto cudz rzecz umy[lnie niszczy, uszkadza lub czyni niezdatn do u\ytku, je\eli szkoda nie przekracza 250 zBotych, podlega karze aresztu, ograniczenia wolno[ci albo grzywny. 2. UsiBowanie, pod\eganie i pomocnictwo s karalne. 3. Zciganie nastpuje na \danie pokrzywdzonego. 4. W razie popeBnienia wykroczenia mo\na orzec obowizek zapBaty rwnowarto[ci wyrzdzonej szkody lub obowizek przywrcenia do stanu poprzedniego. Art. 288 KK 1. Kto cudz rzecz niszczy, uszkadza lub czyni niezdatn do u\ytku, podlega karze pozbawienia wolno[ci od 3 miesicy do lat 5. 2. W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolno[ci albo pozbawienia wolno[ci do roku. 3. Karze okre[lonej w 1 podlega tak\e ten, kto przerywa lub uszkadza kabel podmorski albo narusza przepisy obowizujce przy zakBadaniu lub naprawie takiego kabla. 4. Zciganie przestpstwa okre[lonego w 1 lub 2 nastpuje na wniosek pokrzywdzonego. Uszkodzenie ciaBa  za skutek wywoBany przez zwierz w wyniku ataku na czBowieka, wBa[ciciel zwierzcia odpowiada jak za dokonanie tego przestpstwa. Mwi o tym nastpujce artykuBy KK: Art. 156 KK 1. Kto powoduje ci\ki uszczerbek na zdrowiu w postaci: 1) pozbawienia czBowieka wzroku, sBuchu, mowy, zdolno[ci pBodzenia, 2) innego ci\kiego kalectwa, ci\kiej choroby nieuleczalnej lub dBugotrwaBej, choroby realnie zagra\ajcej \yciu, trwaBej choroby psychicznej, caBkowitej albo znacznej trwaBej niezdolno[ci do pracy w zawodzie lub trwaBego, istotnego zeszpecenia lub znieksztaBcenia ciaBa, podlega karze pozbawienia wolno[ci od roku do lat 10. 2. Je\eli sprawca dziaBa nieumy[lnie, podlega karze pozbawienia wolno[ci do lat 3. 3. Je\eli nastpstwem czynu okre[lonego w 1 jest [mier czBowieka, sprawca podlega karze pozbawienia wolno[ci od lat 2 do 12. ~ 24 ~ Art. 157 KK 1. Kto powoduje naruszenie czynno[ci narzdu ciaBa lub rozstrj zdrowia, inny ni\ okre[lony w art. 156 1, podlega karze pozbawienia wolno[ci od 3 miesicy do lat 5. 2. Kto powoduje naruszenie czynno[ci narzdu ciaBa lub rozstrj zdrowia trwajcy nie dBu\ej ni\ 7 dni, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolno[ci albo pozbawienia wolno[ci do lat 2. 3. Je\eli sprawca czynu okre[lonego w 1 lub 2 dziaBa nieumy[lnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolno[ci albo pozbawienia wolno[ci do roku. 4. Zciganie przestpstwa okre[lonego w 2 lub 3, je\eli naruszenie czynno[ci narzdu ciaBa lub rozstrj zdrowia nie trwaB dBu\ej ni\ 7 dni, odbywa si z oskar\enia prywatnego. 5. Je\eli naruszenie czynno[ci narzdu ciaBa lub rozstrj zdrowia trwaB dBu\ej ni\ 7 dni, a pokrzywdzonym jest osoba najbli\sza, [ciganie przestpstwa okre[lonego w 3 nastpuje na jej wniosek. Inn form odpowiedzialno[ci za zwierzta jest odpowiedzialno[ cywilna, ktra mwi, \e za szkody wyrzdzone przez zwierz odpowiedzialno[ cywiln ponosi wBa[ciciel zwierzcia, jak rwnie\ osoba pod, opiek ktrej zwierz si znalazBo (sprawuje nad nim nadzr), ewentualnie osoba, ktra zwierz wykorzystuje (posBuguje si nim). Przedmiotowe uregulowanie zostaBo zawarte w art. 431 KC, ktry mwi: Art. 431 KC 1. Kto zwierz chowa albo si nim posBuguje, obowizany jest do naprawienia wyrzdzonej przez nie szkody niezale\nie od tego, czy byBo pod jego nadzorem, czy te\ zabBkaBo si lub uciekBo, chyba \e ani on, ani osoba, za ktr ponosi odpowiedzialno[, nie ponosz winy. 2. Chocia\by osoba, ktra zwierz chowa lub si nim posBuguje, nie byBa odpowiedzialna wedBug przepisw paragrafu poprzedzajcego, poszkodowany mo\e od niej \da caBkowitego lub cz[ciowego naprawienia szkody, je\eli z okoliczno[ci, a zwBaszcza z porwnania stanu majtkowego poszkodowanego i tej osoby, wynika, \e wymagaj tego zasady wspB\ycia spoBecznego. Warunkiem koniecznym do ukarania osoby odpowiedzialnej za zwierz w my[l ww. artykuBu jest ustalenie stopnia winy. Nie mo\e by jednak uznana za brak winy opiekuna zwierzcia np. sytuacja ucieczki psa. Aby brak winy zostaB uznany, opiekun musi wykaza, i\ dopeBniB wszystkich obowizkw nale\nych przy trzymaniu ~ 25 ~ zwierzcia. Nale\y jednak stwierdzi, \e niezale\nie od stopnia winy poszkodowany mo\e \da naprawienia szkody wyrzdzonej przez zwierz (zasada sBuszno[ci). Przepis ten ma zastosowanie w sytuacji, kiedy szkod wyrzdza zwierz  bez udziaBu czBowieka , na przykBad w wyniku szczucia. Je\eli szkoda powstanie w wyniku naszego zachowania si w stosunku do zwierzcia (szczucie), to w tym przypadku ma zastosowanie przepis art. 415 KC, ktry mwi: Art. 415 KC Kto z winy swej wyrzdziB drugiemu szkod, obowizany jest do jej naprawienia. W sytuacji tej zachowanie si zwierzcia bdzie traktowane jako zachowanie osoby na przykBad szczujcej. Nale\y jednak pamita, \e w sytuacji uznanej jako dziaBanie w obronie koniecznej (szczucie psem w obronie przed zamachem), przepis art. 415 KC nie bdzie miaB zastosowania. Przedmiotowy stan faktyczny jest omwiony w art. 423 KC. Art. 423 KC Kto dziaBa w obronie koniecznej, odpierajc bezpo[redni i bezprawny zamach na jakiekolwiek dobro wBasne lub innej osoby, ten nie jest odpowiedzialny za szkod wyrzdzon napastnikowi. Omawiajc sytuacje w ktrych mo\e si znalez czBowiek z udziaBem zwierzcia w my[l prawa cywilnego, nale\y tak\e wymieni stan wy\szej konieczno[ci, ktrego tre[ jest omwiona w art. 438 KC. Art. 438 KC Kto w celu odwrcenia gro\cej drugiemu szkody albo w celu odwrcenia wsplnego niebezpieczeDstwa przymusowo lub nawet dobrowolnie ponisB szkod majtkow, mo\e \da naprawienia poniesionych strat w odpowiednim stosunku od osb, ktre z tego odniosBy korzy[. Kolejn sytuacj, w ktrej mog znalez si policjanci szczeglnie ci peBnicy sBu\b w [rodowiskach wiejskich, jest zajcie zwierzcia wyrzdzajcego szkod przez poszkodowanego posiadacza gruntu. Przedmiotowy stan prawny jest omwiony w przepisie art. 432 KC. ~ 26 ~ Art. 432 KC 1. Posiadacz gruntu mo\e zaj cudze zwierz, ktre wyrzdza szkod na gruncie, je\eli zajcie jest potrzebne do zabezpieczenia roszczenia o naprawienie szkody. 2. Na zajtym zwierzciu posiadacz gruntu uzyskuje ustawowe prawo zastawu dla zabezpieczenia nale\nego mu naprawienia szkody oraz kosztw \ywienia i utrzymania zwierzcia. Nale\y tak\e przypomnie, \e policjanci peBnicy sBu\b na drogach mog si spotka z sytuacjami szkd wyrzdzonych przez zwierzta le[ne uczestnikom ruchu drogowego. Stanowisko policjanta powinno si ograniczy wwczas tylko (z punktu widzenia relacji prawnych), oprcz zabezpieczenia miejsca zdarzenia, do udzielenia osobie poszkodowanej pouczenia, co do dalszego trybu postpowania. Policjant powinien poradzi osobie poszkodowanej, aby d\yBa ona do ustalenia, czy zwierz wyrzdzajce szkod, nale\y do kategorii zwierzt Bownych. Katalog zwierzt Bownych zostaB okre[lony na podstawie art. 5 ustawy z dnia 13 pazdziernika 1995 r. Prawo Bowieckie, w Rozporzdzeniu z dnia 11 marca 2005 r. w sprawie ustalenia listy gatunkw zwierzt Bownych, przez ministra wBa[ciwego do spraw [rodowiska, po zasigniciu opinii ministra wBa[ciwego do spraw rolnictwa oraz PaDstwowej Rady Ochrony Przyrody i Polskiego Zwizku Aowieckiego. Nastpnie poszkodowany powinien ustali kto jest dzier\awc lub zarzdc obwodu Bowieckiego na terenie zaistniaBego wydarzenia. Na zarzdcy lub dzier\awcy obwodu Bowieckiego spoczywa obowizek gospodarki zwierzyn Bown. Podmioty te powinny informowa zarzdcw drg o wdrwkach i migracjach zwierzt, a tak\e powinny podj dziaBania w kierunku uniemo\liwiania lub przynajmniej utrudniania i niedopuszczania do swobodnego przemieszczania si zwierzt, ktre w sposb naturalny powodowaByby zagro\enie dla ruchu pojazdw samochodowych (art. 11 ust.2 pkt 8 ustawy Prawo Aowieckie). Roszczenia szkd materialnych powstaBych w wyniku ww. zdarzeD powinny by zawsze kierowane do podmiotw (lub ich ubezpieczycieli) winnych zaniedbaD w powy\szych obowizkach. Omawiajc problem kolizji drogowych uczestnikw ruchu drogowego ze zwierztami, nale\y tak\e przypomnie, \e prowadzcy pojazd mechaniczny, ktry potrciB zwierz, obowizany jest, w miar mo\liwo[ci, do zapewnienia mu stosownej pomocy lub zawiadomienia jednej z nastpujcych sBu\b: lekarza weterynarii, czBonka Polskiego Zwizku Aowieckiego, inspektora organizacji spoBecznej, ktrej statutowym celem dziaBania jest ochrona zwierzt, funkcjonariusza Policji, ~ 27 ~ funkcjonariusza stra\y miejskiej lub gminnej, funkcjonariusza Stra\y Granicznej, pracownika SBu\by Le[nej lub SBu\by Parkw Narodowych, stra\nika PaDstwowej Stra\y Aowieckiej, stra\nika Bowieckiego stra\nika PaDstwowej Stra\y Rybackiej. Niewywizanie si prowadzcego pojazd mechaniczny z obowizku zapewnienia pomocy potrconemu zwierzciu, skutkuje odpowiedzialno[ci karn w ramach postpowania w sprawach o wykroczenie (art. 37 ustawy o ochronie zwierzt). TRANSPORT ZWIERZT Inn grup problemw z jakimi mog spotka si funkcjonariusze Policji, a w szczeglno[ci peBnicy sBu\b na drogach, jest kwestia transportu zwierzt zgodnie z wymogami obowizujcych przepisw prawnych: Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 roku o ochronie zwierzt  z pzniejszymi zmianami, a w szczeglno[ci rozdziaB VII dot. transportu zwierzt, Rozporzdzenie rady (WE) nr 1/2005 z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie ochrony zwierzt podczas transportu i zwizanych z tym dziaBaD oraz zmieniajce dyrektywy 64/432/EWG i 93/119/WE oraz rozporzdzenie (WE) nr 1255/97. W my[l ww. rozporzdzenia rady (WE) nikt nie mo\e przewozi zwierzt lub zleca transportu zwierzt w sposb powodujcy ich okaleczenie lub przyczyniajcy si do zadawania im cierpienia. Ponadto nale\y speBni nastpujce warunki: podj wcze[niej wszystkie niezbdne czynno[ci celem skrcenia do minimum dBugo[ci trwania przewozu oraz zapewni potrzeby zwierzt podczas przewozu; zwierzta musz by zdolne do podr\y; [rodki transportu musz by przeznaczone, skonstruowane, utrzymywane oraz dziaBajce w sposb pozwalajcy zapobiec zranieniu i cierpieniu oraz zapewniajcy bezpieczeDstwo zwierzt; urzdzenia do zaBadunku i wyBadunku musz by odpowiednio zaprojektowane, skonstruowane, utrzymywane i obsBugiwane tak, aby zapobiec zranieniu i cierpieniu zwierzt oraz zapewni bezpieczeDstwo zwierzt; personel zajmujcy si zwierztami musi posiada odpowiednie wyszkolenie lub kompetencje wymagane w tym przypadku i wykonywa swoje obowizki ~ 28 ~ bez stosowania przemocy lub jakiejkolwiek metody powodujcej niepotrzebny strach, zranienie lub cierpienie; transport musi by przeprowadzany bez opznieD do miejsca przeznaczenia, natomiast warunki dobrostanu zwierzt musz by regularnie kontrolowane i utrzymywane na odpowiednim poziomie; zwierzta musz mie zapewnion odpowiedni powierzchni podBogi i wysoko[, wBa[ciw dla ich wielko[ci i zaplanowanego przewozu; woda, karma i odpoczynek musz by zapewnione w odpowiednich odstpach czasu oraz odpowiada ilo[ciowo i jako[ciowo danemu gatunkowi i wielko[ci zwierzt. Ponadto zaBcznik nr I (dot. przepisw technicznych) w dziale nr II Zrodki transportu ww. rozporzdzenia (WE) stwierdza, \e [rodki transportu, kontenery i ich instalacje musz by zaprojektowane, skonstruowane, utrzymywane i obsBugiwane w sposb: pozwalajcy na uniknicie zranienia ciaBa i cierpienia oraz zapewniajcy bezpieczeDstwo zwierzt; chronicy zwierzta od ci\kich warunkw meteorologicznych, ekstremalnych temperatur oraz zmiennych warunkw klimatycznych; pozwalajcy na utrzymanie czysto[ci i dezynfekcj; zabezpieczajcy przed ucieczk zwierzt lub wypadniciem oraz zapewniajcy wytrzymanie nacisku zwizanego z ruchem podczas transportu; zapewniajcy wod w ilo[ci i o jako[ci odpowiedniej dla transportowanego gatunku; zapewniajcy dostp do zwierzt w przypadku kontroli i opieki; posiadajcy antypo[lizgow powierzchni podBogow; posiadajcy podBog minimalizujc wyciek moczu i odchodw; zapewniajcy o[wietlenie wystarczajce do kontroli i opieki nad zwierztami podczas transportu. Zwierzta mog by przewo\one jedynie je\eli s zdolne do transportu, natomiast wszystkie zwierzta musz by transportowane w warunkach gwarantujcych im brak zranieD lub niepotrzebnego cierpienia. Zwierzta zranione lub wykazujce sBabo[ fizjologiczn lub patologi, nie bd uwa\ane za zdolne do transportu, w szczeglno[ci, je[li: nie s zdolne do samodzielnego poruszania si bez blu lub poruszania si bez pomocy; maj powa\n ran otwart, lub wypadnicie; s to ci\arne samice bdce w okresie przekraczajcym 90 % lub wicej przewidywanego okresu ci\y, lub s to samice, ktre urodziBy w poprzednim tygodniu; ~ 29 ~ s to nowo narodzone ssaki, u ktrych rana po ppowinie nie zagoiBa si jeszcze caBkowicie; s to [winie w wieku poni\ej trzech tygodni, jagnita w wieku poni\ej tygodnia i jaBwki w wieku poni\ej dziesiciu dni, chyba \e s transportowane na odlegBo[ mniejsz ni\ 100 km; s to koty i psy w wieku poni\ej o[miu tygodni, chyba \e towarzyszy im matka; s to zwierzta z poro\em w scypule. Chore lub zranione zwierzta mog by uznawane za zdolne do transportu, je[li: s lekko zranione lub chore, a transport nie spowoduje dodatkowego cierpienia; w razie wtpliwo[ci, konieczna jest decyzja weterynarza; transportowane s pod nadzorem weterynaryjnym lub po leczeniu lub te\ po diagnozie weterynaryjnej. Zezwolenie na tego rodzaju transport zostaje wydane jedynie wwczas, je[li objte nim zwierzta nie s poddane niepotrzebnemu cierpieniu lub zBemu traktowaniu; zwierzta poddane s procedurom weterynaryjnym wynikajcym z praktyk rolniczych, takich jak pozbawianie rogw lub kastracja, pod warunkiem, \e rany s caBkowicie zagojone. Zabrania si tak\e transportu zwierzt martwych lub nie nadajcych si do transportu, chyba \e tylko do pierwszego postoju. Odpowiedzialno[ za nieprzestrzeganie powy\szych regulacji ponosi przewoznik. NiedopeBnienie przedmiotowych obowizkw skutkuje odpowiedzialno[ci karn przewoznika w ramach postpowania w sprawach o wykroczenia art. 37b ustawy O ochronie zwierzt. Zrodki u\ywane do transportu zarobkowego zwierzt, lub [rodki u\ywane do przewozu zwierzt w zwizku z inn prowadzon dziaBalno[ci gospodarcz, musz by dopuszczone do u\ytku przez powiatowego lekarza weterynarii. Dopuszczenie to mo\e uzyska zainteresowany przewoznik po zBo\eniu stosownego wniosku. Decyzja wydana przez powiatowego lekarza weterynarii zawiera: okre[lenie numeru rejestracyjnego [rodka transportu drogowego; okre[lenie gatunku zwierzt, ktre mog by transportowane przy u\yciu danego [rodka; okre[lenie terminu wa\no[ci decyzji, z tym \e nie mo\e on by dBu\szy ni\ 12 miesicy; rozstrzygnicie, czy [rodek transportu mo\e by wykorzystany do wykonywania transportu zwierzt trwajcego dBu\ej ni\ osiem godzin. Decyzja lekarza weterynarii mo\e zosta cofnita, je\eli [rodek transportu przestaB speBnia powy\sze wymogi. Na przewozniku zwierzt ci\y jeszcze jeden warunek, a mianowicie do transportu zwierzt musz by przez niego zatrudnieni ~ 30 ~ kierowcy i konwojenci posiadajcych kwalifikacje niezbdne do transportowania zwierzt, potwierdzone przez powiatowego lekarza weterynarii. Policjanci dokonujcy kontroli transportw zwierzt, oprcz kontroli standartowych dokumentw uprawniajcych do prowadzenia pojazdw, powinni tak\e skontrolowa: decyzje lekarza weterynarii dopuszczajc [rodek transportu do przewozu [ci[le okre[lonego gatunku zwierzt, dokumenty potwierdzajce kwalifikacje osb realizujcych transport (kierowca i obsBuga), oraz dokumenty przewozowe, ktre okre[laj: pochodzenie zwierzt i ich wBa[ciciela; miejsce wyjazdu; dat i czas wyjazdu; przewidziane miejsce przeznaczenia; przewidywany czas trwania przewozu. PrzykBadowym dokumentem zezwalajcym na przewz zwierzt jest wzr zezwolenia zamieszczony w Rozporzdzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 19 lipca 2005r. w sprawie wzoru dokumentu przewozowego dla owiec i kz. WZR DOKUMENT PRZEWOZOWY DLA OWIEC I KZ Data wyjazdu z siedziby stada ................................. Numer siedziby stada, z ktrej s przewo\one zwierzta1) ...... Imi i nazwisko lub nazwa posiadacza zwierzt ................. Adres zamieszkania lub adres siedziby posiadacza zwierzt ..... Liczba przewo\onych zwierzt .................................. Numery identyfikacyjne przewo\onych zwierzt ................ ............................................................... ............................................................... Miejsce przeznaczenia zwierzt (numer siedziby stada, numer rzezni, numer miejsca gromadzenia zwierzt, numer miejsca unieszkodliwiania zwBok zwierzt gospodarskich) ............................................................... Marka i numer rejestracyjny [rodka transportu drogowego ....... Imi, nazwisko i adres zamieszkania lub nazwa i adres siedziby przewoznika ............................................................... ............................................................... Weterynaryjny numer identyfikacyjny przewoznika ............. Numer decyzji powiatowego lekarza weterynarii dopuszczajcej [rodek transportu drogowego do przewozu zwierzt ............ Podpis posiadacza zwierzt .................. ~ 31 ~ Innym aktem prawnym regulujcym tryb wydawania zezwoleD na transport zwierzt oraz wzory tych dokumentw, jest Rozporzdzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 maja 2007 r. w sprawie powoBywania komisji egzaminacyjnej, ktra przeprowadza egzamin koDczcy szkolenie osb wykonujcych czynno[ci w zakresie transportu lub obsBugi zwierzt. WZR ................................... (piecz powiatowego inspektoratu weterynarii) Za[wiadczenie potwierdzajce kwalifikacje osb transportujcych zwierzta [rodkami transportu drogowego lub kwalifikacje osb obsBugujcych zwierzta w czasie transportu Pan/i ........................................................ urodzony/a w ............................ dnia ............... rodzaj, seria i numer dokumentu to\samo[ci ................. seria i numer paszportu ................................... ukoDczyB/a szkolenie lub w dniu ..................... zBo\yB/a egzamin z wynikiem pozytywnym w zakresie: transportu [rodkami transportu drogowego/obsBugi w czasie transportu zwierzt: 1) udomowionych nieparzystokopytnych, bydBa, owiec, kz, [wiD, drobiu 2) kopytnych innych ni\ wymienione w pkt 1: ...................................................................................... (wskaza gromad, grup lub gatunek zwierzt) 3) krgowcw innych ni\ wymienione w pkt 1 i 2: ...................................................................................... (wskaza gromad, grup lub gatunek zwierzt) ...................................... (podpis i piecz okrgBa powiatowego lekarza weterynarii) ....................., dnia ................. Podsumowujc omawianie problematyki transportu zwierzt, nale\y zwrci uwag na fakt wystpowania unormowaD midzynarodowych w tym zakresie, co potwierdza, wa\no[ tego zagadnienia. ~ 32 ~ ~ 33 ~ ZAACZNIK ZaBcznik do rozporzdzenia Ministra Zrodowiska z dnia 23 sierpnia 2005 r. WYKAZ GATUNKW LUB GRUP GATUNKW ZWIERZT NIEBEZPIECZNYCH DLA [YCIA I ZDROWIA LUDZI, W TYM DRAPIE[NYCH I JADOWITYCH Lp. Grupa systematyczna Kategoria1) Uwagi 1 2 3 4 SSAKI Mammalia 1 leniwce dwupalczaste Choloepus spp. II niebezpieczeDstwo zaatakowania przednimi, wyposa\onymi w dBugie pazury, koDczynami 2 mrwkojad wielki Myrmecophaga II niebezpieczeDstwo tridactyla zaatakowania bardzo silnymi przednimi koDczynami 3 maBpy szerokonose Cebidae II niebezpieczeDstwo pogryzienia, (z wyjtkiem kapucynek Cebus spp. infekcji i sajmiri Saimiri spp.) 4 koczkodanowate Cercopithecidae (z II niebezpieczeDstwo pogryzienia, wyjtkiem talapoinw Miopithecus spp.) infekcji 5 gibony Hylobatidae I niebezpieczeDstwo pogryzienia, infekcji 6 maBpy czBekoksztaBtne Hominidae I niebezpieczeDstwo pogryzienia, infekcji 7 likaon Lycaon pictus I niebezpieczeDstwo pogryzienia 8 hieny Ihaenidae I niebezpieczeDstwo pogryzienia 9 rysie i karakale Lynx spp. I niebezpieczeDstwo pogryzienia, podrapania 10 gepard Acinonyx jubatus I niebezpieczeDstwo podrapania, pogryzienia i rozszarpania 11 du\e kotowate z rodzaju Panthera I niebezpieczeDstwo podrapania, pogryzienia, rozszarpania 12 puma Felis concolor I niebezpieczeDstwo podrapania, pogryzienia i rozszarpania 13 irbis Uncia uncia I niebezpieczeDstwo podrapania, pogryzienia i rozszarpania 14 pantera mglista Neofelis nebulosa I niebezpieczeDstwo podrapania, pogryzienia i rozszarpania 15 rosomak Gulo gulo I niebezpieczeDstwo pogryzienia, bardzo agresywne, nieustpliwe 16 ratel Mellivora capensis II niebezpieczeDstwo pogryzienia, oblania cuchnc wydzielin ~ 34 ~ 17 mors Odobenus rosmarus I niebezpieczeDstwo pogryzienia, przygniecenia, utopienia 18 sBonie morskie Hydrounga spp. I niebezpieczeDstwo przygniecenia, utopienia 19 panda wielka Ailuropoda melanoleuca I niebezpieczeDstwo pogryzienia 20 niedzwiedziowate Ursidae I niebezpieczeDstwo pogryzienia, rozszarpania 21 sBonie Elephantidae I niebezpieczeDstwo stratowania, przygniecenia, uderzenia 22 nosoro\ce Rhinocerotidae I niebezpieczeDstwo stratowania, przygniecenia 23 hipopotamy Hipopotamidae I niebezpieczeDstwo stratowania, przygniecenia, pogryzienia 24 \yrafa Giraffa camelopardalis II niebezpieczeDstwo kopania 25 bawB kafryjski Syncerus caffer I niebezpieczeDstwo stratowania i zaatakowania rogami 26 gaur Bos gaurus I niebezpieczeDstwo stratowania i zaatakowania rogami 27 pi\mowB Ovibos moschatus I niebezpieczeDstwo stratowania i zaatakowania rogami PTAKI Ares 28 kazuary Casuarius spp. I niebezpieczeDstwo zaatakowania pot\nymi nogami GADY Reptilia 29 krokodyle Crocodylia I niebezpieczeDstwo pogryzienia (z wyjtkiem: kajmanw karBowatych Paleosuchus spp., kajmana krokodylowego Caiman crocodilus, krokodyla krtkopyskiego Osteolaemus tetraspis i aligatora chiDskiego Alligator sinensis) 30 waran z Komodo Varanus komodoeansis I niebezpieczeDstwo pogryzienia, infekcji 31 helodermy Heloderma spp. I jadowite 32 pyton siatkowany Python reticulatus I niebezpieczeDstwo uduszenia 33 pyton skalny Python sebae I niebezpieczeDstwo uduszenia 34 anakondy Eunectes spp. I niebezpieczeDstwo uduszenia 35 zaskroDce wschodnie Rhabdophis spp. I jadowite 36 Boiga spp. I jadowite 37 Conophis lineatus I jadowity 1 2 3 4 38 mussurana Clelia clelia I jadowity 39 bomslang Dispholidus spp. I jadowite ~ 35 ~ 40 Thelotornis spp. I jadowite 41 zdradnicowate Elapidae I jadowite 42 w\e morskie Hydrophiidae I jadowite 43 \mijowate Viperidae (wraz z I jadowite wyr\nionymi w starszej systematyce - grzechotnikowatymi Crotalidae) 44 [Bwiak wskogBowy Chitra indica II niebezpieczeDstwo pogryzienia RYBY Pisces 45 skorpeny Scorpaena spp. I jadowite 46 wgorz elektryczny Electrophorus I niebezpieczeDstwo pora\enia electricus prdem PAJCZAKI Arachnida pajki Aranea 47 czarne wdowy Latrodectus spp. I jadowite 48 tarantule Lycosa spp. I jadowite 49 Ctenidae spp. I jadowite 50 Loxosceles spp. I jadowite 51 Ceratogyrus spp. I jadowite 52 Poecilotheria spp. I jadowite 53 Pterinochilus spp. I jadowite 54 Atrax spp. I jadowite 55 Trechona spp. I jadowite 56 Macrothele spp. I jadowite 57 Conothele spp. I jadowite skorpiony Scorpionidea 58 Centruroides noxius I jadowity 59 Centruroides exilicauda I jadowity 60 Buthus occitanus tunetanus I jadowity 61 Androctonus australis I jadowity 62 Androctonus mauretanicus I jadowity 63 Leiurus quinquestriatus I jadowity 64 Mesobuthus eupeus I jadowity 65 Parabuthus granulatus I jadowity 66 Parabuthus transvaalicus I jadowity 67 Tityus trinitatis I jadowity 68 Tityus serrulatus I Jadowity ~ 36 ~ PARECZNIKI Chilopoda 69 pareczniki Scolopaendra spp. I Jadowite ZLIMAKI Gastropoda 70 Conus geographus I Jadowity GAOWONOGI Cephalopoda 71 o[miorniczki Hapalochlaena spp. I Jadowite Obja[nienie: 1 Kategoria I obejmuje najbardziej niebezpieczne gatunki lub grupy gatunkw zwierzt, ktre z przyczyn naturalnej agresywno[ci lub wBa[ciwo[ci biologicznych mog spowodowa u czBowieka uszkodzenie ciaBa powodujce trwaBe kalectwo albo zgon; kategoria II obejmuje pozostaBe gatunki lub grupy gatunkw zwierzt niebezpiecznych. ~ 37 ~ LITERATURA Ustawa z dnia 13 pazdziernika 1995 r. Prawo Bowieckie (Dz.U.05.127.1066). Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierzt (Dz.U. 03.106.1002., z pzn. zm.). Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. o inspekcji weterynaryjnej (Dz.U.07.121.842). Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U.04.92.880). Rozporzdzenie Ministra Spraw wewntrznych i Administracji z dnia 26 sierpnia 1998 r. w sprawie zasad i warunkw wyBapywania bezdomnych zwierzt (Dz.U.98.116.753). Rozporzdzenie Ministra Spraw Wewntrznych i Administracji z dnia 28 kwietnia 2003 r. w sprawie wykazu ras uznawanych za agresywne (Dz.U. 03.77.787). Rozporzdzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 maja 2007 r. w sprawie powoBywania komisji egzaminacyjnej, ktra przeprowadza egzamin koDczcy szkolenie osb wykonujcych czynno[ci w zakresie transportu lub obsBugi zwierzt (Dz.U.07.98.654). Rozporzdzenie Ministra Zrodowiska z dnia 23 sierpnia 2005 r. w sprawie gatunkw lub grup gatunkw zwierzt niebezpiecznych dla \ycia i zdrowia ludzi (Dz.U.05.174.1455). Rozporzdzenie rady (WE) nr 1/2005 z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie ochrony zwierzt podczas transportu i zwizanych z tym dziaBaD oraz zmieniajce dyrektywy 64/432/EWG i 93/119/WE oraz rozporzdzenie (WE) nr 1255/97. Kodeks Karny (Dz.U.97.88.553). Kodeks WykroczeD (Dz.U.07.109.756). Kodeks Cywilny (Dz.U.64.16.93).

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
J Morawska Regulacje prawne dotyczące narkomanii w Polsce i na tle porównawczym
Zagadnienia prawne dotyczące magazynu
aspekty prawne dotyczące inwestowania w elektrownie wiatrowe w polsce
Podstawowe akty prawne dotyczące ochrony prawa autorskiego i praw pokrewnych
prawa obowiazki i przebieg sluzby policji
rozklad czasu sluzby i urlopy policjantow
Regulaminowy policjant prewencji
17 Prawne i etyczne aspekty psychiatrii, orzecznictwo lekarskie w zaburzeniach i chorobach psychiczn
Biochemia zwierząt skrypt UR
Fotografia cyfrowa w kryminalistyce aspekty techniczno prawne
porady prawne
Przydatne wpisy do rejestru na komputerach klienta uzupełnie
PEŁNIENIE SŁUŻBY KONWOJOWEJ

więcej podobnych podstron