55597

Fluor

Występuje naturalnie w środowisku Zastosowanie i źródła:

-huty aluminium

-prod. nawozów fosforowych

-cementownie

-spalanie C

-profilaktyka próchnicy -fluorowanie wody -pestycydy

-środki konserwujące drewno

Zwiększenie zanieczyszczenia środowiska spowodowała, że pobranie dzienne tego pierwiastka wzrosło(od 0,45 do 4,4 mg na dzień)

Zawartość:

-herbata nawet do 400 mg/kg -żywność pochodzenia morskiego 27 mg/kg -woda w Indiach do 25 mg/1 Losy w organizmie:

-wchłanianie z przewodu pokarmowego i drogi oddechowe

-odkłada się w kościach(ok. 90% dawki zatrzymanej w org.), a także w zębach, włosach i paznokciach

-przenika barierę krew- łożysko Działanie toksyczne:

-zaburzenia przemiany Ca(tworzenie z nim nierozpuszczalnych zw>)

-hamowanie metaloenzymów zależnych od Mn, Fe, Cu i Ca -hamowanie oddychania tkankowego, przemiany węglowodanów, lipidów -zaburzenia syntezy hormonów tarczycy, przytarczyc, przysadki Zatrucia przewlekłe to fluoroza, fluorzyca objawiająca się min:

-zaburzeniami w zwapnieniu kości: ogniska odwapnienia i przewapnienia, zwapnienia w

miejscach nieprawidłowych np. wiązadeł(usztywnienie, przykurcze), narośla na kościach,

artretyzm, plecy pokerzysty

-fluoroza zębów: brunatne/ matowo- białe plamy

-atroficzne zapalenie błony śluzowej żołądka

-zaburzenia psychiczne: depresje, zaburzenia pamięci, osłabienie sprawności intelektu.

Selen

Źródła:

-naturalne złoża towarzyszące złożom S -rośliny selenolubne(trawy, zboża, strączkowe)

-spalanie ropy naftowej -prod transformatorów -medycyna weterynaryjna -pestycydy -przem. szklarski -wytapianie rud Cu i Pb

Działanie: w aminokwasach siarkowych zastępuje S np. w metioninie, cysteinie co powoduje zaburzenia procesów alkilacji(tzn tam gdzie potrzebna jest gr. CH3, nie jest dostarczana gdyż selenometionina nie spełnia tej funkcji)

-zw. alkiloselenowe w większych stężeniach są toksyczne -hamowanie enzymów zaw. gr. SH np. glutationu Działanie toksyczne: