54421

Zabiegi o Autonomie i lojalizm

Lata sześćdziesiąte przyniosły w Austrii walką między koncepcjami federalistyczna i centralistyczna państwa. Z kul polskich wyłonił się projekt monarchii trialistycznej. W 1866 sejm Galicyjski wystosował lojalistyczna notę do cesarza „Przy tobie Panie stoimy i stać chcemy”.

Instytucje autonomiczne. Sejm krajowy.

Galicja otrzymała sejm krajowy, nadany dyplomem carskim 1860 i patentem 1861 (statut kr ajowy i ordynacja). Składał się z 161 członków 12 z racji stanowisk = wirylłśd(3 arcybiskupi, 5 biskupów katolickich, prezes akademii umiejętności w Krakowie, rektorzy uniwersytetów w Kr akowie i Lwowie, rektor politechniki Lwowskiej) i 149 z wyborów. Wyboru były kurialne(wielkiej własności ziemskiej(44 posłów), izb przemysłowo handlowych(3 posłów), miast większych(28; wybory cenzus majątku, zarobków i intyligencji), mniejszych miast i gmin wiejskich(74 posłów w wyborach pośrednich)). Sejm krajowy zajmował się szeroko posętą kulturą kraj ową (rolnictwo, leśnictwo, organizacja produkcji, wznoszenie publicznych budowli i budowa dróg, utrzymywanie zakładów dobroczynnych i uchwalanie budżetu krajowego, całość stosunków gminy i dwom, szkolnictwo, [w ograniczonym zakresie popi zez zarządzenia: administracja, sądownictwo, sprawy kościelne, pomoc wojsku, dobrobyt lub potrzeby kraju]). Ustawy krajowe wymagały sankcji cesarskiej Namiestnik składał przed sejmem coroczne sprawozdanie.

Wydział krajowy

Wydział był wybierany przez sejm na 6 lat, był organem przygotowawczym sejmu i wykonawczym, sprawował tez kontrolę nad samorządem. Należała do niego reprezentacja kraju wobec rządu.

Rada szkolna krajowa

Na jej czele stał namiestnik zastępowany przez wiceprezydenta rady, w jej skład wchodzili członkowie mianowani przez cesarz, wśród nich 2 przedstawicieli nauki, 5 duchownych różnych wyznań, reprezentanci Wydziału Krajowego i rad miejskich Krakowa i Lwowa.. Kierowała całością szkolnictwa poza uniwersytetami. Była kontrolowana przez sejm krajowy.

Minister do spraw' Galicji

Przez niego miały przechodzić wszystkie akty dotyczące tego kraju.

Autonomia i prawa wolnościowe Galicji

Rola sejmu i wydziału była w Galicji znaczna, praktycznie oba były opanowane przez wielkich właścicieli i przedstawicieli zmożnego mieszczaństwa duchowieństwa.

Istotne były prawa wolnościowe, umożliwiały one jawne polskie życie polityczne, zapewniały także rozwój życia narodowego (w szkołach był język polski, był on także językiem urzędowym, administracji i sądów').