3) dla rozstrzygnięć uznanych za dyspozytywne w samym KC (art. 394 § 1, 699, 738 §
1, 788 § 2, 801 § 2, 855 § 3 kc) albo dla miernika dla pewnych rozliczeń (art. 908 § 1 i art. 1039 § 3 kc);
4) ze względu na przyjęcie zwyczaju za uzasadnioną przyczynę odstąpienia od pewnej reguły Kodeksu (art. 69 § 1 kc).
„Art. 3. Ustawa nie ma mocy wstecznej, chyba że to wynika z jej brzmienia lub celu.”
Zobowiązania powstałe po wejściu w życie obecnego kodeksu podlegają jego unormowaniom.
Te, które powstały przed jego wejściem, podlegają prawu obowiązującemu dotychczas.
1. Art. XLIX:
a) § 1. Do zobowiązań, które powstały przed dniem wejścia w życie kodeksu cywilnego, stosuje się przepisy tego kodeksu, jeżeli chodzi o skutki prawne zdarzeń, które nastąpiły po dniu wejścia kodeksu w życie, a które nie są związane z istotą stosunku prawmcgo.
b) § 2. W szczególności stosuje się do tych zobowiązań przepisy kodeksu cywilnego o przejściu praw i obowiązków, o odnowieniu, o potrąceniu, o skutkach niemożliwości świadczenia, o wygaśnięciu lub zmianie zobowiązań, jeżeli zdarzenie, z którego skutki te wynikły, nastąpiło po dniu wejścia kodeksu w życie.
c) § 3. Przepisy kodeksu cywilnego o skutkach niewykonywania zobowiązań i o zwłoce wierzyciela stosuje się do zobowiązań powstałych przed dniem wejścia kodeksu w życie, jeżeli niewykonanie zobowiązania lub zwłoka wierzyciela nastąpiły po tej dacie.
2. Art. L. Do istniejących już zobowiązań z umów kontraktacji, najmu, dzierżawy, rachunku bankowego, ubezpieczenia, renty lub dożywocia stosuje się z dniem wejścia w życie kodeksu cywilnego przepisy tego kodeksu.