54529

przekazali pod kontrolę Aten Wszyscy dotychczasowi mieszkańcy Aten zostali wysiedleni a na ich miejsce sprowadzono ateńskich kleruchów. Na Delos bardzo szybko osiedliło się wielu Rzymian i Halików którzy przybyli tu jako właściciele statków handlowych i kupcy i szybko uzyskali dostęp do władz miasta. Przybywali tu też kupcy ze Wschodu i z miast Fenicji. Posiadali tu własne gildie skupiające kupców i właścicieli statków a także miejsca kultu. Delos nadal słynęła z sanktuarium Apollona, które otrzymywało hojne dary z różnych części świata greckiego. Szczególny dochód przynosił wyspie liandel niewolnikami przywożonymi z Azji Mniejszej. W miarę jak słabła władza państwa Seleucydów na Rodos pojawiało się coraz więcej piratów bezkarnie porywających ludzi i sprzedających ich na Delos. Kupcami byli Rzymianie, którzy w drugiej połowie II wieku pne potrzebowali dużo taniej siły roboczej. Rzymscy kupcy i przedsiębiorcy już od końca III wieku one osiedlali się na Krecie doceniając jej dogodne położenie na szlakach żeglugowych. Dopiero w 74 roku pne Marek Antoniusz otrzymał od senatu zadanie podbicia Krety pod pretekstem walki z piratami. Wysłana na podbój rzymska flota została rozbita a Antoniusz zyskał bardzo złośliwy przydomek Creticus-Kreteński. Kolejną ekspedycję tym razem udaną poprowadził w 69 roku pne Kwintirs Cecyliusz Metellus. Pokonał Greków w brtwie w pobliżu Kydonii, Po opanow^raniu wyspy zostali na niej osiedleni weterani armii Mctcllusa. Za nimi przybyli inni osadnicy.

Po klęsce Mitrydatesa poważnym zagrożeniem we wschodniej części Morza Śródziemnego stali się piraci W 69 roku pne ich ofiarą padła Delos która została dokładnie splądrowana i mgdy już nie powróciła do dawmego znaczenia. Siły piratów stawały się coraz większe poniew^raż do ich baz na Cylicji r na Krecie dołączało wielu ludzi zepcluiiętych na margines w wyniku wojny i narastającego kryzysu ekonomicznego. Trafiali do nich byli żołnierze i wioślarze szukający lepszych warunków życia. Upadek znaczerua Rodos i bierność Rzymian stworzyły korzystne warunki do działalności piratów dając im duże poczucie bezkarności. Do rozwoju tego procederu pośrednio przyczyniali się Rzymianie chętnie nabywający ruewolników'. Piraci daw^rali się we znaki samym Rzymianom.

W 57 roku pne Tesalię, Ateny i miasta południowej Grecji po raz pierwszy oddano formalnie pod kontrolę namiestnika Macedonii. Dziesięć lat później w Rzymie wybuchła wojna domowa której rozstrzygające bitwy stoczono na greckiej ziemi. Podczas pierwszej wojny domowej z lat 49-45 pne występujący przeciwko Cezarowi Pompejusz Wielki wycofał się z Italii do Epiru gdzie zbierał siły do decydującego starcia. Miastom greckim nie pozwolono zachować neutralności w tym konflikcie zmuszając je do dostarczenia Pompejuszowi pieniędzy, zaopatrzenia i w^rojska Do bitwy doszło w 48 roku pne. Po stronie Pompejusza walczyło sporo Greków ze Sparty , Peloponezu, Beocji Aten. Bitwa zakończyła się wielkim zwycięstwem Cezara. Resztki armii Pompejusza wycofały się zostały otoczone i zmuszone do kapitulacji.

Sposób w jaki Cezar zorganizował zarząd nad Macedonią i ziemiami greckimi nie jest do końca znany. Po jego śmierci władzę nad Macedonią i ziemiami greckimi przejął Marek Br utus. Skupił w swych rękach władzę nad Macedonią Grecją i Ilirią a w 42 roku pne wraz z Kasjuszem zdobyli Rodos nałożyli na nie kontrybucję, która zrujnowała ekonomię miasta r wyspy na długie lata W 42 roku pne spadkobiercy Cezara Marek Antoniusz i Oktawian przeprawili się do Grecji i pod FILIPPI pokonali armię Brutusa i Kasjirsza Po zwycięstwie nad Brutusem i Kasjuszem Grecja wiąz ze w^rschodiumi prowincjami znalazła się w części imperimn rządzonego przez Marka Antoniusza. Pod jego kontrolą znalazły się prowincje: Macedonia, Azja, Bitynia i Syria a także liczne państwa które formalnie nie należały do imperium W zarządzanej przez siebie części imperimn Antoniusz zachowujący się jak hellenistyczny władca potrafił być okrutny i bezwzględny ale starał się obchodzić łagodnie z miastami greckimi, które okazywały mu przychylność na różne sposoby.

W końcu 32 roku pne Antoniusz przygotowując się do wojny z Oktawianem skoncentrował swe wojska w Grecji. Główną jego bazą stal się obóz nad Zatoką Ambrakijską w pobliżu