Pojęcie partycypacji społecznej oznacza udział obywateli w zarządzaniu sprawami społeczności, której są członkami. Szerokie i efektywne uczestnictwo obywateli w procesie planowania przestrzennego jest sprawą niezmiernie istotną. Konsultacje społeczne mogą ułatwiać podejmowanie trafnych decyzji oraz zapobiegać lokalnym konfliktom czy protestom. Dialog między organami władzy a społecznością lokalną jest bardzo ważny, w myśl ustawy o samorządzie gminnym, władzę w gminie sprawują sami mieszkańcy bezpośrednio lub pośrednio poprzez wybranych spośród siebie przedstawicieli. Partycypacja społeczna w procesie tworzenia planów zagospodarowana umożliwia rozwiązanie pewnych sporny cli kwestii już na etapie rozpoczynania pracy nad projektem.
Czynny udział społeczności w procesie kształtowania ładu przestrzennego jest zagwarantowany przez szereg dokumentów prawnych związanych z planowaniem przestrzennym:
• Organ ma obowiązek ogłosić obywatelom w prasie miejscowej oraz przez obwieszczenie, iż przystępuje on do sporządzania studium lub planu miejscowego. Dodatkowo musi określić formę, miejsce i termin składania wniosków dotyczących studium lub planu miejscowego.
• Dyskusja publiczna nad rozwiązaniami przyjętymi w projekcie. Odbywa się to podczas trwania minimum 30-dniowego w przypadku studium i 21-dniowego w przypadku planu miejscowego wyłożenia projektu do publicznego wglądu.
• W wyznaczonym przez organ terminie: w przypadku studium nie krótszym niż 21 dni, a w przypadku planu miejscowego nie krótszym niż 14 dni, od dnia zakończenia okresu wyłożenia, „osoby prawne i fizyczne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej” mogą wnosić uwagi do projektu studium/planu.