59238

GŁÓWNE NURTY MYŚLI POLITYCZNEJ INDII NOWOŻYTNYCH

1.    Myśl polityczna „renesansu indyjskiego"

a)    Wspólną cechą racjonalizm i uniwersalizm; sięgano do dorobku filozofii zachodniej, usiłując odnaleźć w niej potwierdzenie prawd zawartych w staroindyjskich Upaniszadach

b)    1 faza

•    Fascynacja wszystkim co europejskie, próba przenoszenia idei zachodnich na grunt indyjski

•    Rama Mohan Roy-wzorem ustrojowym Wlk. Brytania, która przygotuje Indie do stworznia własnego państwa; jedność Indii winna być realizowana ponad podziałami etnicznymi i językowymi

c)    2 faza

•    Nurt Arja Samadż - powrót do Wed jako powrót do korzeni własnej kultury i cywilizacji

•    Dayananda Saraswati - „powrót do Wed" - odrodzenie narodowej tradycji, połączone z głębokimi reformami społecznymi; ideał polityczny zbliżony do wzorca brytyjskiego, ale mocniej podkreśla współzależność władzy ustawodawczej i wykonawczej; najwyższym autorytetem prawo

•    Vivekananda - najwcześniej funkcje kierownicze przejęli bramini, potem wojownicy, następnie kupcy, z czasem nastąpi panowania mas pracujących, które zapewni sprawiedliwy podział bogactw, likwidację podziałów kastowych oraz powszechność wykształcenia; wolność stanie się udziałem ogółu

d)    3 faza

•    Rabindranath Tagor-służebna rola państwa wobec jednostek, potępienie wszelkich form nacjonalizmu; rzecznik wspólnoty ogólnoludzkiej, w ramach której poszczególne narody zyskają optymalne możliwości rozwoju

2.    Idealizm polityczny M. K. Gandhiego (1869-1948)

a)    Poszukiwanie prawdy i ścisłe jej przestrzeganie winno stanowić zasadniczy drogowskaz dla jednostki jak i polityka

b)    Satygraha - metoda walki bez gwałtu, odwołująca się do perswazji i różnorodnych działań, które mają na celu zmienienie umysłu przeciwnika, klucz do rozwiązania wszelkich problemów społecznych i politycznych

c)    J. Nehru i socjalizm indyjski - ugruntował konstrukcję państwa światopoglądowo neutralnego; socjalizm indyjski - adaptował do zasad demokracji oraz kapitalistycznej gospodarki założenia planowanej, a także interwencjonizm dla podniesienia poziomu życia najniższych warstw; polityka zagraniczna - tzw. aktywne niezaangażowania, dążąc do osłabienia konfliktu komunizm-kapiatalizm