81448

Zarys myśli polityczno-społecznej

LITERATURA

•    Prof. Dubel Lech - są 2 części albo Historia doktryn lub Doktryny

•    Prof. Sylwestrzak

•    Prof. Zmierczak i Chojnicka

Podstawą jest wykład i wykładnia wykładu. Egzamin ustny, wymagana dyscyplina wypowiedzi. Trzeba przeczytać jedną z lektur wywieszoną w gablotce, będzie o nią pytanie na egzaminie.

Dyżur wtorek 15.00 - 16.00.

Starożytna Grecja była początkiem doktryn. Grecja okresu klasycznego to swoista mozaika różnych form ustrojowych to tam je właśnie opisano i sklasyfikowano. Stąd ta refleksja nad tą różnorodnością.

Greckie polis było wspólnotą mieszkańców, obywateli, która rządzi się w rozmaity sposób. Mamy tam klasyczną arystokrację jak Sparta, klasyczną oligarchię jak w Tebach, jest także tyrania w Syrakuzach i demokracja w Atenach.

Demokracja ateńska była zjawiskiem praktyki a nie teorii politycznej. Do naszych czasów zostało niewiele przekazów formujących jej teoretyczne założenia, podstawowe zasady znamy z pism jej przeciwników - jak Platon, Arystoteles czy Kselofen. Demokraci nie zostawili apologii ustrojowych za wyjątkiem mowy pogrzebowej Peryklesa nad grobem ofiar wojny Peloponeskiej. Zasady ateńskiej demokratycznej polis:

•    Zasada równości i dopełniająca ją reguła wolności obywateli w życiu publicznych ta grecka izonomia (równość wobec prawa) rozumiana była jak równość sytuacji w rozstrzyganych przez sądy sporów miedzy obywatelami - każdy obywatel bez względu na urodzenie i pożycie społeczną był traktowany tak samo. Ta równość oznaczała także równość szans w dostępie do pełnienia służby publicznej.

•    Isegoria - równość głosu dla zgromadzeniach ludowych - przysługuje każdemu obywatelowi. Równość to dla ateńczyków powszechna dostępność uczestniczenia w sprawowaniu rządów i współdecydowania o tworzonych prawach. Obywatel zatem jest aktywnym współtwórcą, nie zamyka się w sferze prywatnej, wykonywaniu zawodu lecz służy państwu.

•    Zasada rządów prawa, jednak nie w dzisiejszym znaczeniu. Chodzi o to że wszyscy (bez wyjątku) mieszkańcy polis podlegają prawu i dobrowolnie się mu podporządkowują, ponieważ sensem demokracji

Strona 2