54620

władza - należała do książąt dzielnicowych i wielkiego księcia

książęta dzielnicowi - polityka zagraniczna, najwyższa władza sąd. wojsk, adm., większe znaczenie od wielkiego księcia

typy zakresu władzy książęcej - jedynowladztwo, wspólrządy z bojarami, wykonywanie funkcji wojskowych

księstwa ruskie - na czele wlk książę włodzimierski od 1240, tronem dysponował chan, nadawał jarlyk na sprawowanie władzy w tronie, upoważniający księcia do dowództwa wojskowego, stos., dyplomatycnzych z Ordą, ściągania podatków i ograniczonej polityki zagranicznej

następstwo tronu - na zasadzie senioratu (od 1054) - państwo podzielono na 5 dzielnic: najstarszy syn władał Kijowem i Nowogrodem, pozostali kolejno: Czernichowem, Perejeslawem, Włodzimierzem Wołyńskim i Smoleńskim senior kijowski - miał władzę wielkoksiążęcą i zwierzchnictwo nad seniorami dziedziczność poszczególnych dzielnic - uchwalona w 1097 na zjeździe w Lubeczu

II. ADMINISTRACJA CENTRALNA ZGROMADZENIA NADWORNE:

Francja - ośrodek zarządu państwa to dw ór króle wskl - król + dygnitarze koromii, obok niej kuria królewska - wybierana przez władcę, i walna rada - powoływana przez króla w najważniejszych sprawach jako organ doradczy, potem z kuni wyłoniły się: Ścisła Rada Królewska, Izba Obrachunkowa i Parlament (organ sądowniczy)

Niemcy - zjazd nadworny, rada nadworna z cesarzem lub prezydentem na czele, zajmowała się: leiuiami Rzeszy, cesarskimi prawami zastrzeżonymi, przywilejami i sprawami karnymi przeciwko książętom

Hiszpania - rady przyboczne przy monarchach i kurie królewskie

Ruś Kijowska - w każdym księstwie dzielnicowym istniały rady. nie były one stale, zwoływane dla określenia kienmku polityki zagranicznej, zwoływano też wiece - uchwalano na nich jednomyślnie istotne sprawy księstwa

URZĘDNICY NADWORNI:

Francja - wielcy dygnitarze korony - mianowam dożywotnio przez króla, najw^rażniejsza pozycja wśród nich wielki seneszal - naczelnik królewskich sil zbrojnych, zwierzchnik urzędów lokalnych, z-ca króla, urząd zlikw w 1191, kanclerz - przowadzenie kancelarii + kompetencje cywilne seneszala, zlikwidowany w 1227, odtworzony w 1315. poza tym: konetabl (sprawy wojskowe), cześnik, miecznik, koniuszy

Niemcy - Kancelaria Rzeszy — z arcykanclerzem na czele (abp moguncki) i z-cą -protonotariuszem, ochmistrz dworu - załatwianie mniej ważnych spraw państwa, palatyn dworu - z-ca króla w sądownictwie, nadawał prawa i przywileje za zgodą władcy, mianował notariuszy, poza tym: podkomorzy, koniuszy, marszałek dworski

Hiszpania - KRÓLESTWO LEONU: maj ordom - najwyższy urzędnik, zajm. się funkcjonowaniem dw^roru królewskiego, alferez - dowódca przybocznej drużyny króla, ARAGON: majordom, szambelan - urzędy prywatne, kanclerz, maestre racional - urzędy publiczne

Ruś Kijow ska - urzędy tak jak w jednolitej monarchii feudalnej, zastrzeżone jednak TYLKO DLA BOJAROW

III. ADMINISTRACJA TERYTORIALNA

Francja - prewot lub baj ul (pld. Francja) - podlegał im obszar zwany okręgiem prewotalnym. sprawowali funkcje - administr., skarbowe, wojskowe i sądowe, prewoci pochodzili z niższych warstw, baliwowie - zwierzchnicy prewotów (od 1190), każdemu