59924

rozpoczęciem. Taka kontrola ma duże zalety, bo zapobiega powstawaniu błędów i nadużyć, jednak powoduje duże komplikacje, opóźnia tok pracy, zmniejsza odpowiedzialność organu kontrolowanego za efekty działania. Organ kontrolujący staje się w rzeczywistości organem nadzorującym

2.    faktyczna - wykonywana w czasie trwania działania, wpływa na dalszy bieg tego procesu, bowiem od prawidłowości przebiegu działania zależy wynik końcowy. Kontrole faktyczna sprawują dość liczne organy.

3.    następna - jest najbardziej typową, najczęściej spotykaną i najbardziej efektywną forma kontroli. Wnioski kontroli dotyczą już zakończonych działań. Stwarza do możliwość wpływu na linię i sposób postępowania organu na przyszłość.

Ze względu na usytuowanie organu kontrolującego względem organu kontrolowanego wyróżniamy

kontrolę: (określenie ma charakter względny, ten sam organ może być traktowany jako organ

jednej lub drugiej kontroli)

1.    wewnętrzną - taka kontrolą jest niewątpliwie sytuacja gdy organ kontrolujący i kontrolowany wchodzą w skład tej samej jednostki organizacyjnej. Każda kontrola wykonywana przez inną jednostkę może być określana jako zewnętrzna z punktu widzenia jednostki kontrolowanej, jednak z punktu widzenia innej jednostki, której podporządkowany jest organ kontrolowany i kontrolujący jest to kontrola wewnętrzna, bo jest wykonywana w systemie podległych tej jednostce podmiotów.

W najszerszym zakresie może być określana jako wewnętrzna kontrola wykonywana przez jakikolwiek organ administracji względem innej jednostki organizacyjnej administracji publicznej. Kontrolę taką można określić jako wewnątrzadministracyjną.

2.    zewnętrzna - każda kontrola dokonywana przez organ strukturalnie nie włączony do systemu administracji publicznej, a skierowana na jej działalność np. kontrola NIK-u, kontrola sądowa, parlamentarna. Zawsze organem kontroli jest organ spoza systemu organów administracji, niezwiązany stosunkiem zależności. Jest to forma kontroli niezawisłej od administracji.

Inny podział:

1.    z urzędu - na celu ochronę interesu społecznego, publicznego

2.    na w niosek - ma na celu ochronę interesu indywidualnego.

Cechy kontroli

-    bezstronna, ocena powinna być w pełni obiektywna, oigan kontrolujący nie może ponosić odpowiedzialności za działalność organu kontrolowanego, tylko wtedy możemy mieć do czynienia z kontrolą obiektywną. Taka kontrolą jest np. kontrola NIK-u, sadowa, Rzecznika Praw Obywatelskich

-    fachow a, kontroler powinien być wybitnym znawcą badanej działalności, musi znać dobrze kryteria, którymi ma się posługiwać, powinien zakresem wiedzy i doświadczenia przewyższać tych których kontroluje. Kontroler musi być specjalista w danej dziedzinie, inaczej naraża organ kontrolujący na utratę autorytetu.

-    efekty w na, zadaniem kontroli jest ocena prawidłowości działania organu, ujawnieni błędów, wad, wskazanie ich źródeł. Efektywność kontroli oznacza należyte wykorzystanie wyników kontroli dla poprawy działalności aparatu administracyjnego. Efektywność oznacza także możliwie najlepszy stosunek miedzy nakładami a wynikami. Możliwie najniższe nakłady przeznaczone na kontrole -oszczędność, możliwie najlepsze wyniki - skuteczność.

System kontroli administracji publicznej

Kontrola sprawowana przez:

-    organy państwowe, niezawisłe od administracji

-    instytucje kontrolne usytuowane w systemie administracji