59944

jest osoba asystująca w procesie egzekucyjnym]

Świadkiem może być każda osoba fizyczna (obywatel polski, zasadniczo cudzoziemiec i apatryda). art. 83 § 1 Kpa stanowi, że nikt nie ma prawa odmówić składania zeznań (in principio wyrażone wskazanie, wyłączenie bezwzględne).

W przypadku obywateli polskich możliwe są wyłączenia:

1)    bezwzględnie nie mogą być świadkami,

a)    osoby niezdolne do spostrzegania lub komunikowania swoich spostrzeżeń (trzeba każdorazowo dokonywać oceny, np. sam fakt ubezwłasnowolnienia nie jest wystarczający, ważne jest czy jest to osoba niewidoma, głucha, ubezwłasnowolniona ze względu na chorobą psychiczną),

b)    osoby obowiązane do zachowania tajemnicy państwowej i służbowej, jeżeli nie zostały w trybie obowiązującym przepisami prawa zwolnione od obowiązku zachowania tej tajemnicy,

c)    duchowni co do faktów objętych tajemnicą spowiedzi.

Te osoby nie mogą być świadkami. Jeżeli odbiera się od nich zeznania, to nie można ich zawrzeć do środków dowodowych. Osoby te nie mogą nawet zrezygnować z tego zakazu świadczenia.

2)    mogą i powinni być świadkami, ale mogą się uchylić od pewnych czynności (np. od odpowiedzi na określone pytania)

art. 83 § 1 Kpa - prawo odmowy zeznań (bycia świadkiem). Osoby te mogą i powinny być świadkami, ale mocą ustawy mogą być z tego obowiązku zwolnione. Są to: małżonek strony, wstępni, zstępni, rodzeństwo strony, powinowaci strony pierwszego stopnia, osoby pozostające ze stroną w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli. Prawo odmowy zeznań trwa także po ustaniu tych stosunków. Wyliczenie w tym przypadku ma charakter wyczerpujący. Problemem jest natomiast związek faktyczny, czyli konkubinat. Nie ma na to pytanie jednoznacznej odpowiedzi, ale art. 83 § 1 Kpa (nikt ..., oprócz - interpretacja przeciw).

Interpretacja przeciw

Jest to więc przepis stanowiący lex specialis (wyjątek), a wyjątków nie można interpretować rozszerzająco.

Skoro przepis ten zawiera wyczerpujące wyliczenie, to chodzi tylko o te podmioty. Dodatkowo jeżeli spojrzymy na cały Kpa systemowo, to np. art. 33 - w sprawach mniejszej wagi - członek najbliższej rodziny i domownik (osoby pozostające w związku faktycznym będą mieścić się w pojęciu „domownik”), art. 43 doręczenie zastępcze, także posługuje się terminem „domownik”, mówiąc pisma doręcza się dorosłemu domownikowi.

Interpretacja ZQ

Z drugiej strony prawo nie może ignorować życia, które toczy się równolegle. Jeżeli związki takie są faktem powszechnym, to nie można traktować ich tak, jakby ich nie było.

Stosując wykładnię dynamiczną, trzeba wspomnieć o istnieniu (?ustawy o związkach partnerskich?). Jeżeli związki homoseksualne tak, to czy nie trzeba zmienić regulacji dotyczących osób pozostających w związku faktycznym.

Więc czy art. 83 Kpa nie potraktować a simile, że związek faktyczny jest kopią małżeństwa? Skoro konkubent może być domniemanym pełnomocnikiem (może odebrać pismo, korzystać z art. 24 Kpa - wyłączenie od załatwienia spom), to dlaczego nie może skorzystać z prawa odmowy.

Procedura odbierania zeznań od świadków

Procedura jest sformalizowana w minimalnym stopniu. Organ musi zadośćuczynić obowiązkom określonym w art. 83 § 4 Kpa.