Przelewy i otwory - podstawy obliezeniowe i zastosowania pmktyezne.
Mianem przelewu opisujemy przegrodę lub jej część, ponad górną krawędzią której przepływa swobodnie (przelewa się) strumień cieczy, spiętrzonej przez tą przegr odę. Klasyfikuje się je ze względu na różne cechy:
o zależnie od kształtu przekroju podłużnego ścianki przelewowej (ostra kr awędź, szeroka korona, kształt praktyczny),
o od jej usytuowania w planie, położenia względem kierunku wektora prędkości cieczy dopływającej (czołowy, ukośny, krzywoliniowy, łamany, boczny), o zależnie od wzajemnej proporcji między szerokością przelewu a szerokością stntmienia dopływającego (z dławieniem i bez dławienia bocznego), o uwzględruając kształt krawędzie przelewowej w przekr oju pr ostopadłym do kienmku przepływu (prostokątny, tr ójkątny, trapezowy, kołowy), o i wreszcie ze względu na warunki hydrauliczne, zależnie od tego, czy poziom wody za przelewem wpływa na jego wydatek (przelew zatopiony), czy nie wpływa to. niezatopiony).
Stosuje się równanie Bemoulliego dla przyjętego strumienia. Przelew traktuje się jak opór lokalny i stosuje się do niego empiryczny współczynnik ę. Podstawiając do r. Bemoulliego wzór na stratę miejscową i ciśnienia w punkcie początkowym i końcowym, otrzymuje się zależność V2<Z2). Wydatek tnożita obliczyć całkując tą zależność po powierzchni przekroju poprzecznego strumienia, którego nie znamy (a który liczymy przy użyciu współczynnika dławienia) Dla różnych przekrojów przelewu mamy różną zmienność szerokości b. I z tego wynikają różne wzory na wydatek dla danego typu przelewa Np przelew Thomsona (trójkątny): Q=l,4h5'2.
Wydatek otworu liczy się analogicznie z tym, że stosuje się współczynnik wydatku otworu (a nie przelewu).
Przelewy stosuje sie do piętrzenia.. .. Otwory do opróżniania zbiorników, jako wloty do zbiorników, w dawkownikach itd