63849

MONARCHIA JEDNOLITA

Karol Wielki rządzi w latach 768-814, w tym czasie w 800 roku koronuje siebie cesarzem. W 843 roku wnukowie Karola Wielkiego dzielą jego państwo, które nadal ma charakter patiymonialny. Karol Wielki natomiast, tworząc cesarstwo, nawiązuje do wzorca Rzymskiego - w poszczególnych państwach trzeba było składać przysięgi na wierność królowi i cesarzowi. Występują jednak pewne czynniki decentralizacyjne, np. w Polsce za Piastów (1138 - rozdrobnienie Państwa Polskiego). Administracja centralna - nie zmieniło się zbyt wiele. Nadal podstawową jednostką dwór królewski z radą nadworną (kuria regis)Jednak ta rada królewska rozrasta się - w jej składzie za dużo osób, powoli wykazuje swoją niewydolność. Dlatego dzieli się na: radę wielką (o charakterze doradczym) oraz radę ścisłą (organ decyzyjny - kilkadziesiąt osób) wraz z zarządem skarbowym.

Urzędy niższe funkcjonowały podobnie jak w I okresie. Natomiast urzędy najwyższe ta

•    Seneszal (inaczej stolnik) - wcześniej był to majordom w państwie frankońskim

•    wielki justycjariusz (w WB najwyższy)

•    żupan w Polsce * comes palatimus - odpowiednik majordomusa; * wojewoda * marszałek lub komornik

Administracja terenowa

Państwo Karola Wielkiego oparte było o 4 wielkie rzeki: Ebra, Łaba, Dunaj, Pad. W centrum imperium występował podział na hrabstwa. Na terenach ościennych występowało 5 marchii z margrabiami na czele (mają większe kompetencje w zakresie polityki wojskowej; terytoria, które zdobyli wchodziły w jego marchię). - por. monarchię brandenburską, która ekspandowała na Polskę. Na kolejnych zdobytych terenach tworzono województwa z herteogami na czele (wojewodami)

1180 - konflikt książąt szczepowych z cesarzem niemieckim Barbarossem; w wyniku wojny domowej podzielono 2 księstwa na 16 księstw pod jego zarządem - w ten sposób powstaje rozdrobmeiue feudalne; książęta uznają się za właścicieli tych terytoriów - w końcu dalsze podziały powodują, że będzie ich ok. 300

W Polsce występuje podział na 7 prowincji (dawne państwa plemienne) na czele z namiestnikiem mianowanym przez króla. W ramach prowincji występowały okręgi grodowe z komesami; z czasem nazwano je kasztelami z kasztelanami. Kasztelan natomiast miał następujące kompetencje: zarząd administracyjny, funkcja skarbowa, wojskowa oraz sądowa (gonienie śladem na terenie kasztelu). Mniejsze podziały ta opola, wsie typowe (prace rolne) oraz służbowe. Najważniejsze urzędy to: wojski (bezpieczeństwo), chorąży (rycerstwo), sędzia grodowy, włodarz (sprawy gospodarcze). Administracja centralna nie odbiegała od państwa feudalnego.