• Karol Wielki dokonał reformy monetarnej. Wprowadził nową monetę i pilnował, aby nie była fałszowana.
• Rozbudowie uległ również system fiskalny. Ludność z podbitych terenów płaciła wyższe podatki bezpośrednie.
• Budowane są mosty i drogi
• Państwo zostaje podzielone na hrabstwa i marchie
• Zarządzający regionami są często przerzucani z miejsca na miejsce, aby uniknąć układów (człowiek z południa zarządza jakimś północnym hrabstwem, etc.). Ponadto muszą składać władcy coroczne raporty ze swoich działań.
• Karol Wielki miał urzędników kontrolujących zarządców (hrabiów i margrabiów), często występujących w przebraniu i wypytujących ludność o poczynania zarządcy.
• Rozwija się przyklasztorne szkolnictwo
• W 800 roku Karol Wielki otrzymuje koronę cesarską
• Po śmierci Karola Wielkiego brakuje charyzmatycznego przywódcy.
• Traktat z Verdun (843r.) dzieli państwo karolińskie na 3 części. Zachodnia część przekształciła się później we Francję, wschodnia w Niemcy, a tereny leżące po środku (Alzacja, Lotaryngia) były przez wieki terenami spornymi pomiędzy tymi dwoma państwami.
Ottonowie starali się odtworzyć Cesarstwo Rzymskie. Pragnęli oprzeć je na czterech filarach (Galia, Germania, Italia, Sklavenia). Plany nie doszły do skutku.
Słowianie
Pierwszym słowiańskim państwem było Państwo Samona. Nieco później powstało Państwo Wielkomorawskie.
W 988 roku Ruś Kijowska przyjmuje chrzest. W XIII wieku zajmują ją Mongołowie. Było to największe państwo we wschodniej Europie (stolicą był Kijów).
Istnieje podwójna własność ziemska (zwierzchnia i użytkowa), poddaństwo chłopów.
Rodzaje poddaństwa:
• Gruntowe - chłop nie mógł opuścić ziemi bez zgody pana
• Osobiste - chłop musiał korzystać z urządzeń i budynków pana (młyny, karczmy, etc.)
• Sądowe - pan rozsądzał drobniejsze spory (np. konflikty pomiędzy chłopami)
Rodzaje renty feudalnej:
• Czynszowa (ustalona kwota do zapłacenia)
• Odrobkowa (ileś dni w roku chłop musiał pracować na ziemi pana)
• Naturalna (chłop dawał panu w naturze - np. określoną część swoich zbiorów)
Czynniki miastotwórcze w średniowieczu:
• Handel
• Funkcja militarna (np. obsługa wojsk broniących granic)
• Funkcja religijna (ogromna popularność relikwii, rozwój kultu)
• Funkcja administracyjna
• Bliskość dużych zbiorników wodnych (miasta portowe)
• Surowce (węgiel, złoto, etc.)