Definicje negatywne i funkcjonalne. Podstaw owe pojęcia
Temat jakim jest ochrona zdrowia należy rozpocząć o wyjaśnienia samego pojęcia, gdyż nie jest ono jednoznaczne. Możemy wyróżnić dwie kategorie klasyfikacji: definicje negatywne zdrowia oraz definicje funkcjonalne. Definicje negatywne koncentrują się na braku zdrowia: „Zdrowie to wolność od fizycznej choroby lub bólu”. Natomiast definicje funkcjonalne określają zdrowie jako „stan optymalnej zdolności do wykonywania cenionych zadań”, a więc uwzględniają zdolność jednostki do pełnienia ról społecznych1 2.
Zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), zdrowie jest pełnią fizycznego, psychicznego i społecznego dobrostanu człowieka. Ujęcie to jest szerokie, wykraczające poza kategorie ściśle medyczne, obejmujące kategorie socjologiczne i psychologiczne. Ogólnie rzecz biorąc, zdrowie „[...] jest ujmowane jako wieloaspektowe zjawisko przede wszystkim społeczne, w którym medycyna jest zdolna rozwiązywać tylko stosunkowo wąski zakres zagadnień”* Kategoria zdrowia powinna być ujmowana dynamicznie, co oznacza, że zadania ochrony zdrowia nie mogą być ograniczone do stanu istniejącego, ale muszą obejmować działania zapobiegające chorobom i wypadkom3.
Zdrowie publiczne
Zdrowie może być też rozpatrywane w szerszym kontekście jako zdrowie publiczne. Działania z zakresu zdrowia publicznego są rozumiane jako „[...] nauka i sztuka zapobiegania chorobom i przedłużania życia, a także zorganizowany wysiłek społeczności, nakierowany na: kontrolę stanu sanitarnego środowiska; kontrolę chorób zakaźnych;
2
G. Magnuszewska-Otulak. Ochrona zdrowia w polityce społecznej. w: Polityka społeczna. G. Firlit-Fesnak
1 M. Szylko-Skoczny (red.). Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 2007, s.202.
G Włodarczyk, Alternatywna filozofia zarządzania ochroną zdrowia, w: Zdrowie i jego ochroita, L. Frąckiewicz (red). Śląski Instytut Naukowy. Katowice 1988. s.64.
J K. Podolski. W. Tumowiecki, Polityka społeczna. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego. Gdańsk 1997, s.109.