Talki om id
• Wprowadzony na rynek w 1957 roku jako lek uspokajający, przeciwbólowy, nasenny, a także przeciwwymiotny dla kobiet w ciąży
• W tym czasie nie sądzono, że leki są w stanie pokonać barierę łożysko - płód
• Enancjomer (R) istotnie działa przedwwymiotnie, natomiast (S) jest teratogenem w dawkach 0,5-1 mg/kg
Talidomid
• Powodował deformacje lub całkowity brak kończyn dolnych i górnych
• Inne, często śmiertelne, deformacje, obejmowały rdzeń kręgowy, serce, nerki, genitalia oraz układ pokarmowy
• Spośrod 10-20 tysięcy dzieci, ponad 40% nie przeżyło roku
• William McBride oraz Widukind Lenz powiązali wady z przyjmowaniem talidomidu w 1961 r.
• Lek wycofano z większości krajów w tym samym roku
• W USA lek został odrzucony przez FDA
• Odnotowano jedynie 17 przypadków na terenie Stanów Zjednoczonych
- W Brazylii odnotowano blisko 2000 przypadków po roku 1965
• Przypadek talidomidu spowodował powszechny obowiązek badania wpływu leków na rozrodczość
Talidomid - reaktywacja
• W roku 1964 w Jerozolimie po raz pierwszy stwierdzono przydatność talidomidu w leczeniu ENL (erytema nodosum leprosum - trądowy rumień guzowaty)
• Lek wrócił do łask - w 1965 r. w Brazylii, zaś w 1998 r. w USA
• Talidomid działał w ENL przeciwbolowo, nie wpływał natomiast na zapalenie nerwów
• Obecnie w terapii ENL stosuje się raczej prednizolon oraz klofaziminę
• 2006 r. - talidomid został dopuszczony w USA w terapii szpiczaka mnogiego
• Jest używany w leczeniu tego nowotworu razem z deksametazonem, melfalanem oraz prednizonem
• Szczególnym wskazaniem jest niemożność przyjmowania znacznych dawek chemoterapeutykow
• Także w UE dopuszczono talidomid w terapii szpiczaka mnogiego (2008)
• Większość zastosowań talidomidu jest wiązana z jego zdolnością do wiązania białka TNF (tumor necrosis factor - czynnik martwicy nowotworu, kachektyna)
• W Polsce dostępny jest obecnie preparat firmy Pharmion, przeznaczony do leczenia szpiczaka mnogiego
• Talidomid jest stosowany w terapii u osob chorych na AIDS
• Wykazał przydatność w zwalczaniu tzw. kacheksji, czyli skrajnego wyniszczenia organizmu chorego
• Jest stosowany także w przypadku innych powikłań, m. in. mięsaka Kaposiego
• Trwają testy w leczeniu szeregu nowotworow oraz chorob autoimmunologicznych i gruźlicy (łącznie około 30 jednostek chorobowych)