• Jeżeli na gruncie wykładni językowej mamy wątpliwości to należy wybrać takie rozwiązanie, które jest zgodne z zasadami systemu prawa, zasadami gałęzi prawa do której dany przepis należy
Wykładnia funkcjonalna
Polega na ustaleniu znaczenia przepisu w kontekście celów i funkcji prawa.
W tej wykładni dużą rolę odgrywają oceny pozaprawne, np. moralne, ekonomiczne, polityczne. Z tego względu wykładnia funkcjonalna może być najmniej precyzyjna.
Wykładnia porównawcza
Odwołuje się przy interpretacji prawa do regulacji zawartych w innych porządkach prawnych
Polega na tym, że przy interpretacji przepisów prawa odwołuje się do regulacji prawnych, które utraciły moc obowiązującą oraz poglądów doktryny orzecznictwa, które w danym czasie miało miejsce.
Rodzaje wykładni ze względu na moc wiążącą:
1. Akty wykładni nie posiadające mocy wiążącej:
• V\’ykładnia doktrynalna
2. Akty wykładni wiążące mniejszy lub szerszy zakres podmiotów:
• Wykładnia legalna (tzw. powszechnie obowiązująca wykładnia ustaw) - dokonywana przez wskazany podmiot
• W ykładnia autentyczna (dokonywana przez organ, który wydał dane przepisy)
• Doktrynalna (nie ma związku z żadnym konkretnym stanem faktycznym)
• Operatywna (zwykle dokonują jej sądy w procesie stosowania prawa; ma ona związek z konkretnym stanem faktycznym)
Teorie wykładni są to rozważania na temat wykładni i ich rezultaty.
1. Teorie opisowe (opisują jak wygląda proces wykładni)
2. Teorie normatywne (formułują dyrektywy należytej poprawnej wykładni):
• Teorie statyczne ( zakładają, że przepis prawa powinien mieć jedno raz na zawsze ustalone znaczenie)
• Teorie dynamiczne (zakładają, że znaczenie przepisu powinno się zmieniać w zależności od kontekstu politycznego, społecznego, gospodarczego)