72996

Struktura sądów w Polsce:

SR-> apelacja SO ->apelacja ->SA-> kasacja - > SN - filtruje błędny wyrok Izby SN: Cywilna, Karna, Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, Wojskowa.

Sądy Powszechne różnią się od sądów specjalnych, posiadają specjalną jurysdykcje, podstawowym sądem jest Sąd rejonowy (I Instancji), który dzieli się na wydział: karny, rodzinny, prawa pracy, cywilny. Sąd okręgowy (II Instancji) jest sądem odwoławczym do sądu rejonowego. Sądy apelacyjne zajmują się odwołaniem od sądów okręgowych. Sąd Najwyższy składa się z 4 izb: cywilnej, wojskowej, karnej, prawa pracy. Na czele stoi pierwszy prezes SN ,a na czele każdej izby soi prezes SN. Zajmuje się rozpoznawaniem kasacji - filtrowanie w celu znalezienia błędnych wyroków. Apelacja - sprawę rozpatrujemy jeszcze raz.

Kasacja - celem jest wykazanie ,że sąd popełnił błąd, tylko co do prawa, nie co do faktów. Skutkiem kasacji jest skasowanie wyroku.

Prawo kontraktowe - charakterystyczne dla tworzenia prawa międzynarodowego.

Tworzenie prawa zwyczajowego - miało większe znaczenie prawo niepisane.

Prawo zwyczajowe:

-    w prawie handlowym (przybicie)

Zwyczaj musi być zgodny z prawem.

Prawo religijne -przejmowanie norm religijnych do prawa państwowego. Mówimy wtedy ,kiedy wypełnienie normy religijnej są zabezpieczone przymusem państwowym i tożsamość tych norm.

Źródła prawa:

Źródła tworzenia prawa [fontes iuris oriundi):

1)    materialne - czynniki naturalne, filozoficzne, społeczne, ekonomiczne, które mają wpływ na treść norm prawnych.

2)    formalne - wyniki działań tych czynników w postaci aktów prawnych mających określoną formę. Formy aktów prawnych: decyzje, orzeczenia, ustawy.:

a)    samoistne - które same w sobie mogą być podstawą praw i obowiązków np. ustawa.

b)    niesamoistne - które są pomocne w interpretacji źródeł samoistnych np. orzeczenia sądów w prawie kontynentalnym.

Źródła poznania prawa (fontes iuris cognoscendi):

1)    oficjalne - urzędowe publikatory, prawo samo reguluje gdzie ma zostać opublikowane.

2)    nieoficjalne - środki masowego przekazu.

Źródła powstania prawa formalne - prawo samo stanowi o tym co jest źródłem prawa.

Akty terytorialne / prawa miejscowego - działa w jakiejś jednostce samorządwoej.

Akty prawa wewnętrznego - akty działające wewnątrz danych instytucji.

Źródła prawa międzynarodowego:

-    nie ma Konstytucji, nie ma katalogu,

-    statut Międzynarodowego Trybunał Konstytucji: konwencje międzynarodowe (umowy), zwyczaje (usus = praktyka i opinio iuris = przeświadczenie że praktyka jest prawem).

Pierwotne -ustawiane prawo

Wtórne - stanowione prawo przez te instytucje (rozporządzenie ma zasięg ogólny, wiąże w całości i bezpośrednio) Dyrektywa - kierowana do państw, implementowana przez państwo Decyzje - kierowane do konkretnych osób

Stosowanie prawa (mają tylko upoważnione do tego podmioty) Przestrzeganie prawa (powinni wszyscy)

Stosowanie prawa - polega na wyciąganiu indywidualno-konkretnych norm na podstawie norm generalno-abstrakcyjnych w odniesieniu do konkretnego przykładu.

Typy stosowania prawa:

1)    Sądowy - charakteryzuje się tym ,że sąd jest niezawisły (sądy podlegają Konstytucji i prawu) nikt nie może na nią wpłynąć w odpowiedzialności orzeczniczej.

2)    Administracyjny - organy, które stosują prawo administracyjne, nie są niezawisłe, powinny być bezstronne , podlega kontroli sądów administracyjnych.

3)    Quasi-sądowy - podmiotem stosującym prawo są różnego rodzaju sądy polubowne, komisje rozjemcze, komisje mediacyjne, a więc pozapaństwowe instytucje społeczne.

4)    Quasi-administracyjny - obejmuje decyzje władcze zawierające normy konkretno-indywidualne, które podejmowane są przez agendy publiczne, a nawet instytucje pozapaństwowe takie jak banki, firmy ubezpieczeniowe, które realizują zadania z zakresu administracji publicznej.