73126

UWARUNKOWANIA HISTORYCZNE

Zemsta krwawa - powstanie kary opiera się na teorii zemsty, zemsta indywidualna (pater familia, maż - żona), przejście do zemsty publicznej - źródło państwowej kary instytucjonalnej (vindicta publica, pewna grupa dokonywała zemsty, zemsta rycerska), sądownictwo sakralne przez kapłanów (naruszenie interesu najsilniejszego członka, norm uznawanych przez społeczeństwo, naruszenie kultu religijnego), zemsta publiczna - uśmiercenie jako kara definitywna, wykluczenie ze społeczności (wyganie, wyjęcie spod prawa, banicja - śmierć cywilna, sierot), pomsta krewniacza (blutrache). odpowiedzialność zbiorowa.

Odwet - zasada talionu, miarkowanie zemsty, ograniczenie rozmiarowi kręgu podmiotów, które mogły jej dokonać, idea prewencji, dotyka wyłącznie sprawcę czynu, kary odzwierciedlające, ograniczenie w prawie azylu, proces upaństwowienia kary. przestępstwa publiczne - reakcja państwa i przestępstwa prywatne (delicta privata) - pozostawione dla reakcji pokrzywdzonego, ale gdy naruszał mir panującego, również król (50 grzywien)

Okup (system kompozycji) - już w kodeksie Ur-Nammu, XVI. jednanie, płat. część dla panującego - fredus. główszczyzna (poena capita). zagłowie (wergełd) za zabicie, za zranienie nawiązka, układ kompozycyjny mógł zawierać postanowienia dodatkowe, kara .siedemdziesiąt" System proporcjonalności i upaństwowienia kary - całkowite upaństwowienie, teoria odstraszania. Carolina z 1532. nie przewiduje wykupienia od kary. kary śmierci, kary mutylacyjne. grzywna, chłosta, wygnanie, kary wykonywano publicznie, pozbawienie wolności jako procesowy środek zapobiegawczy, kara sprawiedliwa do kara proporcjonalnie surowa, cechuje się analogią, dalej racjonalizacja, bo wcześniej to chłostano morze, karano zwłoki, zwierzęta, za sam skutek

Zagadnienia kryminalizacji i dekryminałizacji: najczęściej w sferzeźycia seksualnego, zmiana w obyczajowości, rezygnacja z karalności prostytucji, cudzołóstwa, homoseksualizmu, zaś kryminalizacja w przestępstwach komputerowych i profesjonalnej działalności finansowej, powinna uwzględnić aspekty sytuacji panującej w zakładach karnych, ich granice wyznaczają cele prawa karnego

•    Kryminalizacja - stanowienie nowych zakazów karnych (np. HIV)

•    Dekryminalizacja bezwzględna - zalegalizowanie (np. pornografia dla osób pow. 15 lat. gdy chcą) - nowy kodeks karny

•    Kontrawencjonalizacja (dekryminalizacja względna) - przesunięcie danego czynu z kręgu przestępstw do kręgu wykroczeń, dekryminalizacja względna

•    Dekontrawencjonalizacja - uznanie wykroczenia za przestępstwo (prowadzenie po pijaku)

•    Penalizacja

•    Depenalizacja - łagodzenie

Związki z moralnością, polityką i religią

•    Z moralnością

•    Z religią

•    Z polityką -