• naturalne produkty chemicznej przeróbki węgla, zwane węglami sulfonowanymi
• wielkocząsteczkowe związki organiczne otrzymywane syntetycznie, zwane potocznie Żywicami jonitowymi.
Wymieniacze jonowe różnią się zarówno
• budowa podstawowego szkieletu makrocząsteczek,
• jak też charakterem grup jonoczynnych.
Szkielet Żywicy stanowi nieregularny, przestrzenny usieciowany łańcuch węglowodorów, zawierających wbudowane na stałe, tzw. jony stałe, którymi w przypadku kationitów sa np.:
-SO3. -COO, -O, -PO3H , zaś anionitów sa np.:
-NH3., =NH2«, =N.=, -NFh., =S., =P.=.
W oczyszczaniu wody istotny jest podział jonitów z uwagi na stopień dysocjacji grup funkcyjnych.
Kationity dzieli się na:
• obojętne lub słabo kwaśne, zawierające słabo zdysocjowane grupy funkcyjne (-OH, -COOH, -SH, -CH2SH), dobrze pracują w środowisku obojętnym lub słabo alkalicznym
• silnie kwaśne, zawierające silnie zdysocjowane grupy funkcyjne (-SO3H), -CH2SO3H) zdolne do wymiany wszystkich kationów, są skuteczne w szerokim zakresie pH.
Anionity dzieli sie na:
• słabo zasadowe posiadające słabo zdysocjowane grupy funkcyjne, na ogół trzeciorzędowe, wymieniają one aniony mocnych kwasów, stosowane są wyłącznie po silnie kwaśnych kationitach pracujących w cyklu wodorowym
• silnie zasadowe posiadające silnie zdysocjowane grupy funkcyjne -czwartorzędowe, zdolne są do wymiany anionów nawet bardzo słabych kwasów.
Ze względu na rodzaj ruchliwego jonu. kationity dzieli się na pracujące w cyklu sodowym lub wodorowym, bądź też w wapniowym a anionity w cyklu wodorotlenkowym lub chlorkowym.
Każdy jonit charakteryzują cechy fizyczne i chemiczne oraz warunki ich eksploatacji. Parametry te podaje producent.
Do podstawowych cech fizycznych zalicza się:
• barwę,
• kształt,
• wielkość ziaren,
• gęstość nasypową,
• odporność mechaniczną i termiczną
• stopień pęcznienia.
Do głównych czynników o pisujących jonity należą następujące parametry:
• pęcznienie,
• selektywność,